Lenfoma (Lenf Kanseri): Vakit Kaybedilmemesi Gerekiyor!

Lenf kanserinin ilk dönem belirtileri grip ve nezle gibi hastalıklara çok benzer. Bu yüzden teşhisi gecikebilir. Yaygın görülen belirtiler şunlardır:

• Lenf bezi şişmesi: Sık sık boyun ve koltuk altında bulunanlar şişmektedir. Kulak, karın ve kasıkta da şişlik olabilir ancak çoğu zaman kişi bu şişlikleri fark etmez.
• Lenf bezlerinin şişerek baskı yaptığı organlarda ağrı (örneğin basit bir sırt ağrısı gibi hissedilebilir)
• Karın bölgesinde kramplar
• Gece terlemeleri, yüksek ateş
• Açıklanamayan kilo veya iştah kaybı
• Titreme
• Alışık olunmayan kaşıntılar
• Genel halsizlik
• Kalıcı öksürük, göğüs ağrısı
• Bademcik şişmesi
• Baş ağrısı
• Nefes darlığı

Birçok iltihaplı hastalık lenf bezlerinin şişmesine yol açabilir. Lenf bezlerindeki şişlikler zamanla inmiyorsa lenf kanseri kontrolü için doktora gidilmelidir.

Eğer büyüyen lenf nodu ve diğer belirtiler lenfomaya işaret ediyorsa, bireyin hastalık ve aile öyküsü alındıktan sonra aşağıdaki muayene ve testler yapılıyor:

1.Fizik Muayene

Boyun, koltuk altı, dirsek, kasık ve diz gerisindeki çukurluk büyümüş lenf nodu varlığı için muayene ediliyor. Aynı zamanda dalak ve karaciğerde de olası bir büyüme varlığı için muayene yapılabiliyor.

2.Kan Testleri

Tam kan sayımı ve biyokimyasal incelemeler (LDH, ürik asit gibi).

3.Akciğer Filmi

Olası lenf bezi büyüklüğü ve diğer problemler araştırılıyor.

4.Biyopsi

Büyüyen lenf bezinin kısmi veya mümkünse tam olarak çıkarılması gerekiyor. İğne ile yapılan biyopsiler genellikle sağlıklı sonuç verme ihtimalinin düşük olması nedeniyle, lenfoma şüphesi var ise, mutlaka lenf bezinin tamamı, bu mümkün olmuyorsa bir kısmı bir patoloğa gönderilmesi şart. Hastalığın yaygınlığının belirlenmesi için kemik iliği biyopsisi de yapılıyor. Hastalığın yaygınlığını belirleyen incelemeler; kemik iliği biyopsisi hastalığın yaygınlığı hakkında bilgi veren bir yöntemdir. Ayrıca boyun, akciğer ve tüm karın bilgisayarlı tomografi ile incelenebiliyor. Özel durumlarda ise pozitron emisyon tomografisi (PET), manyetik rezonans görüntüleme (MRI), ultrason, beyin omurilik sıvısının alınması ve incelenmesi gerekebiliyor.

Lenf kanserinin kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak lenf kanserinin bazı insanlarda daha sık görülmesine neden olan risk faktörlerini aşağıda sıralıyoruz:

1.Yaş

Bazı lenf kanseri türleri (Non-Hodgkin) 60 yaş üzerinde daha sık görülmektedir. Diğerleri ise (Hodgkin’s lenfoma) 20’li yaşlarda olan insanları ve 55 yaşından büyükleri daha çok etkilemektedir.

2.Kimyasallar ve radyasyon

Bazı tarım ilaçlarına (böcek ilacı, pestisit, herbisit, benzen…) ve radyasyona maruz kalmak lenf kanseri riskini artırmaktadır.

3.Zayıf bağışıklık sistemi

AIDS olmak veya organ nakli nedeni ile baskılayıcı ilaç kullanmak gibi bağışıklık sistemini zayıflatan etkenler lenf kanseri riskini artırır.

4.Otoimmun hastalıklar

Bağışıklık sisteminin hata ile sağlıklı vücut hücrelerine saldırdığı doğuştan gelen bazı hastalıklar lenf kanseri riskini artırmaktadır.

5.Bazı bulaşıcı hastalıklar

Helicobacter bakterisinin ve Epstein Barr virüsünün neden olduğu iltihaplı hastalıklar lenf kanseri riskini artırmaktadır. Öpüşme hastalığı gibi. Lenf kanseri hepatit B ve C hastalarında da daha sık görülmektedir.

6.Genetik

Ailesinde lenf kanserine yakalanmış biri olan kişi daha büyük risk altındadır.

Lenfoma kanseri ne kadar yaşar? Lenfoma çeşitleri: Hodgkin türü lenf kanseri (HL) ve Hodgkin olmayan lenf kanseri (NHL). HL nispeten daha az görülen ve 15-40 yaş arasında yaygın olan bir tür iken, NHL hastalarının yaklaşık %50’si 66 yaşın üstünde olanlardır.

Lenfoma Evreleri:

Hodgkin türü lenf kanseri

1.Evre

Bu evrede tümör bir lenf bezi bölgesinde yayılmıştır. Ölüm riski en az olan evredir.Birinci evre Hodgkin türü lenf kanserinde 5 yıl hayatta kalma oranı %90’dır.

2.Evre

Bu evrede tümör diyaframın aynı tarafında bulunan iki ya da daha fazla lenf bezi bölgesinde yayılmıştır.İkinci evre Hodgkin türü lenf kanserinde 5 yıl hayatta kalma oranı %90’dır.

3.Evre

Bu evrede tümör diyaframın her iki tarafında, yani altında ve üstünde, lenf bezleri bulunan yerlerde yayılmıştır.Üçüncü evre Hodgkin türü lenf kanserinde 5 yıl hayatta kalma oranı %80’dır.

4.Evre

Bu evrede tümör ilk oluştuğu lenf bezlerinin yakınında olmayan bir organa, karaciğer, kemik iliği, ya da akciğer gibi bir bölgeye sıçramıştır.Dördüncü evre Hodgkin türü lenf kanserinde 5 yıl hayatta kalma oranı %65’tir.

Hodgkin türü olmayan lenfoma (NHL)

NHL’de de Hodgkin türü lenf kanseri benzeri bi evreleme yöntemi kullanılmaktadır:

1.Evre

Bu evrede tümör bir lenf bezi bölgesinde yahut lenfatik sistemde bulunmayan bir organda veya bölgede görülür.Birinci evre NHL’de 5 yıl hayatta kalma oranı yaklaşık %65’tir.

2.Evre

Bu evrede tümör diyaframın aynı tarafında bulunan iki veya daha fazla lenf bezi bölgesinde yahut, diyaframın aynı tarafında bulunan bir organ ve bir lenf bezi bölgesinde yayılmıştır.İkinci evre NHL’de 5 yıl hayatta kalma oranı yaklaşık %70’tir.

3.Evre

Bu evrede tümör diyaframın her iki tarafında olacak şekilde lenf bezi bölgelerinde yayılmıştır.Üçüncü evre NHL’de 5 yıl hayatta kalma oranı yaklaşık %50’dir.

4.Evre

Bu evrede tümör lenfatik sistemde olmayan bir organın tamamında ya da karaciğer, akciğer, kemik iliği, beyin omurilik sıvısı gibi bölgelerde yayılmıştır.Dördüncü evre NHL’de 5 yıl hayatta kalma oranı yaklaşık %50’dir.

1.Radyasyon Tedavisi

Radyasyon tedavisinde kanserli hücreleri öldürmek için yüksek enerjili ışınlar kullanılır.

• Işınlar kanserli olan lenf bezine gönderilir. Yayılmış olduğundan endişeleniliyorsa civar doku ve organlara da ışın gönderilebilir.
• Genellikle haftada beş gün boyunca kısa süreli şoklamalar kullanılır. Bu işlem birkaç hafta sürebilir. Bu sayede radyasyon tedavisinin yan etkilerinden korunmaya çalışılır.

2.Kemoterapi

Kemoterapide kanserli hücreleri öldürmek için güçlü ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar kan dolaşımına girdiği için tüm vücudu etkilerler.

• Kemoterapinin ilacın cinsine ve dozuna göre değişen ciddi yan etkileri olabilir.
• Ağız yolu ile, damar yolu ile veya bölgesel şırıngalar kullanılarak verilebilir.
• Tedavi birkaç gün süren döngüler halinde uygulanır. Bu döngü dört veya altı kez tekrarlanabilir.
• Lenf kanseri yayılmış ise daha yüksek dozda uygulanabilir.

3.Biyolojik Tedavi

Biyolojik tedavi bağışıklık sistemi tedavisi olarak da bilinir. Bağışıklık sisteminin etki gücünü artırmaya yöneliktir. Diğer tedavi türlerine göre daha hafif yan etkileri vardır. Aşağıdaki türleri lenf kanserinde en etkili olanlardır:

Monoklonal antikorlar: Antikorlar vücudumuzun zararlı etkenlerle mücadele etmek için salgıladığı bileşenlerdir. Monoklonal antikor ilaçlar sayesinde antikorlar hedef alınan lenf kanseri hücrelerini daha kolay bularak hemen yok ederler.

Sitokinler: Stokin ilaçlar bağışıklık sistemini teşvik ederek vücuda daha güçlü bir savunma kazandırırlar. İnterferon ve interlokin gibi örnekleri vardır.

Kanser aşıları: Bağışıklık sisteminin lenf kanseri hücrelerini tanıyacak şekilde programlanmasını sağlarlar. Özellikle erken dönemde teşhis edilmiş lenf kanseri vakalarında çok etkili sonuçlar verebilir.

4.Kök Hücre Nakli

Lenf kanseri vakalarında kök hücre nakli genellikle ilk tercih edilen tedaviler arasında yer almamaktadır. Daha çok tedavi edilmiş ama tekrarlamış vakalarda kullanılır.

• Uzun süreli hastane yatışı gerektirebilir.
• Çok yüksek dozda kemoterapi ile birlikte uygulanması gerekebilir.
• Kemik iliği ve kan nakilleri gerekebilir.

5.Alternatif Tedaviler

Alternatif tedavilerin şu ana kadar sayılan tedavi türlerinden daha etkili olduğunu gösteren herhangi bir çalışma yoktur. Ancak en azından lenf kanseri belirtilerinin giderilmesinde yardımcı olabilirler:

• İskelet-kas problemlerinin iyileşmesi için akupunktur tedavilerinin etkili olduğu saptanmıştır.
• Koenzim Q10 ve polisakkarit K (PSK) takviyeleri bağışıklık sistemini teşvik etmektedir ancak değerlendirme çalışmaları halen devam etmektedir.

Doktorunuzla konuşmadan bu yöntemleri uygulamayınız.

1.Zerdeçal

Zerdeçal bilindiği üzere pek çok farklı hastalığa çok iyi gelen şifalı bir besindir. Özellikle lenfomanın ilk dönemlerinde düzenli şekilde ve yeterli miktarda zerdeçal tüketilmesi halinde bu hastalığın sonraki evrelere geçmesi önlenebilmektedir. Aynı zamanda zerdeçal hastalığa yakalanma riskini de düşürebilecek özelliklere sahip olabilmektedir kimi insanlarda. Dolayısıyla hastalığa yakalanmadan evvel de hastalığı önlemek için zerdeçal tüketimine dikkat etmek gerekmektedir. Hatta bazı doktorlar zerdeçalın tuz yerine konarak yemeklerin üzerine tuz işlevi görebileceğini söylemektedirler. Fakat zerdeçal direkt olarak hastalığı iyileştirebilen ve direkt olarak hastalığa müdahale edebilen bir yiyecek değildir. O yüzden de daha fazla etki etsin diye aşırı zerdeçal tüketiminden uzak durulmalıdır.

2.Çörek Otu

Ağırlıklı olarak hamur işlerinde kullanılan çörek otunun insan sağlığı için büyük yararları bulunmaktadır. Özellikle çörek otu lenfomaya iyi gelen yiyecekler arasında da yer almaktadır. Pek tabii bu besinin de fazla tüketiminden her daim kaçınılmalıdır. Çörek otunun çeşitli kanser hastalıklarına da iyi gelgelmektedir. Çörek otunun iyi geldiği diğer kanser hastalıkları ise akciğer kanseri, kalın bağırsak kanseri, karaciğer kanseri, lösemi, meme kanseri, prostat kanseri ve pankreas kanseridir.

3.Kudret Narı

Başlı başına tam bir şifa kaynağı olan kudret narının farklı farklı pek çok rahatsızlığın tedavisinde etkili olduğu bilinmektedir. Bununla birlikte kudret narı lenfoma için de etkili olabilecek bir besindir. Aynı zamanda kudret narının iyi geldiği diğer kanserler ise cilt kanseri, meme kanseri, prostat kanseri ve lösemidir. Fakat unutulmamalıdır ki kudret narı kan şekerinin düşmesine neden olabilmektedir. Bu nedenle de şeker hastalarının tüketirken çok dikkatli olması gerekmektedir. Hatta mümkünse tüketmeden önce bir doktora başvurmalarında fayda vardır. Aynı zamanda kudret narı hamileler için de sakıncalıdır. Çünkü hamilelerde kanama, kasılma ve düşük gibi çeşitli tehlikeler yaratabilmektedir. Kudret narı çocuklar için de bazı durumlarda zararlı ve hatta tehlikeli olabilmektedir. Bu hususta da özenli olunması ve bilinçsiz tüketimden uzak durulması gerekmektedir.

4.Portakal

Lenfoma tedavi sürecine destek olmak için ve lenfomaya yakalanma riskini azaltmak için bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek çok büyük bir önem teşkil etmektedir. Bu nedenle taze meyve ve sebzeler beslenme alışkanlıkları arasında çok değerli bir yere sahiptir. Özellikle portakal içerisinde bol miktarda C vitamini bulundurması ve C vitaminin bağışıklık sistemini güçlendirmesi sebebi ile lenfoma hususunda tüketilebilecek bir besindir. Diğer C vitamini içeren meyve ve sebzeler de benzer ölçülerde etkili olmaktadırlar.

5.Yoğurt Otu

Çok fazla bilinmese de lenfoma konusunda yoğurt otu da bir hayli önemlidir. Her ne kadar tadı biraz acı olan bir bitki olsa da çok hoş bir kokuya sahiptir. Özellikle lenf kanserine yoğurt otu çok iyi gelmektedir çünkü kanı temizleyici bir özelliği bulunmaktadır. Bununla birlikte yoğurt otu deri hastalıklarını iyileştirme konusunda da oldukça etkilidir. Hatta yoğurt otu doğru şekilde tüketildiğinde guatrın küçülmesine, böbrek hastalıklarının tedavi edilmesine, çeşitli iltihapların iyileştirilmesine de katkı sağlayabilmektedir.