Lökosit (WBC): Güvenlik Görevlisi

Vücudunuz enfeksiyon ortaya çıktığında bunları temizlemek için lökosit üretmeye başlar. Yüksek miktarda lökosit sayısının anlamı bunun altında bir sağlık sorunu olduğunun göstergesidir. Wbc kaç olursa tehlikeli? Normal bir insanda bulunması gerek lökosit sayısı her mikro litrede 4,500 ve 10,000 hücre arasındadır.

Mevcut herhangi bir hastalığınız yok ise lökosit sayınız vücudunuzdaki toplam kanın %1 oranındadır. Lenfositler, nötrofiller, eozinofiller, monositler ve bazofiller olmak üzere 5 farklı lenfosit çeşidi vardır.

Normal şartlarda kanınızda her mikro litrede çeşitlerine göre lenfosit sayısı aşağıdaki değerler aralığında olmalıdır.

• Nötrofil: 3150-6200 hücre arası
• Lenfosit: 1500-3000 hücre arası
• Monosit: 300-500 hücre arası
• Eozinofil: 50-250 hücre arası
• Bazofil: 15-50 hücre arası

WBC Yüksekliği Kanser

Lökositlerin çeşitli türlerindeki hücre sayısının oranı, hastalık türünün özelliğini göstermektedir. Örneğin; yüksek miktarda nötrofil bulunması genel enfeksiyon, kanser ve fiziksel yorgunluk ve stresin göstergesidir. Diğer yandan yüksek lenfosit miktarı AIDS hastalığının göstergesi olabilir.

Bakteriyel hastalıklar genelde kanınızdaki eozinofil ve monosit oranı normalden yüksek olduğu zaman ortaya çıkar. Yüksek miktarda lenfosit miktarı iltihaplanma, doku zedelenmesi, travma, alerjik hastalıklar, kronik lösemi, kronik kemik iliği hastalıkları, divertikül hastalıkların ve fiziksel yorgunluk veya duygusal çöküntünün göstergesi olabilir.

Lenfosit sayısının yükselmesinin birçok farklı sebebi olabilir. Aşağıda bunlardan bazılarından söz edeceğiz.

1)  Enfeksiyon

Enfekte kaynaklı vücudunuzdaki bakteri ve virüs sayısı artmaya başladığı zaman bağışıklık sisteminiz devreye girer ve hastalıktan kurtulmak için kemik iliğinizin daha çok lenfosit üretmesini sağlar. Enfekte kaynaklı bu iltihaplanma durumu kandaki lenfosit sayınızı yükseltebilir.

2)  Sigara İçmek

KOAH hastalığı (kronik obstrüktif akciğer hastalığı); kronik bronşit veya amfizem gibi hava akımını kısıtlayan bir hastalıktır. Sigara içmek KOAH hastalığının oluşmasındaki en büyük faktördür. Sigara içen insanların genel olarak ciğerlerinde iltihaplanma meydana gelir ve bu iltihaplanma kandaki lenfosit sayısının yükselmesine yol açar.

3)  Lösemi

Lösemi gibi kemik iliği bozukluğundan kaynaklanan hastalıklar da lenfosit sayısının yükselmesine sebep olur. Lösemi, kemik iliğinizin anormal şekilde yüksek miktarda lenfosit üretmeye başladığı bir kanser çeşididir. Üretilen bu fazla lenfositlerin bir fonksiyonu yoktur ve enfekte olma riskini artırır.

4)  Bağışıklık Sistemi Bozukluğu

Graves hastalığı, Crohn hastalığı ve diğer doğuştan gelen bağışıklık sistemi bozuklukları kandaki lenfosit sayısını artırır. Eğer bu hastalıklardan birisine sahipseniz doktorunuz lenfosit miktarının düzeni için sizi daima göz önünde bulundurması gerekir.

5)  Stres

Fiziksel stres ya da duygusal yönden yaşanan çöküntüler de lenfosit sayınızı az miktarda yükseltebilir. Stres durumu geçtiği zaman kandaki lenfosit değerleri normale dönmektedir.

6)  Diğer Durumlar

Yüksek lenfosit miktarının her zaman endişelenmenizi gerektiren bir durum olmadığını bilmeniz gerekir. Aşağıdaki durumlarda meydana gelen lenfosit artışı normaldir:

• Hamilelik döneminin son ayı
• Dalağın alınması
• Aşırı sigara içmek

Yeni doğan bebeklerde ve çocuklarda lenfosit sayısının genelde yüksek olduğunu da söylemek gerek. Buna ek olarak lenfosit sayısı genelde sabahları düşük olup günün ilerleyen saatlerinde yavaş yavaş artar. Uzmanlar yüksek lenfosit sayısının ciddi hastalıklar için tetikleyici bir sebep olup olmadığını hala araştırmaktadırlar. Her ihtimale karşı doktorunuza danışıp ondan alacağınız tavsiyeler doğrultusunda hareket edin ve hastalığın daha iyi tedavisi ve iyi bir sonuca ulaşmak için lenfosit sayınızı öğrenin.

1)  Antibiyotik Kullanımı

Kanda lenfosit (WBC) yüksekliği genelde bir enfeksiyondan kaynaklandığı için antibiyotik kullanımı lenfosit seviyesini normale döndürebilir.

Yediğiniz her şey kana karıştığı için kandaki lenfosit sayınızı düşürmek için aşağıdaki besinleri diyetinize eklemelisiniz.

2)  C Vitamini

C vitamini tüketimi kandaki lenfosit sayısını düzenler. Limon ve portakal C vitamini yönünden zengin meyvelerdir. Ayrıca kivi, çilek, ve ananas da C vitamini yönünden zengindir. Karnabahar, brokoli, havuç ve biber gibi sebzelerden de C vitamini alabilirsiniz.

3)  Antioksidanlar

Antioksidanlar, serbest radikaller gibi zararlı moleküllerden arındırılmış kimyasallardır. Serbest radikaller protein yapısına, hücrelere ve DNA ya zarar verirken antioksidanlar bunları yükseltir. Vücudunuza doğal yoldan antioksidanlarla koruma sağlamak ve sağlıklı bir bağışıklık sistemine sahip olmak için diyetinize pırasa, soğan, sarımsak, çay, üzüm ve diğer meyve ve sebzeleri ekleyebilirsiniz.

4)  Omega-3 Yağ Asitleri

Vücudunuz bu temel yağ asidini üretemez ve bunu aldığınız gıdalarla sağlamanız gerekir. Bu yağ asidi kalp sağlığını geliştirir ve fagositoz aktivitesini (lenfositlerin yabancı bakterileri tanımada ve öldürmesindeki işlevi) artırır. Bu çoklu doymamış yağ asitleri ringa, alabalık ve somon gibi balıklarda ve keten tohumu ve cevizde bulunur.

Uyarı: Şeker, yağ ve tuz yönünden zengin gıdalardan uzak durmalısınız ve bunların yerine lenfosit sayısını azaltan enfekte olma ihtimalini düşüren üzüm, sarımsak, baharatlar, kuruyemişler, soya proteini, sirke, siyah ve yeşil çay gibi gıdaları tercih edebilirsiniz.

 

Kanda lökosit düşüklüğü endişe kaynağı olabilir ve bunun nedeni anlamak için uzun süreli tıbbi araştırmalar gerekir. Kandaki lökosit eksikliğine çeşitli rahatsızlıklar, hastalıklar ve farklı koşullar sebep olmaktadır. Bazı durumlarda asıl nedeni bulmak çok zordur. Lökosit düşüklüğüne neden olabilecek yaygın durumlar şunlardır:

Hastalıklar ve Yapısal Bozukluklardan Kaynaklanan Lökosit Düşüklüğü

• Kemik İliği Hastalıkları
• Lösemi
• Aşırı aktif dalak
• Karaciğer hastalığı
• Kemik iliğini etkileyen viral enfeksiyon
• Romatizmal eklem iltihabı
• Vitamin eksikliği
• AIDS

İlaçlar ve Tedavi Yöntemlerinden Kaynaklanan Lökosit Düşüklüğü

• Antibiyotikler
• Antihistaminikler
• Antikonvülsanlar
• Arsenik
• Kemoterapi ilaçları
• Barbitüratlar
• Antitiroit ilaçlar
• Sülfonamidler
• Radyasyon tedavisi

Kandaki lökosit miktarının düşük olması sizi hayatı tehdit eden mantar enfeksiyonu, zatürre, parazitler ve kan zehirlenmesi gibi diğer bulaşıcı hastalıklara karşı savunmasız bırakır. Bulaşabilecek bu enfeksiyonlar, septik şok, organ yetmezliği ve tekrarlayan enfeksiyonlu rahatsızlıklar gibi hayatı tehlikeye atan komplikasyonlara yol açabilirler.

Doktoru Görmeniz Gereken Durumlar
Lökosit eksikliği tıbbi muayene gerektiren bir durumdur. Fakat lökosit eksikliği olduğunu biliyorsanız ve 38,6 derecenin üstünde ateşlenme, aniden ortaya çıkan ağrı ya da üşüme ve titreme girerse acilen doktorunuzu çağırmanız gerekir. Ayrıca boğaz ağrısı, ağızda yara, mesane enfeksiyonu, ağızda beyaz bir kaplama, yanma hissi ile idrarda kan ve sık idrara çıkma gibi komplikasyonlarda 24 saat içerisinde doktorunuzu çağırmanız gerekir.

1)  Tıbbi İlaçlar

Eğer lökosit miktarınız sürekli düşüyorsa doktorunuz veya sağlık uzmanı tedavi yöntemlerini size önerecektir. Genellikle doktorlarınız ilaç tedavisi önerecektir ve örneğin; her kemoterapi tedavisinden sonra kullanılan ilaçlar sayesinde kandaki lökosit miktarınız çok fazla düşmez. Filgrastim, sargramostim ve pegfilgrastim bu yöntemlerde kullanılan ilaçlardır.

Tedavi sürecinde bağışıklık sistemi normal olması şekilde çalışmaz. Bu durum özellikle kanser hastalarında görülür. Bağışıklık sisteminin normal düzey altında çalışması enfeksiyonların çeşitli türlerine yakalanma riskini artırır ve doktorunuz bunu engellemek amaçlı asiklovir, sulfamethoxazole, itrakonazol, flukonazol gibi antimikrobiyal ilaçlar verecektir.

2)  Diyetinize Dikkat Etmek

Şuşi gibi pişmemiş etlerden bakteri içerdikleri için kaçınmak gerekir. Sebze ve meyveleri iyice yıkamaya özen gösterilmelidir. Süt ürünleri pastörize olanlardan seçilmelidir.

3)  Takviye Besinler Almak

Zakkum Özü
Yapılan klinik incelemelerde bitkisel zakkum takviyeleri kan değerlerindeki lökosit miktarını %100 arttırdığı tespit edilmiştir ve bundan dolayı bağışıklık sistemini de HIV/AIDS gibi hastalıklara karşı çok iyi korumaktadır.

Astragalus (Geven) Kökü
Bu takviye lökosit sayısını artırırken ayrıca vücudu organizmalara karşı koruyor ve interferon üretiminin artmasını sağlayıp, virüslere karşı etkili doğal bir karışımdır.

4)  Mineraller

Çinko
Bağışıklık sistemi için katalizör görevi görür ve vücudun yabancı cisimlerle mücadelesinde tetikleyici bir unsurdur.

Selenyum
Lökositlerin hareketliliğini artırıp gelişiminin sağlanmasına fayda sağlar.

C Vitamini
C vitamini, bağışıklık sisteminin gelişimini sağlar ve lökositlerin gücünü üst düzeye çıkarmasına yardım eder. Ayrıca bağışıklık sisteminin tehditleri karşı tepki vermesini hızlandırır.

Diğer Takviyeler
Sibirya ginsengi ve Asya ginsengi, bağışıklık sistemini destekler. Ekinezya , lökositlerin koruyucu özelliğini tetikler ve bağışık sisteminin uyarılmasını sağlar. Ayrıca yeşil çay, lökosit sayısının artmasını sağlar.

5)  Yaşam Tarzınızı Değiştirmek

Şekerden Uzak Durun
Şeker, lökosit hücrelerinizin tam gücüne ulaşmasını engeller.

Sağlıksız Yağlarla Beslenmeyin
Mısır veya ayçiçek yağı gibi çoklu doymamış yağ asitleri bağışıklık sisteminizi zayıflatır.

Zayıflayın
Aşırı kilolu ya da obezite insanlarda kilonun bağışıklık sistemi üzerindeki negatif etkisinden dolayı enfeksiyonlara karşı koyma gücü zayıftır.

Bol Bol Su İçin
Günlük yeterli miktarda su içmek toksinlerin dışarı atılmasında yardımcı olurken bağışıklık sistemini güçlendirir.

Düzenli Egzersiz Yapın
Düzenli yapılan egzersizde bağışıklık sisteminizi güçlendirir. Fakat aşırı derece egzersiz yapmak bağışıklık sisteminizi çökertip diğer hastalıklara açık hale gelmenize neden olabilir.

Stresi Azaltın
Stres aslında içinizdeki en sessiz katildir. Çünkü zaman geçtikçe yavaşça bağışıklık sisteminizi çökertir.

Gerekli Miktarda İstirahat Edin
Çalışmaktan yorulmuş vücudunuzun dinlenmesine ve zayıflayan bağışıklık sisteminizin tekrar düzelmesine yetecek kadar istirahat etmeye önem verin. Özellikle lökosit seviyesi düşük olanlar bu konuda daha da dikkatli olmalıdır.