Makat (anal bölge, anüs) sindirim artıklarının vücuttan atıldığı yerdir. Bölgede yer alan kaslar sayesinde katılaşmış dışkı kontrollü olarak dışarı atılır. Makat üzerindeki dokularda kanserli hücreler gelişebilir. Makat kanseri kalın bağırsak kanserinden farklı bir türdür.
Makat Kanseri Belirtileri
Belirtiler hemoroit ve makat çatlakları gibi daha az ciddi ama daha yaygın hastalıklarla benzerlik gösterir:
- Makat çevresinde kaşıntı ve/veya ağrı, baskı hissi
- Makattan kan gelmesi
- Makat çevresinde küçük yumru ve topaklar
- Makattan gelen mukus akıntısı
- Bağırsak hareketlerinde kontrol kaybı, dışkı çapında anormal değişim
Makat kanserinde yukarıdaki belirtilerden biri veya birkaçı görülebilir. Bazı makat kanseri vakalarında ise bu belirtilerin hiçbiri görülmemektedir.
Makat Kanserinin Nedenleri
Makatta bulunan hücrelerin genetiği aşağıdaki nedenlerle mutasyona uğrayarak değişirse, bu hücreler kontrolsüz üreyip gelişerek kansere yol açarlar:
HPV
Cinsel ilişki ile kolayca bulaşabilen HPV (Human Papilomavirus) virüsü makat kanserine neden olmaktadır. Makat kanseri vakalarının büyük çoğunluğunda bu virüse rastlanmaktadır.
Beslenme Alışkanlıkları
Aşırı miktarda tüketilen yağlı yiyecekler, kırmızı et, yüksek kalorili yiyecekler ve alkolün makat kanserine yakalanma ihtimalini artırdığı düşünülüyor.
Aşağıdaki maddelerin farkında olmakta da fayda var:
- Makat kanserine 40 yaş altı kişilerde çok az rastlanmaktadır. Bu sayı 40 yaşından sonra her on yılda bir iki katına çıkmaktadır.
- Sigara kullanan kişilerde makat kanseri riskinin arttığı saptanmıştır.
- İltihabi bağırsak hastalığı (ülseratif kolit) olan kişilerde hastalık riski daha fazladır.
- Başka kanser türlerine yakalanmış olan kişilerde ve bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde makat kanseri görülme riski daha yüksektir.
- Genetik yatkınlık makat kanseri riskini artırır.
Makat Kanseri Tedavisi
Makat kanseri tedavisi, günümüzde çok etkili sonuçlar vermektedir.
Cerrahi Müdahale
Makat kanseri veya tümörü sıklıkla başka bir tedaviye ihtiyaç duyulmadan cerrahi müdahale ile alınabilmektedir. Bu durum erken teşhis edilmiş ve küçük tümörler için geçerlidir.
Bazı operasyonlarda makat kasları zarar görmez veya çok az hasarla kurtulurlar. Bazı operasyonlarda ise makat kasları ve o bölgedeki diğer dokular tamamen alınmak zorunda kalınabilir. Bu durumda kalın bağırsak karın duvarına açılan bir deliğe bağlanır. Ucuna eklenen bir torba içine sindirim artıklarının toplanması sağlanır. Bu ağır operasyon, aşağıdaki tedaviler yanıt vermezse uygulanır.
Radyasyon Terapisi ve Kemoterapi
Kanserli hücreleri öldürmek için kullanılan radyoterapi ve kemoterapi, ağır yan etkilerinden dolayı ancak ilerlemiş veya ilerleme ihtimali bulunan tümörler için kullanılır.
Makat kanserini önlemek ve belirtilerini hafifletmek için:
- Cinsel ilişkide korunmanın öneminin farkında olun.
- Lifli gıdaları tercih edin. Sağlıklı bir beslenme programınız olsun.
- Ailenizin kanser geçmişi hakkında bilgi sahibi olun.
