Melatonin Bağımlılık Yapar mı?

Beyin epifizi melatonini günün belirli saatlerinde salgılar. Genellikle gece salgılanan bu hormonun üretimi ışık varken azalır.

Uykudaki rolü dışında melatonin, iltihap önleyici ve antioksidan özelliklere sahiptir. Melatonin, kan akışını düzenlemede, bağışıklık fonksiyonlarında ve vücut sıcaklığını ayarlamakta da etkilidir. Yaşlandıkça vücudunuz daha az melatonin üretir.

Sirkadiyen ritim uyku bozukluğu olan kişilerde melatonin takviyesi şu durumlarda kullanılabilir:

Körlük varsa
Saat farkından dolayı sersemlik yaşanıyorsa
Vardiyalı çalışanlarda
Otizm spektrum bozukluğu gibi gelişim bozuklukları gösteren çocuklarda

Melatonin de tıpkı vitamin ve mineral takviyeleri gibi reçetesiz alınabilen bir takviye türüdür.

Melatonine Bağımlı Olabilir misiniz?

Bir şeyin doğal olması otomatik olarak o şeyin güvenli olduğu anlamına gelmez. Melatoninin bağımlılık oluşturduğuna dair bir rapor olmasa da ilaç veya takviye olarak kullanıldığında ortaya çıkabilecek yan etkilerin bilincinde olmalısınız.

Melatonin, diğer uyku ilaçlarının aksine kullanılmadığında yoksunluk belirtileri oluşturmaz. Uyku sersemliğine de neden olmaz ve melatonine karşı direnciniz artmaz. Yani, melatonin takviyesi aldıkça zamanla aynı etkiyi görebilmek için daha fazla takviye almanız gerekmez. Direncin artması, ilacın bağımlılık yaptığının bir belirtisi olarak düşünülür ve bu durumlar melatonin kullanımında ortaya çıkmadığından melatonin bağımlılık yapmaz. Fakat melatoninin uzun süreli kullanımda vücutta oluşturduğu yan etkileri görmek için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.

Ne Kadar Melatonin Kullanılmalı?

Melatonin doğal bir şekilde vücutta üretiliyor olsa da, takviye almak gerekebilir. Çok az melatonin yeterli rahatlatıcı etkiyi sağlayamazken çok fazla kullanmak uyku döngünüzü daha çok bölmek gibi istenmeyen etkilere neden olabilir. Burada yapılması gereken etkili olabilecek en düşük dozu kullanmaktır. Daha fazla doz almak, daha iyi uyumanıza neden olmaz.

Aslında, bazı araştırmacılar dozun değil kullanım süresinin etkili olduğunu düşünmektedir.

Melatoninin başlangıç dozu genellikle 0.2 mg ile 5 mg arasındadır. Bu aralık oldukça geniş olduğundan küçük dozla başlayıp etkili olan dozu bulabilmek için zamanla dozu artırmak daha iyi olur. Yetişkinlerde uyuyamama rahatsızlığı çeken kişiler için standart doz 0.3 mg ile 10 mg arasındadır. Yaşı daha büyük yetişkinlerdeyse doz 0.1 mg ile 5 mg arasında değişiklik gösterebilir.

Çoğu melatonin takviyesinde çok daha büyük dozlar bulunmaktadır. Araştırmalara dayanarak, bu kadar yüksek dozların gerekli olmadığını söyleyebiliriz. Melatonin bir hormondur ve bu hormon takviyesini etkili olabilecek en düşük dozda almak en iyisi olacaktır.

Çocuklarda melatonin, doktorunuzun tavsiyesi olmadığı sürece kullanılmamalıdır. Hamile kadınlar ya da emziren kadınlarda doktor tavsiye etmedikçe melatonin takviyesi kullanmamalıdırlar.

Kullanmanız gereken melatoninin dozu kilonuza, yaşınıza ve ilaçlara verdiğiniz tepkilere göre değişiklik gösterebilir. Melatonin takviyesi almadan önce doktorunuzda kullandığınız diğer ilaçlarla bir etkileşim oluşturup oluşturmadığını da konuşmalısınız. Bazı ilaçlar melatonine verdiğiniz tepkileri değiştirebilir.

Melatonin Kullanmanın Yan Etkileri

Melatonin genellikle uyumaya yardımcı olması için kullanılır.Bu yüzden, esas yan etkileri sersemlik ya da uykulu bir hal oluşturmasıdır. Düzgün bir şekilde kullanıldığında bu etkiler oluşmasa da başka ilaçlarla birlikte melatonin kullanıldığında bu yan etkileri görmeniz mümkündür. Çok fazla melatonin kullanıldığında da bu yan etkiler oluşabilir. Melatonini düzenli bir şekilde de kullansanız ara sıra da kullansanız yan etkilerle ilgili bir farklılık oluşmaz.

Melatonin diğer yan etkileri:

Bulantı
Baş ağrısı
Baş dönmesi
Hafif çarpıntı
Asabiyet
Düşük tansiyon
Mide krampları
Geçici depresyon

Melatonin kullandıktan sonra yan etkileri yaşıyorsanız doktorunuzla konuşmalısınız. Doktorunuz melatonin dozunu azaltabilir veya başka bir tedavi yöntemine geçmek isteyebilir. Melatoninle birlikte aldığınız diğer ilaçlardan ve takviyelerden bahsederseniz doktorunuz ilaçlar arasında bir etkileşim olup olmadığını anlayarak bu durumu nasıl engelleyeceğinize dair önerilerde bulunabilecektir.

Melatonin, kısa süreli kullanımlarda güvenli olarak düşünülse de uzun süreli kullanımda ne gibi yan etkilerin ortaya çıkacağı bilinmemektedir. İlaç reçetesiz olarak satıldığından yapılan düzenlemeler o kadar katı değildir. Melatonini uzun zaman boyunca kullanmayı planlıyorsanız bu durumu göz önünde bulundurmanızda fayda vardır.

Şu ana kadar, melatoninin bağımlılık oluşturduğunu gösteren bir çalışma yapılmamıştır. Melatonin ve yan etkilerinin özellikle uzun zaman boyunca kullanıldığı zaman nelere sebep olabileceğinin anlaşılabilmesi için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir. Melatonin kullanımıyla veya bağımlılık oluşumuyla ilgili herhangi bir endişeniz varsa doktorunuza danışabilirsiniz.

Kaynak: https://www.healthline.com