Mezotelyoma bazı iç organlarımızın yüzeyini kaplayan dokularda ortaya çıkan kanser türüdür. Genellikle akciğerde ortaya çıktığı için “akciğer zarı kanseri” de denmektedir. Ancak, nadiren midede, kalpte ve karındaki diğer organlarda da başlayıp yayılabilir.
Mezotelyoma Belirtileri
Akciğer zarı kanserinin belirtileri genellikle tetikleyici etkenlere maruz kaldıktan yıllar sonra ortaya çıkar. Bazı belirtiler şunlardır:
- Nefes alıp vermede güçlük
- Göğüs kafesinin altında ağrı
- Gece terlemeleri, yüksek ateş
- Geçmeyen öksürük
- Parmak uçlarında şişme
- Açıklanamayan kilo kaybı
Midede görülen mezotelyomanın belirtileri şunlardır:
- Karın bölgesinde ağrı, şişme veya yumru oluşumları
- İştah kaybı, açıklanamayan kilo kaybı
- İshal veya kabızlık
Mezotelyoma (Akciğer Zarı Kanseri) Neden Olur?
1) Asbest
Asbest kanserojen bir mineral grubudur. Amyant da denir. Akciğer zarı kanseri vakalarının neredeyse tamamının nedeni asbeste maruz kalmaktır. Asbestin yapısında küçük lifler vardır. Asbest solunduğu zaman bu lifler akciğerde tıkalı kalır ve birikerek zamanla akciğere hasar verir.
- Asbestin kullanım alanı inşaattan otomotive, gemicilikten kumaş yapımına kadar birçok farklı alana uzanmaktadır.
- Amerika’da ve birçok Avrupa ülkesinde asbestin üretimi ve kullanımı yasaklanmıştır. Ülkemizde ise bu yasak bazı asbest türleri ile sınırlıdır.
- Çıkarılması ve kullanılması kısıtlandığı için akciğer zarı kanseri vakalarında ciddi bir düşüş yaşanmaktadır. Ancak asbest kullanılarak önceden inşa edilmiş binaların yıkımı vb. işlerinde görev alan kişiler hâlâ risk altındadır.
- Asbestin kullanıldığı bir sektörde çalışan kişinin ailesinde de akciğer zarı kanseri görülme riski artmaktadır.
2) SV40 Virüsü
Asbeste maruz kalan kişiler üzerinde yapılan araştırmalara göre, SV40 (simian vacuolating virüs 40) maruz kalmak akciğer zarı kanseri (mezotelyoma) riskini artırıyor.
3) Radyasyona Maruz Kalmak
Bazı sınırlı araştırmalara göre başka bir kanser yüzünden radyasyon tedavisi almak da mezotelyoma riskini artırıyor. Öyle olsa bile radyasyon tedavisinin akciğer zarı kanseri üzerindeki etkisinin çok kısıtlı olduğuna inanılıyor.
Mezotelyoma (Akciğer Zarı Kanseri) Tedavisi
Akciğer zarı kanseri genellikle asbeste maruz kaldıktan 20 yıl sonra ortaya çıktığı için tedavi yöntemleri yaşlı bir bünyenin kaldırabileceği seçeneklere odaklanır. Bu amaçla aşağıdaki tedavilerin bir kısmı kullanılabileceği gibi ağrı kesici almak vb. sadece belirtileri yatıştırmaya yönelik tedbirler de değerlendirilebilir.
1) Cerrahi Müdahale
Akciğer zarı kanserinde aşağıdaki ameliyat türlerinden biri kullanılabilir:
Geniş lokal eksizyon: Kanserli dokuların ve çevresindeki bir kısım sağlıklı dokuların çıkarılması ameliyatıdır.
Plörektomi ve dekortikasyon: Akciğer zarının bir bölümünün, akciğerin dış dokularının bir bölümünün ve bir kısım göğüs yüzey dokularının alınması ameliyatıdır.
Ekstraplevral pnömonektomi: Akciğerlerden birinin tamamının; kalp kesesi, göğüs yüzeyi ve diyafram dokularının ise bir kısmının alındığı ameliyat türüdür.
Plöredezis: Akciğer zarı katmanlarının arasına kimyasal ve ilaç şırınga edilmesi ameliyatıdır. İşlem için önce göğüste biriken sıvı göğüs tüpü ve kateterlerle alınır, yerine ilaç koyulur. Bu sayede göğüs boşluğunda sıvı birikiminin önüne geçilir.
2) Radyasyon Tedavisi
Radyasyon tedavisinde kanserli hücreleri öldürmek için yüksek enerjili ışınlar kullanılır. İki tür radyasyon tedavisi vardır:
- Dışarıdan ışın gönderen cihazlar kullanılabilir.
- Kanserli bölgeye veya yakınına cilt altı radyoaktif bir madde konulabilir.
3) Kemoterapi
Kemoterapide kanserli hücrelerin büyümesini veya bölünmesini engelleyen ya da onları direk öldüren ilaçlar kullanılır. Ağız veya damar yolu ile alınabilir.
- Karın bölgesine yayılmış mezotelyomada hipertermik intraperitoneal kemoterapi kullanılabilir. İşlem esnasında karın bölgesine ısıtılmış kemoterapi ilaçları şırınga edilir.
- Kemoterapi ilaçlarının şiddetli yan etkilerine hazırlıklı olmak gerekir.
