Mide ülseri, midede oluşan açık yaradır. Bu mide yarası, gastritin ilerlemiş halidir. Toplumumuzdaki yaygın kanaatin aksine, süt içmek mide ülserinin daha da kötüleşmesine neden olabilir.
Mide Ülseri Belirtileri
Mide ülserinin en yaygın belirtisi karındaki yanma hissi ve ağrıdır. Bu ağrı boyuna doğru yükselebilir, göbeğe veya sırta vurabilir. Süresi birkaç dakikadan birkaç saate kadar uzayabilir. Yemek yedikten sonraki birkaç saat içinde ortaya çıkar, gece uykusundan kaldıracak şiddette olabilir.
Diğer olası belirtiler şunlardır:
- Hazımsızlık
- Asit reflüsü
- İştah veya kilo kaybı
- Genel halsizlik ve huzursuzluk hali
- Yağlı yedikten sonra gelen şişkinlik hissi
Mide ülseri ile birlikte aşağıdaki belirtiler görülürse vakit kaybetmeden tıbbi yardım alınmalıdır:
- Kan kusmak (kan, kırmızı veya kahverengi renkte olabilir)
- Koyu renkli, yapışan, katran gibi dışkı
- Karında aniden ortaya çıkan ve giderek kötüleşen keskin ağrı
Mide Ülseri Neden Olur?
1) Mide İltihabı
Helicobacter pylori bakterisinin yol açtığı mide iltihabı, mide ülserinin en yaygın karşılaşılan nedenidir. Bu bakteriler mide çeperini tahriş ederek mideyi mide asidine karşı savunmasız bırakabilir. Bu durumda mide ülseri oluşma riski çok artar.
- İltihap kapan kişi bu durumun farkında olmayabilir, çünkü herhangi bir belirti görülmeyebilir.
- Bu durum her yaştan insanda görülebilir.
- H. pylorinin en yaygın bulaşma nedeni, dışkı ile kirlenmiş suların tüketilmesidir.
- Bazı kişiler H. pylori bakterisinin zararlı etkilerine karşı daha hassastır. Bu durumun nedeni bilinmemektedir.
2) Bazı İlaçlar
Ağrı kesici, iltihap giderici veya kan sulandırıcı etkileri için sıklıkla kullanılan NSAID (steroit içermeyen iltihap giderici) ilaçlar mide ülserine neden olabilmektedir. Bazı örnekleri şunlardır:
- İbuprofen
- Aspirin
- Naproksen
- Diklofenak
Bu ilaçların uzun süre ile düzenli olarak kullanılmaları mide ülseri riskini önemli ölçüde artırmaktadır.
3) Yaşam Tarzı
Aşağıdaki etkenlerin mide ülserine neden oldukları konusunda şüpheler olsa bile en azından iyileşme sürecini zorlaştırdıkları kesindir:
- Aşırı miktarda alkol tüketmek
- Sigara ve türevlerini kullanmak, tütün çiğnemek
- Aşırı stres
- Radyasyon tedavisi almak
- Çok hasta olmak (solunum cihazına bağlı olmak vb. gibi)
Mide Ülseri Tedavisi
Nedeni doğru tespit edilerek tedavi edilen çoğu mide ülseri bir veya iki ay içerisinde iyileşir.
1) İlaç Tedavisi
Antibiyotikler: H. pylori bakterisinin neden olduğu mide ülserinde iki veya üç farklı antibiyotik kullanılır. Günde iki kez alınarak genellikle bir hafta boyunca devam edilir. Sık kullanılan örnekler şunlardır:
- Amoksisilin
- Klaritromisin
- Metronidazol
Asit düşürücüler: Proton pompa inhibitörü veya H2 reseptör antagonisti adı verilen türleri olan bu ilaçlar midenin ürettiği asit miktarını azaltır. Bu sayede oluşan hasar azalır ve mide ülserinin iyileşmesi için fırsat tanınmış olur. 4-6 hafta arası bir kullanım söz konusu olabilir. Sık kullanılan örnekleri şunlardır:
- Omeprazol
- Pantoprazol
- Iansoprazol
- Ranitidin
Antiasitler: Yukarıda sıralanan ilaçların hiçbiri birkaç saatten önce etki etmez. Kısa sürede rahatlama sağlanması için antiasit alınması gerekebilir. Antiasit ilaçlar sayesinde midede bulunan asit giderilir. Reçetesiz olarak da satılabilmektelerdir.
Ayrıca mide ülserinin nedeni kullanılan ağrı kesicilerse (NSAID) kullanımları bırakılıp alternatif ilaçlar için doktor tavsiyesi alınmalıdır.
2) Beslenme Önerileri
Sağlıklı beslenme, mide ülseri hastaları için daha çok önem arz eder.
- Rahatsızlık veren yiyecek ve içecekler tüketilmemelidir.
- Alkol, kahve, kafeinli soda, yağlı yiyecekler, çikolata ve baharatlı yiyecekler birçok hastayı rahatsız etmektedir.
- Yatmadan önce yenilmemelidir.
- Süt ve süt ürünleri mide ülserine iyi gelmez. Aksine uzun vadeli kullanımlarında mide ülserini şiddetlendirebilirler.
3) Yaşam Tarzı Değişiklikleri
- Tütün mamulleri iyileşme sürecini yavaşlatır. Bırakmak için profesyonel destek alın.
- Stres seviyenizi aşağı çekmek için size uygun yöntemler keşfedin.
4) Kanamayı Durdurmak
Mide ülseri çok kanamaya yol açıyorsa veya karın bölgesinde bir yırtığa neden olmuşsa aşağıdaki tedaviler gerekli hale gelir:
- Endoskopik yöntemlerle mide ülseri üzerine ilaç dökülmesi
- Endoskopik yöntemlerle mide ülserine metal pens atılması
- Cerrahi müdahale
5) Doğal Tedaviler
Bazı vitamin ve besinler mide ülserine iyi gelir:
E Vitamini: Kiev Medikal Enstitüsü’nde yapılan bir deneyde E vitamini alan hastalarda mide iç yüzeyinde protein üretiminin hızlandığı, böylece mide ülserinin iyileştiği görülmüştür. E vitamini zeytinyağı ve ayçiçek yağında bolca bulunur.
Sarımsak: Mide ülserine neden olan H. pylori bakterisinin üremesini engelleyerek mide ülserine iyi gelir.
Meyan Kökü: Meyan kökü midede koruyucu sıvı salgılanmasını artırarak midenin iyileşmesine katkıda bulunur.
Biber: Sanılanın aksine kırmızı biber içeriğindeki kapsaisin adlı madde sayesinde midenin kendini onarmasını destekleyerek, mide ülserine iyi gelir.
