Multiple Skleroz (MS) Yorgunluğu Hastaların %80’ini Etkiliyor

Multiple skleroz hastalığında yorgunluk etki ölçeği genellikle 21 sorudan oluşur ama bu ölçeğin 5 soruluk versiyonu da vardır. Çoğu kişi bu ölçeği doktorun ofisinde kendi başına doldurur. Cevapları vermek beş veya on dakika sürer.

Görme bozukluğunuz veya yazı yazmayla ilgili sıkıntılarınız varsa bu ölçeği sözel bir şekilde de yapabilirsiniz. Doktorunuz veya bir başkası soruları size okuyup cevaplarınızı not alabilir. Soruyu anlamadıysanız doktorunuzdan açıklama yapmasını istemek için çekinmeyin.

Yorgun olduğunuzu söylemeniz gerçekte nasıl hissettiğinizi anlatmak için yeterli değildir. Bu yüzden, multiple skleroz yorgunluk etki ölçeği, sizin sağlık durumunuza daha bütün bir şekilde bakabilmek için günlük hayatınızın farklı alanlarına dair sorular yöneltir.

Bazı ifadeler fiziksel kabiliyetlere yöneliktir:

• Sakarım ve koordinasyon sorunları yaşıyorum.
• Hareketlerimi yavaşlatmam gerekiyor.
• Uzun süreli hareketleri sürdürmekte güçlük çekiyorum.
• Kaslarımın zayıfladığını hissediyorum.

Bazı ifadeler hafıza, konsantrasyon ve karar verme gibi bilişsel durumlara odaklanır:

• Unutkanım.
• Odaklanmakta güçlük çekiyorum.
• Karar vermekte güçlük çekiyorum.
• Düşünmemi gerektiren işleri bitirmekte güçlük çekiyorum.

Diğer ifadeler sağlık durumunuzun psikolojik yönünü yansıtıyor. Bu ifadeler moralinizle, hissettiklerinizle, ilişkilerinizle ve olaylara karşı tutumunuzla ilgilidir.

Bu ifadeler:

• Sosyal aktivitelere karşı kendimi daha az motive olmuş hissediyorum.
• Evde yapabileceğim şeyler oldukça kısıtlı.

Son 4 hafta içinde her ifadenin sizi ne kadar iyi yansıttığını belirtmeniz gerekiyor. Tek yapmanız gereken 0 ile 4 arasındaki ölçekte sizi belirten seçeneği işaretlemek olacak.

Bu seçenekler:

• 0: Hiç
• 1: Nadiren
• 2: Bazen
• 3: Sıklıkla
• 4: Her zaman

Nasıl cevap vereceğinizden emin değilseniz hislerinize en yakın olanı işaretlemelisiniz. Bu ölçekte doğru veya yanlış cevap diye bir şey yoktur.

Her cevaba 0 ile 4 arasında puan veriliyor. Toplam skor, 0 ile 84 arasında olup üç alt ölçek bulunmaktadır:

Alt Kategoriler	Sorular	Alt Ölçek Aralığı
Fiziksel	4+6+7+10+13+14+17+20+21	0 – 36
Bilişsel	1+2+3+5+11+12+15+16+18+19	0 – 40
Psikolojik	8 + 9	0 – 8

Bu alt kategorilerin toplamı, multiple skleroz yorgunluk etki ölçeği puanını verecektir.

Bu ölçekten yüksek skor almak, yorgunluğun günlük hayatınızı çok fazla etkilediği anlamına gelir. Örneğin, bu ölçek sonucunda 70 puan alan biri, 30 puan alana göre daha fazla yorgunluk çekiyordur. Üç alt ölçek, yorgunluğun günlük hayatınızı nasıl etkilediğine dair ek bilgi verir.

Bu üç alt ölçek bir araya gelerek doktorunuzun yorgunluğu tedavi etmek için bir plan oluşturmasına yardımcı olur. Örneğin, psikolojik ölçekten yüksek puan alan bir kişi için doktor psikoterapi önerebilir. Fiziksel ölçekten yüksek alan kişilerdeyse kullanılan ilaçların doz ayarı yapılarak bu durum çözülebilir.

Kaynak: https://www.healthline.com