Nistagmus (Göz Titremesi) Belirtileri ve Tedavisi

Nistagmus göz titremesidir. Bu hastalıkta göz hareketlerini kontrol eden beyin bölgesi anormal işlemektedir. Hafif baş hareketlerinde görüntüyü sabitlemek ve netleştirmek için refleks şeklinde göz hareketleri yaptırır. Nistagmusun bazı belirtileri ve özellikleri şu şekildedir:

• Titreme genellikle sağ sol şeklindedir. Nadiren dikey veya dairesel olabilir.
• Genellikle her iki gözde birden görülür.
• Kişide ışığa karşı aşırı hassasiyet gelişebilir.
• Baş dönmeleri yaşatabilir.
• Loş ışıkta görüş daralabilir, başka görüş problemleri ortaya çıkabilir.
• Başı dik konumda tutmak zorlaşabilir. Kişi üstünde bulunduğu zemin kayıyormuş gibi hissedebilir.

1) Doğumsal Nistagmus

Nistagmus vakalarının çoğu doğuştan gelmektedir. Bu vakalar genellikle hafiftir ve sonradan şiddetlenmez. Genellikle başka hastalıklarla herhangi bir bağlantısı yoktur. Doğumsal nistagmusun bazı özellikleri şunlardır:

• Kişi genellikle farkında değildir, çevresindekiler fark eder.
• Titreme aralığı büyükse görüş keskinliği düşebilir.
• Nadiren de olsa doğumsal başka hastalıklardan kaynaklanabilir.

Fetal Alkol Sendromu: Anne hamile iken alkol kullanırsa, bebekte nistagmus görülebilir.

2) Bazı İlaçlar

Bazı ilaçların neden olduğu yan etki, sonradan ortaya çıkan nistagmusun en sık karşılaşılan nedenidir. Aşağıdaki ilaç ve zararlı maddeler iç kulak labirentindeki denge merkezlerini etkileyerek nistagmusa yol açabilir:

• Fenitoin (Dilantin)
• Nöbet önleyici ilaçlar
• Herhangi bir yatıştırıcı (sedatif) ilaç
• Lityum
• Aşırı alkol
• Uyuşturucu madde kullanımı

3) Göz Problemleri

Aşağıda bazı örneklerini verdiğimiz birçok farklı göz problemi nistagmusa yol açabilir:

• Katarakt
• Şaşılık (starbismus)
• Şiddetli kırılım sorunları (miyop, hipermetrop, astigmat)
• Ambliyopi (göz tembelliği)
• Optik sinir hipoplazisi
• Aniridi (iris tabakasının eksikliği)
• Retina kolobomu
• Renk körlüğü

4) Bazı Hastalıklar Ve Diğer Nedenler

Aşağıdaki etkenler de nistagmusa yol açabilir:

• Başa darbe almak
• Tiyamin (B1 vitamini) veya B12 vitamini yetmezlikleri
• Felç (yaşı ilerlemiş kişilerde ortaya çıkan nistagmusun en sık karşılaşılan nedenidir)
• Labirentit (iç kulak iltihabı)
• Meniere hastalığı
• Albinizm
• Leber konjenital amorozisi
• Beynin göz hareketi kontrolünü sağlayan bölgelerinde hasara yol açabilecek multipl skleroz vb. herhangi bir hastalık
• Nadiren beyin tümörü

1) İlaç Tedavisi

İlaç tedavisi, sonradan ortaya çıkan nistagmus vakalarındaki en etkili tedavi yöntemidir. Nistagmus türüne göre farklı dozlarda önerilebilecek bazı ilaçlar şu şekildedir:

• Aşağı Vuran Nistagmus: Aminopyridine, Diaminopyridine, Clonazepam
• Yukarı Vuran Nistagmus: Memantine, Aminopyridine, Baclofen
• Dairesel (Torsiyonel) Nistagmus: Gabapentin
• Bir Gözün Yükselip Diğer Gözün İndiği (Tahterevalli) Nistagmus: Alkol, Clonazepam, Memantine
• Yönü Değişken (Periyodik Alternan) Nistagmus: Baclofen, Memantine
• Multipl Skleroz Hastalığından Kaynaklanan Sarkaç (Pendular) Nistagmus: Gabapentin, Memantine

Not: Botoks şırıngası gibi göz hareketlerini tamamen durduracak tedaviler etkili bir çözüm sunmayabilir. Çünkü başın hareketi ile birlikte osilopsi (dalgalı görme) yaşanacaktır.

2) Hastalık Tedavileri

Aşağıdaki hastalıkların neden olduğu nistagmus vakalarında en iyi tedavi yöntemi, doğrudan bu hastalıkların tedavisine odaklanmaktır:

• Vestibüler Nörit (Denge siniri iltihabı)
• Labirentit (iç kulak iltihabı)
• Meniere hastalığı
• Paroksis pozisyonel vertigo
• İç kulaktaki denge mekanizmasını etkileyen diğer hastalıklar

3) Cerrahi Müdahale

Özellikle doğumsal veya çocukluk çağında ortaya çıkan nistagmus vakalarında nadiren de olsa cerrahi müdahaleler önerilebilir:

Anderson Kestenbaum Prosedürü: Bu ameliyatta göz kaslarının bağlantı noktaları kaydırılır. Bu sayede nistagmusun sıfır noktası, görüş alanının en merkezi bölgesine getirilir. Sıfır noktası, göz titremesinin en az olduğu ve görüşün en net olduğu bölgedir.

Tenotomi (Kas Gevşetme) Ve Strabismus (Şaşılık) Ameliyatları: Gözü hareket ettiren çevresel kaslar gerdirilmek veya gevşetilmek sureti ile ideal kas gerginliği yakalanarak nistagmus azaltılabilir.

4) Ev Bakımı

Nistagmusun neden olduğu baş dönmesi ve görüş problemlerinin yaratabileceği sorunları en aza indirmek için ev düzeninde değişiklikler yapmak gerekebilir. Örneğin, olası bir çarpma veya düşme riskine karşın boy hizasının altında sivri köşeli bir eşya bulundurmamak gerekebilir.

5) Görsel Terapi Uygulamaları

Göz takip alıştırmaları, göz egzersizleri ve diğer görüş terapileri sayesinde el-göz veya göz-kas koordinasyonu sağlanabilir, görüş algısı iyileştirilerek nistagmus azaltılabilir.