Öpücük (Enfeksiyöz Mononükleoz) Hastalığına Dikkat Edilmeli

Öpücük hastalığı her yaştan bireyde ortaya çıkabilir. Ancak 2 yaş altı bebeklerde ve 40 yaş üstü erişkinlerde genellikle herhangi bir belirtiye neden olmamaktadır. Öpücük hastalığının en belirgin sorunlara yol açtığı yaş grubu 15-24 arasıdır.

Öpücük hastalığının yol açtığı belirtilerden en sık görülenleri aşağıdaki gibidir:

• Yüksek ateş
• Şiddetli boğaz iltihabı
• Lenf bezlerinin şişmesi (boyunda, koltuk altında veya lenf düğümlerinin olduğu başka bölgelerde ortaya çıkabilir)
• Aşırı halsizlik
• İştah kaybı
• Aşırı terleme, titremeler

Öpücük hastalığı bazen aşağıdaki belirtilere de yol açabilir:

• Göz çevresinde ve arkasında ağrı
• Bademcik şişmesi (nefes almayı etkileyecek kadar şiddetli olabilir)
• Boğazın kıpkırmızı olması, geniz akıntısı
• Damakta küçük kırmızı noktacıklar
• Göz çevresinde şişme
• Cilt döküntüsü

Öpücük hastalığı veya tıbbi adı ile infeksiyöz mononükleoz (mono), Epstein Barr isimli virüsün yol açtığı bulaşıcı bir hastalıktır. En fazla tükürük salgısı ile bulaştığı için öpücük hastalığı adını almıştır. Öpücük hastalığı aşağıdaki şekillerde bulaşabilir:

• Öpme, öpüşme
• Yiyecek ve içecekleri paylaşma; bardak, çatal vb. mutfak gereçlerinin ortak kullanımı
• Diş fırçasının hasta bir bireyle ortak kullanımı
• Hasta bireyin öksürüğüne, hapşırmasına maruz kalma
• (Küçük çocuklarda) Epstein Barr virüsü ile kirlenmiş bir oyuncağın ağza götürülmesi

Dikkat: Bir birey öpücük hastalığı belirtilerinin hiçbirini göstermese bile virüs taşıyıcısı olabilir. Bunun nedeni virüslerin pasif durumda kalması veya bağışıklık sisteminin güçlü olması nedeni ile zarar verememesi olabilir.

Not: Öpücük hastalığı atlatıldıktan sonra kişi ömür boyu bağışıklık kazanır, bir daha öpücük hastalığına yakalanmaz.

Öpücük hastalığı virüs kaynaklı olduğu için, kısa sürede tamamen iyileştirecek bir tedavi henüz geliştirilmemiştir. Tedaviler belirtilerin daha hafif atlatılmasına odaklanır. Öpücük hastalığında beslenmeye dikkat etmenin yanında aşağıdaki yöntemleri deneyebilirsiniz:

1) Sıvı Tüketimini Artırın

Yüksek ateşi düşürmek isteyen vücut, terleme yolu ile daha fazla su kaybeder. Ayrıca metabolizma hızlandığı için vücut daha fazla suya ihtiyaç duyar. Bu iki etkenin olumsuz sonuçlanmaması için günde en az 10 bardak su tüketilmelidir.

• Taze sıkma meyve suları içilebilir.
• Ihlamur, papatya gibi bitki çaylarının faydası olacaktır.
• Çay, kahve, yeşil çay gibi kafein oranı yüksek içeceklerden uzak durulmalıdır.
• Ekstra şeker içeren asitli içecekler, hazır meyve suları vb. içecekler su kaybını hızlandıracağı için tüketilmemelidir.

2) Yeterince Dinlenin

Bağışıklık sistemi öpücük hastalığı ile mücadele ederken vücudun halsiz kalması son derece normaldir. Günde 8-10 saatlik uyku ihtiyacı belirebilir. Ayrıca uyku esnasında yükselen sitokinler, bağışıklık sistemini yönlendirerek nokta atışı hedeflere saldırmasını ve hastalığın daha çabuk atlatılmasını sağlar.

3) Ev Tedavileri

Tuzlu Su İle Gargara: Bir bardak ılık suda yarım çay kaşığı tuz çözerek karıştırın. Tuzlu su ile gargara yapmak boğaz iltihabını etkili şekilde azaltır. Ancak küçük çocuklar tuzlu suyu yutabilecekleri için onlarda uygulanması önerilmez.

Sıcak Çorba Ve İçecekler: Sert ve soğuk gıdalar şişen bademciklere ve boğaz iltihabına tahriş edici etkiye neden olabilir. Ancak sıcak çorba iyi bir seçenektir. Sıcak etki boğaz ağrısına iyi gelir. Öpücük hastalığında bitkisel tedavi olarak deneyebileceğiniz yöntemler:

• Zencefil, tarçın veya nane çayı yudumlanabilir.
• Kafeini alınmış yeşil çay, sıcak limonlu su da tercih edilebilir.

Serin Bir Duş Alın: Yüksek ateşi düşürmek için geçici de olsa rahatlatıcı etki sağlayacaktır. Küveti doldurarak içerisinde dinlenebilirsiniz de, bu sayede suyun sıcaklığı yavaş yavaş düşerken vücut sıcaklığınız da kontrollü olarak azalacaktır.

• Klimanın önüne oturmak, soğuk havaya çıkmak gibi ani sıcaklık değişimlerinden sakının. Kas ağrılarının artmasına ve boğaz iltihabının şiddetlenmesine yol açar.
• Ateşi düşürmek için soğuk suda ıslattığınız havluları vücudunuza uygulayabilirsiniz.

Buhar Soluyun: Buhar solumak boğaz iltihabının ve üst solunum yolu iltihabının yol açtığı tahrişin azalmasını sağlar. Ayrıca damarları genişleterek kan dolaşımını ve iyileşmeyi hızlandırır.

• Odanızda nemlendirici cihazlar çalıştırabilirsiniz.
• Kaynar bir tencere suyun üzerine dikkatlice eğilebilirsiniz.

4) İlaç Tedavileri

Parasetamol: Hem çocuklarda hem de yetişkinlerde ağrı kesici ve ateş düşürücü etkisi için kullanılabilir.

Aspirin: Benzer fayda sağlar. Ancak ölümcül Reye sendromuna yol açabileceği için kesinlikle çocuklarda kullanılmamalıdır.

C Vitamini Takviyeleri: Bağışıklık sistemini güçlendirir.

İbuprofen, Diklofenak: Ağrı kesici, iltihap giderici ve ateş düşürücü etkisi vardır. Yetişkinlerde ve çocuklarda farklı dozlarda kullanımları gerekir. Detaylı bilgi için eczacınıza danışınız.

Steroidler: Şiddetli vakalarda bademcik şişmesi için ve bazı diğer şiddetli belirtilerin yatışması için doktorunuz tarafından önerilebilir.