Orta Kulak İltihabı Belirtileri ve Tedavisi

Orta kulak iltihabı vakalarının dörtte üçü çocuklarda görülmektedir. Kulak zarına baskı yapan vakalar şiddetli ağrıya ve kulak akıntısına neden olabilir.

Orta Kulak İltihabı Belirtileri

Orta kulak iltihabının genel belirtileri şunlardır:

• Kulakta dolgunluk hissi, kulak ağrısı
• Yüksek ateş
• İşitme sorunları, geçici hafif sağırlık
• Ciddi vakalarda kulak zarının yırtılması. Bu durumda kulak yolundan akıntı gelecektir.
• Bulantı, kusma ve ishal

Orta Kulak İltihabı Neden Olur?

Hem bakteriler hem de virüsler orta kulak iltihabına neden olabilir.

1) Östaki Borusunun Tıkanması

Östaki borusu orta kulaktan genze inen tüp şeklinde bir yapıdır. Orta kulakta üretilen vücut sıvılarının genze akmasını ve o bölgenin havalanmasını sağlar. Bu borunun tıkanması iki şekilde orta kulak iltihabına neden olur:

• Akamayan sıvı orta kulakta birikir.
• Orta kulak hava almadığı için mikropların gelişimine müsait hale gelir.

Aşağıdaki nedenlerle östaki borusu tıkanabilir:

• Üst solunum yolu iltihapları, soğuk algınlığı
• Sinüs iltihapları veya alerjik nedenlerle civar dokuların şişmesi
• Geniz eti
• Rakım ve hava basıncı değişiklikleri, uçak yolculuğu
• Nadiren üst yutak veya kafatası tümörleri

2) Kirlilik

Ağızdaki mikrop ve toksin miktarı aşağıdaki gibi nedenlerle çok artarsa orta kulaktaki mikrop yoğunluğu da kontrolsüz artarak iltihaba neden olabilir:

• Tütün ürünleri kullanmak veya pasif içici olmak
• Kirli havuz sularında yüzmek, kirli su ile ağız çalkalamak
• Hava kirliliğine maruz kalmak

3) Çocuklarda Daha Sık Görülmesinin Nedenleri

• Bağışıklık sistemleri yeterince gelişmemiştir.
• Östaki boruları daha kısa ve yatay olduğu için mikroplar orta kulağa daha kolay erişirler.
• Boyun çevresindeki lenf bezleri daha büyüktür, şiştiklerinde östaki borusunu daha kolay tıkar.

Aşağıdaki koşullarda olan kişilerde orta kulak iltihabı görülmesi riski daha fazladır:

• Anne sütü ile beslenmeyen bebeklerde
• Down sendromu hastalarında

Orta Kulak İltihabı Tedavisi

Çoğu orta kulak iltihabının belirtileri iki üç gün içerisinde yatışır ve hastalık kendi kendine geçer. Yırtılan kulak zarı ise birkaç hafta içerisinde kendini tamamen yenileyecektir. Aşağıdaki uygulamalar tedavi sürecini kısaltır ve hastalık belirtilerinin daha kolay atlatılmasını sağlar:

1) İlaç Tedavisi

Bakteri kaynaklı orta kulak iltihabı vakalarında antibiyotikler kullanılarak bakteriler öldürülür. Virüs kaynaklı olanlarda kullanılan ilaçlar belirtileri yatıştırmaya yöneliktir.

• Kulak zarında delik varsa antibiyotik kulak damlaları kullanılabilir.
• Parasetamol ve ibuprofen etken maddeli ilaçlar ağrı kesici olarak kullanılabilir. Aspirin de fayda verir.
• Antibiyotik olarak amoksisilin veya eritromisin verilebilir. Antibiyotikler genellikle hastalık belirtileri yetmiş iki saat içerisinde yatışmazsa önerilir.
• Alerji kaynaklı vakalarda antihistaminik ilaçlar verilir.
• Fenilefrin gibi dekonjestan ilaçlar yetişkin hastalarda rahatlama sağlayabilir. Çocuklarda kullanılmamalıdır.

2) Valsalva Manevraları

Valsalva manevraları sayesinde bazen östaki borusu açılarak iltihap akıtılabilir. Bu yöntem uçak yolculuklarında yaşanan kulak tıkanmalarında da kullanılmaktadır.

• Kişi derin bir nefes alır ve ağzını kapatır.
• Nefesini yavaşça burnundan verirken yavaşça burnunu kapatır. Solunum yolunda hafif basınç oluşturulur.
• İşlem esnasında çok baskı uygulanmamalıdır.

3) Ev Tedavileri

Evde uygulanan tedaviler ağrı kesicilerle birlikte çoğu orta kulak iltihabının iyileşmesi için yeterli olmaktadır:

• Sıcak havlu veya su şişesi ile uygulama yapın. Ağrıyı azaltacaktır.
• Kulağınızı kuru tutun. Oda içerisinde nemlendirici cihazlar çalıştırmayın.
• Sigara kullanmayın. Kulak zarı yırtıldı ise bir süre yüzmeyin.
• Çinko ve E vitamini destekleri tedavi sürecini kısaltabilir.

4) Cerrahi Müdahale

Yukarıdaki yöntemlerin yeterli olmadığı veya sık sık tekrar eden vakalarda ameliyat gerekebilir. Operasyon esnasında kulak zarına küçük tüpler (gromet) yerleştirilir. Bu sayede orta kulakta biriken sıvı daha kolay akar, orta kulak daha iyi havalanır. Tüpler kendiliğinden düşecektir. Ayrıca;

• Geniz eti büyümesi varsa cerrahi müdahale ile alınması gerekebilir.
• Çoğu zaman bademciklerin aldırılması gerekmemektedir.
• Şiddetli yırtılmalarda kulak zarı dikilebilir.
• Israrlı vakalarda tümük kemiği çıkarılabilir (mastoidektomi), orta kulakta bulunan diğer kemiklere operasyon yapılabilir.

Ayrıca orta kulak iltihabından korunmak için;

• Çocuğunuzun pnömokok aşısını ve diğer aşılarını yaptırmayı ihmal etmeyin.
• Bebeğinizi yatar pozisyonda değil biraz dik konumda besleyin ve emzirin.