Osteomalazi (Kemik Yumuşaması) Belirtileri ve Tedavisi

Osteomalazi erken dönemde herhangi bir belirti göstermez. Sadece kan tahlilleri ile fark edilebilir. Ancak zamanla aşağıdaki belirtilere yol açabilir:

• Kemik ağrısı (özellikle kalçalarda ve uylukta)
• Kaslarda güçsüzlük
• Kas krampları
• Yorgunluk
• Çocuklarda gelişim problemleri
• Diş çürükleri
• Bileklerin kalınlaşması, bacakların bükülmesi ve nadiren omurganın eğilmesi gibi iskelet sistemi sorunları

Osteomalaziye yol açan kalsiyum yetmezliği, osteomalazi belirtileri görülmese bile aşağıdaki sorunlara yol açabilir:

• Çarpıntı
• Ağız çevresinde uyuşukluk
• Kol, bacak veya parmaklarda uyuşukluk, karıncalanma
• El ve ayaklarda kontrolsüz titreme

Not: Çocuklardaki osteomalazinin adı raşitizm hastalığıdır.

1) Yeterince Güneş Işığı Almamak

Kalsiyum minerali kemiklerin güçlü kalması için çok gereklidir ve D vitamini sayesinde ise kalsiyum emilimi sağlanır. Osteomalazi vakalarının çoğu, D vitamini yetmezliği nedeni ile kemiklerdeki kalsiyum oranının düşmesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Vücuttaki D vitamini ihtiyacının büyük bir kısmı güneş ışığının cilde etkisi sayesinde üretilir. Dolayısıyla, cildi güneş ışığı görmeyen aşağıdaki kişilerde osteomalazi riski yükselmektedir:

• Çok bulutlu iklimlerde yaşayanlarda
• Hiç dışarı çıkmayıp sürekli evde bulunanlarda; sedanter bir yaşam tarzı benimsemiş kişilerde
• Gece vardiyasında çalışanlarda
• Kıyafeti tüm cildini kapatan kişilerde
• Güçlü güneş kremleri kullananlarda

2) Yetersiz Beslenme

D vitamini açısından çok zayıf beslenmek de osteomalaziye zemin hazırlayabilir. Aşağıdaki kişiler daha büyük risk altındadır:

• Laktoz intoleransı nedeni ile süt ve süt ürünleri tüketemeyen kişiler
• Vejetaryen diyet uygulayanlar
• Sofralarında hiç balık, mantar, yumurta ve süt bulundurmayanlar

3) D Vitamini Emilim Sorunları

Bazen de kişi yeterince D vitamini tüketmesine rağmen, bağırsaklarındaki D vitamini emilimi yeterli düzeyde olmadığı için D vitamin yetmezliği ve osteomalazi ile karşılaşabilir. Aşağıdaki etkenler D vitamini emilim sorunlarına yol açabilir:

• D vitamini yağda çözülen vitaminler sınıfında olduğu için; yeterli miktarda sağlıklı yağ tüketmemek
• Kistik fibroz nedeni ile sindirim sisteminde mukus birikmesi
• Karaciğer problemleri vb. nedeni ile yağ emilim sorunlarının ortaya çıkması
• Crohn hastalığı vb. iltihaplı bağırsak hastalıkları
• Gastrik bypass ameliyatı

4) Bazı Hastalıklar

Osteomalazinin nedeni nadiren de olsa aşağıdaki etkenlerden biri olabilmektedir:

• Böbrek yetmezliği ve asidoz
• Karaciğer sorunları nedeni ile D vitamininin aktif hale getirilememesi
• Nöbet önleyici ilaçların yan etki göstermesi (karbamazepin, fenitoin, primidon vb.)
• Fosfat içeren gıdaların yetersiz tüketimi
• Kanser

1) D Vitamini Takviyeleri

• Yaklaşık altı ay süre ile D vitamini şırıngaları vurulabilir.
• Bunun yerine yaklaşık 12 ay süre ile D vitamini hapları kullanılabilir.
• Ayrıca kalsiyum ve/veya fosfor takviyeleri önerilebilir.

2) Yeterince Güneş Işığı Alınmalı

3) D Vitamini Açısından Zengin Gıdalar

D vitamini açısından en zengin olan gıdalardan bazıları şunlardır:

• Balık yağı
• Sardalya, somon, uskumru, ton balığı gibi balıklar
• Süt
• Havyar
• Yumurta
• Mantar
• Zenginleştirilmiş kahvaltılık gevrekler (Tam tahıllı ürünler)

4) Diğer Tedaviler

İlerlemiş osteomalazi vakalarının tedavisinde D vitamini, fosfor gibi takviyelerin yanında, iskelet sistemindeki sorunların kalıcı olmaması için bazı cerrahi müdahaleler gerekli olabilir. Ayrıca;

• Böbrek sorunları söz konusu ise asidoz tedavisi gerekli olacaktır.
• Kemiklerdeki şekil sorunlarını gidermek için korse ve ortopedik bağların bir süre kullanılması önerilebilir.
• Kas zayıflıklarının tedavisi için fizik tedavi ve rehabilitsayon gerekli olabilir.