Otonom Fonksiyon Bozukluğu İle Başa Çıkma
Otonom fonksiyon bozukluğu ANS sinirlerinin hasar görmesi sonucu meydana gelir. Bu durum otonom nöropati ya da disotonomi olarak adlandırılır.
Otonom Fonksiyon Bozukluğu Kısaca
Yaşam editörleri tarafından hazırlanan hastalık kartlari ilgili hastalığa ait en çok merak edilen sorulara kısaca yanıt verir.
- Dikkat
- Normal
Endişelenmeli miyim?
Otonom fonksiyon bozukluğu hafiften hayati tehlikeye kadar değişebilir.
Neye Dikkat Etmeliyim?
Şeker hastalığı ve Parkinson hastalığı otonom fonksiyon bozukluğuna yol açan iki hastalıktır. Bu hastalığı taşıyan yada risk grubunda olan kişiler dikkat etmelidir.
Hangi Doktora/Bölüme Gidilir?
Otonom fonksiyon bozukluğu durumunda Nöroloji (Beyin ve Sinir Hastalıkları) bölümüne gidilir.
Otonom Sinir Sistemi Nedir?
Otonom sinir sistemi (ANS) birden fazla temel fonksiyonu kontrol eder.
- Kalp hızı
- Vücut sıcaklığı
- Solunum hızı
- Sindirim
- Duyu
Bu sistemlerin çalışması için bilinçli olarak düşünmeniz gerekmez. ANS beyin ile belirli vücut bölümleri arasındaki bağlantıyı sağlar. Örneğin kalp, karaciğer, deri ve hatta gözün iç kaslarını beyine bağlar. ANS sempatik otonom sinir sistemi (SANS) ve parasempatik otonom sinir sistemini (PANS) de içerir.
SANS genel olarak organları uyarır. Örneğin gerek olduğu zaman kalp ritmini ve kan basıncını yükseltir. PANS vücut işlemlerini yavaşlatır. Örneğin kalp ritmini ve kan basıncını düşürür. Ancak PANS sindirim ve idrar sistemini uyarırken SANS bunları yavaşlatır.
SANS’ın ana görevi acil durum tepkilerini tetiklemektir. Stresli durumlarda ortaya çıkan kaç ya da savaş tepkisi de dahildir.
Otonom Fonksiyon Bozukluğunun Belirtileri
Otonom fonksiyon bozuklukları ANS’nin bir kısmını ya da tamamını etkileyebilir. Otonom fonksiyon bozukluğunu gösteren belirtiler:
- Sersemleme ya da bayılma
- Terleme bozuklukları
- Sindirim sorunları
- İdrar sorunları
- Cinsel sorunlar
- Görme sorunları
Sorununuzun ciddiyetine bağlı olarak bu belirtilerin birini ya da daha fazlasını yaşayabilirsiniz. Titreme ve kas zayıflıkları belirli otonom fonksiyon bozuklukları sonucu meydana gelebilir.
Ortostatik intolerans vücudunuzun pozisyon değişikliği nedeniyle meydana gelen sorunları ifade eder. Dik bir şekilde durmanız baş dönmesi, sersemleme, terleme, bulantı ve bayılma durumlarını tetikleyebilir. Bu genellikle düzensiz ANS dolaşımı nedeniyle olur.
Otonom Fonksiyon Bozukluğu Çeşitleri
Otonom fonksiyon bozuklukları altında yatan sorun nedeniyle belirti ve ciddiyet yönünden değişiklik gösterebilir. Bazı otonom fonksiyon bozukluları ani ve ciddi olabilmesine rağmen geri döndürebilir.
Postural Ortostatik Takikardi Sendromu (POTS)
Nörokardiyojen Senkop (NCS)
Multipl Sistem Atrofisi (MSA)
Kalıtsal Duyular Ve Otonom Nöropatileri (HSAN)
Holmes- Adie Sendromu (HAS)
Diğer Çeşitler
Otonom Fonksiyon Bozukluğu Nasıl Teşhis Edilir?
Doktorunuz belirtilerinizi inceleyerek otonom fonksiyonbozukluğu teşhisini koyabilir. Eper sorunun kaynağı başka bir hastalık ise bir an önce kontrol altına alınmalıdır.
Ortostatik hipotansiyon yaşam şekli değişiklikleri ve reçeteli ilaçlar ile kontrol altına alınabilir.
Ortostatik hipotansiyonun yanıt verebileceği durumlar:
- Yatağınızın baş kısmını yükseltmek.
- Yeterli sıvı almak.
- Diyetinize tuz eklemek.
- Varis çorabı giymek.
- Pozisyonunuzu yavaşça değiştirmek.
- Midodrine gibi ilaçlar almak.
Başa Çıkma Ve Destek
Otonom fonksiyon bozukluğu ile başa çıkmak için yardım bulmak yaşam kalitesini yükseltmek kadar önemlidir.
Başa çıkmak ve yaşam kalitesini arttırmak için ipuçları:
- Psikolojik terapi.
- Grup terapisi.
- Kısıtlama sonrası aktivitelerinizi önem sırasına koymak.
- Ailenizden ve arkadaşlarınızdan gelen yardımı kabul etmek.
- İhtiyaç duyduğunuzda yardım istemek.
Kaynak: https://www.healthline.com
Yorumlar (0)