Postmenopozal Atropik Vajinit

Amerikan Aile Hekimliği Derneği’ne göre postmenopozal kadınların %40’ında atropik vajinit görülmektedir.

Amerikan Aile Hekimliği Derneği

Vajinal atropi yaygın olarak görülse de bu hastalığı yaşayan kişilerin sadece %20’si ila 25’inde doktor tarafından tedavi edilmeye ihtiyaç duyulacak belirtiler görülür.

Bazı kadınlarda vajinal atropi belirtiler perimenopoz sırasında veya menopoza yaklaşılan yıllarda görülebilir. Bazı kadınlarda ise belirtiler yıllar geçse de görülmeyebilir.

Atropik vajinitin nedeni, östrojen seviyesindeki azalmadır. Östrojen olmadan vajina dokuları incelir ve kurur. Bu dokular elastikiyetini kaybeder, daha kolay yıpranır ve zarar görür.

Östrojende azalma bazen menopoz dışında da görülebilir.

Östrojenin azalabileceği diğer durumlar:

• Emzirme döneminde
• Yumurtalıkların alınması
• Kanser tedavisi için kemoterapi uygulanması
• Kanser tedavisi için radyasyon tedavisi uygulanması
• Meme kanseri için hormon tedavisi uygulanması

Bazı kadınların atropik vajinit yaşama olasılığı daha yüksektir. Normal doğum yapmayan bir kadın, normal doğum yapan kadınlara göre vajinal atropiye yatkınlık gösterebilir.

Atropik vajinit, kadınların vajinal enfeksiyon yaşama riskini artırmaktadır. Atropi, vajinanın asidik ortamında değişikliklere neden olarak bakterilerin, mantarların ve diğer organizmaların üremesini kolaylaştırır.

Bu durum, idrar yolu atropisi riskini de artırmaktadır. İdrar yoluyla alakalı atropi sorunlarının belirtileri arasında idrara daha sık çıkma ve idrar sırasında yanma bulunmaktadır.

Bazı kadınlar inkontinans yaşayabilir ve idrar yolu enfeksiyonunu daha sık yaşamaya başlayabilir.

Bazı kadınlar doktorlarıyla bu tür sorunları konuşmaya çekinirler. Bu belirtileri yaşıyorsanız yukarıda bahsedilen potansiyel komplikasyonların yaşanmasından kaçınmak için doktorunuzun vereceği tavsiyeleri öğrenmeniz önemli olacaktır.

Doktorunuz, sağlık geçmişinizle ilgili sorular soracaktır. Ne zamandır regl olmadığınızı veya kanserinizin olup olmadığını öğrenmek isteyecektir. Doktorunuz, kullandığınız ilaçların da listesini isteyebilir. Bazı parfümler, sabunlar, banyo ürünleri, deodorantlar, kayganlaştırıcılar ve spermisitler cinsel organlardaki hassasiyeti artırabilir.

Doktorunuz, test ve fiziksel muayene için sizi jinekoloğa yönlendirebilir. Pelvik muayene sırasında doktor elle ve hissederek pelvik organları muayene eder. Doktor, genital bölgeyi atropinin fiziksel belirtileri için de kontrol edecektir.

Bu belirtiler:

• Vajinanın soluk, pürüzsüz ve parlak olması
• Elastikiyet kaybı
• Genital bölgedeki kılların seyrelmesi
• Genital bölgenin dış kısmının pürüzsüzleşmesi ve incelmesi
• Rahmi destekleyen dokularda esneme
• Pelvik organda sarkma

Doktorunuz şu testleri yapmak isteyebilir:

• Pelvik muayene
• Smear testi
• Vajinal asidite testi
• Kan tahlili
• İdrar tahlili

Smear testi, vajina duvarlarındaki dokunun alınarak mikroskop altında değerlendirildiği testtir. Bu testle vajinal atropide yaygın olarak bulunan bakteri ve hücre türlerine bakılır.

Asiditeyi test etmek için vajinanın içine kâğıt bir çubuk sokulur. Doktorunuz vajinal salgıları alıp bu test için kullanabilir.

Laboratuvar testleri ve analizi için kan ve idrar örneği vermeniz gerekebilir. Bu testler östrojen seviyesini ölçmek gibi pek çok faktörü değerlendirir.

Tedaviyle vajinal sağlığın ve hayat kalitesinin artırılması mümkündür. Tedavi, belirtilere ve hastalığın ortaya çıkmasına neden olan etkenlere odaklanır.

Nemlendiriciler ve su bazlı kayganlaştırıcılar kuruluğu tedavi etmek için kullanılabilir.

Belirtiler ciddiyse doktorunuz östrojen hormon tedavisini önerebilir. Östrojen, vajinal elastikiyeti ve doğal nem dengesini geliştirir. Bu tedavi genellikle birkaç hafta içinde etkili olur. Östrojen topikal veya oral olarak alınabilir.

1 Topikal Östrojen

Ciltten östrojenin alınması, kana karışacak östrojen miktarını sınırlandıracaktır. Topikal östrojen, sıcak basması gibi menopozun neden olduğu bütün vücudu ilgilendiren sorunları geçirmez. Bu tür östrojen tedavileri, endometriyal kanser türleri riskini artırmakla ilişkilendirilmemiştir. Ancak, topikal östrojen kullanıyorsanız ve anormal vajinal kanama yaşıyorsanız hemen doktorunuzu aramalısınız.

Topikal östrojen pek çok şekilde bulunabilir:

• Estring gibi vajinal halkalar kullanılabilir. Bu halkalar doktorunuz tarafından yerleştirilen yumuşak yapılı, vajinanın üst kısmına yerleştirilebilen, her 3 ayda bir değiştirilmesi gereken ve sabit dozda östrojen salınımı yapılmasını sağlayan bir tedavi yöntemidir. Östrojen halkalarında yüksek dozda östrojen bulunur. Bu nedenle, kadınlarda endometriyal kanser riskini artırabilir. Bu riski ve projestin ihtiyacınızı doktorunuzla konuşabilirsiniz.
• Vajinal östrojen kremi olan Premarin ya da Estrace kullanılabilir. Bu tür ilaçlar, vajinanın içine yatmadan önce yerleştirilir. Doktorunuz birkaç hafta boyunca kremin günlük olarak kullanılmasını isteyebilir. Daha sonra kremin kullanım süresi haftada 2 veya 3’e düşecektir.
• Vagifem gibi östrojen tabletleri tek kullanımlık bir aletle vajinanın içine yerleştirilir. Genellikle ilk başta günde bir doz daha sonra da haftada bir veya iki doz kullanılır.

2 Oral Östrojen

Menopoz sırasında oral östrojen tedavisi genellikle sıcak basması ve vajinal kuruluğu tedavi etmek için kullanılır. Bu ilaçların uzun süre kullanımı bazı kanserlerin ortaya çıkma riskini artırır. Oral östrojen genellikle kanseri olan veya geçmişte kanseri yenmiş kişilere verilmez.

Sağlık geçmişinizde kanser yoksa progesteron, östrojen tedavisiyle birlikte verilebilir. Sizin için en iyi tedavi seçeneğine doktorunuzla birlikte karar verebilirsiniz.

Menopozdan sonra progesteron ve östrojen tedavisi alan kadınlar kanama görmeye başlayabilirler. Hem progesteron hem de östrojen kullanan kadınlarda kanser riski düşükken postmenopozal dönemde kanama görüyorsanız yine de doktorunuzla görüşmelisiniz. Bu belirti, endometriyal kanserin erken belirtisi olabilir.

İlaç kullanmanın yanı sıra hayat tarzınızda bazı değişiklikler de yapabilirsiniz.

Atropik vajiniti olan kadınlar cinsel ilişki sırasında acı yaşayabilirler. Ancak, cinsel olarak aktif olmak vajinadaki kan dolaşımı artırır ve vajinanın doğal olarak kayganlaşmasını sağlar. Cinsel olarak aktif olmanın östrojen seviyesine etkisi yoktur. Ancak bu durum kan dolaşımını artırarak cinsel organların daha uzun süre sağlıklı olmasına yardımcı olmaktadır. Cinsel olarak tahrik olmak için vakit ayırmak, cinsel ilişkiyi daha rahat bir hâle getirecektir.

E vitamini yağı, kayganlaştırıcı olarak kullanılabilir. D vitamininin vajinadaki nemi artıracağını gösteren kanıtlar bulunmaktadır. D vitamini, vücudun kalsiyum emilimine de yardımcı olmaktadır. Bu durum, düzenli egzersizle bir araya getirildiğinde postmenopozal kemik erimesini önler veya yavaşlatır.

Kaynak: Healthline