Progesteron: Ne İşe Yarıyor?

Progesteron:

• Kadının rahmini döllenen yumurta için hazır hale getirir.
• Hamileliğin devamlılığını sağlar.
• Göğüsleri süt üretimine hazırlar.
• Erkeklerde sperm oluşumunda rol alır.
• Kanın pıhtılaşma derecesini sabitler.
• Kolajen üretimini teşvik ederek derinin esnekliğine katkıda bulunur.
• Kas ve kemiklerin kuvvetli kalmasını sağlar.

Progesteron hamilelikte kaç olmalı? Kan tahlillerinde okunan progesteron (PG) kadınlarda şu aralıklarda olmalıdır:

• Yumurtlama öncesinde: 1 ng/mL’den daha az
• Adet döngüsünün ortasında: 5 – 20 ng/mL
• Menopoz sonrasında: 1 ng/mL’den daha az
• Hamileliğin ilk üçte birlik kısmında: 11,2 – 90 ng/mL
• Hamileliğin ikinci üçte birlik kısmında: 25,6 – 89,4 ng/mL
• Hamileliğin son üçte birlik kısmında: 48 – 300 (veya fazlası) ng/mL

Erkeklerdeki progesteronun normal değerleri ise 1ng/mL’den daha azdır. Bu değerler farklı laboratuvarlarda bir miktar oynayabilir. Laboratuvar farklı ölçüm birimleri kullanıyor olabilir.

Progesteron yüksekliği çoğu zaman hamilelik veya yumurtlama anlamına gelir. Bu gerekçelerle açıklanamayan yükseklik nadiren bir hastalık belirtisi olabilmektedir. Progesteron yüksekliğinin tek başına neden olduğu herhangi bir ciddi sağlık problemi yoktur.

1) Hamilelik

Progesteron rahim duvarının kalınlaşmasını sağlayarak gebe kalmayı ve hamileliğin devamlılığını sağlayan hormonlardan biridir. Süreçte progesteron yüksekliği görülür. Ancak hamilelik esnasında yaşanan çok yüksek progesteron seviyesinin nedenleri nadiren aşağıdakiler olabilmektedir:

• İkizlere (veya daha fazla bebeğe) hamile olmak
• Mol gebeliği: Halk arasında üzüm gebeliği olarak da bilinen mol gebeliği, plasentanın anormal gelişimi ile birlikte rahim içinde üzüm tanesi şeklindeki bol miktarda oluşum ile karakterizedir.

2) İlaçlar

Ayrıca doğum kontrol hapı kullanmak veya hormon tedavileri (menopoz belirtilerini gidermek ve benzeri nedenlerle) almak, progesteron seviyelerinin dalgalanmasına yol açacaktır.

3) Bazı Kanserler

Aşağıda sıralanan kanser türleri progesteron yüksekliğine neden olabilir:

• Böbreküstü bezi kanseri
• Meme kanseri
• Koryonepitelyom: Nadir bir tür yumurtalık kanseri, yağ yumurtalık tümörü

4) Konjenital Adrenal Hiperplazi

Böbreküstü bezlerinde görülen bir grup hastalıktır. Enzim eksiklikleri ile kendini gösterir. Kilo kaybı, erken ergenlik, kızlarda belirsiz genital bölge, erkeklerde penis büyümesi gibi belirtileri vardır. Genetik bir problem olan konjenital adrenal hiperplazi de progesteron yüksekliğine neden olur.

Yumurtlama veya hamilelik dışı zamanlarda progesteron seviyesi düşük seyreder. Ancak anormal progesteron düşüklüğü çoğu zaman yumurtalık sorunlarına işaret eder. Düzensiz adetlere ve ağır, sıkıntılı kanamalara neden olabilir. Hamilelikteki progesteron düşüklüğü düşük anlamına gelebilir.

1) Menopoz

Menopoz esnasında kişinin geçirdiği bir takım değişiklikler arasında hormon seviyelerinin düşmesi de yer alır. Progesteron ve östrojen seviyeleri de düşer.

2) Dış Gebelik

Dış gebelik döllenmiş yumurtanın rahim içinden başka bir yere tutunması ile ortaya çıkar. Bu yer çoğu zaman fallop tüpüdür. Aşağıdaki nedenlerle görülebilen dış gebelik progesteron düşüklüğüne yol açabilir:

3) Fallop tüpü iltihapları

• Yumurtanın hareketini kısıtlayabilecek önceden kalmış herhangi bir yaralanmış doku
• Pelvik bölgeye yapılmış cerrahi müdahaleler
• Fallop tüpünün şekli ile ilgili doğuştan gelen sorunlar

4) Yumurtlama Sorunları

Progesteron düşüklüğü yumurtalıkların olgunlaşmış bir yumurtayı bırakamaması ile oluşabilir. Aşağıdaki nedenlerle sık sık yumurtlama ve adet sorunları görülebilmektedir:

• Polikistik over sendromu
• Yumurtalık kistleri ve tümörleri
• Endometriyoz

5) Cenin Ölümü Ve Düşük

Düşük belirtileri iç çamaşırında görülen lekelenmelerle veya hafif kanamalarla başlar. Bebeğin aldırılması veya düşürülmesi ile birlikte devamlılığının sağlanması gereken bir gebelik kalmayacağı için progesteron seviyeleri düşer.

6) Hipogonadizm

Testis veya yumurtalıklardaki fonksiyon yetersizliği, işlev bozukluğu veya işlevsizlik olarak tanımlanan hipogonadizm, cinsellik hormonlarının ve progesteronun düşmesine yol açabilir.

7) Preeklampsi

Kan zehirlenmesi de denilen preeklampsinin, plasentadan salgılanan bazı toksin etkili maddelerin damarlara zarar vermesi ile ortaya çıktığı düşünülüyor. Hafif, orta veya ileri şiddette seyredebilir, progesteron düşüklüğüne yol açar.

8) Sigara

Tütün mamullerinin vücuttaki progesteron alıcılarını kapattığı düşünülüyor. Vücudun ihtiyaç duyduğu progesteronu algılayamaması ise üretiminin azalmasını sonuç verir. Sigara erken menopozu tetikleyerek veya ve kısırlığa neden olarak da progesteron düşüklüğüne yol açabilir.