Psöriyatik Artrit Evreleri

Bazı insanlarda hastalığın neden daha hızlı ilerlediğini ve diğerlerinin neden yaşamadıkları açık değildir. Erken tanı ve tedavi ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir ve eklemlerdeki hasarı yavaşlatabilir, bu nedenle PsA’da işaret eden belirtiler veya işaretlerle karşılaşırsanız doktorunuzla konuşmanız önemlidir.

1.Erken aşama PsA

Bu artritin ilk aşamalarında eklem şişliği ve hareket aralığının azalması gibi hafif semptomlar yaşayabilirsiniz. Bu belirtiler aynı zamanda sedef cilt lezyonları geliştirdiğinizde veya yıllar sonra ortaya çıkabilir. Tedavi tipik olarak NSAID’lerle yapılır. Bu ilaçlar ağrı ve semptomları hafifletir ancak PsA’yı yavaşlatmak için hiçbir şey yapmazlar.

2.Orta PsA

Sahip olduğunuz PsA tipine bağlı olarak, orta veya orta evre DMARD ve biyolojik gibi daha ilerici tedaviler gerektiren kötüleşen semptomlar ortaya çıkaracaktır. Bu ilaçlar semptomları hafifletmeye ve hasarın ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olabilir.

3.Geç evre PsA

Bu noktada, kemik dokusu ağır şekilde etkilenir. Eklem deformitesi ve kemik büyümesi olasıdır. Tedaviler semptomları hafifletmeyi ve kötüleşen komplikasyonları önlemeyi amaçlamaktadır.

PsA tanısı koymak için, doktorunuz RA ve gut gibi diğer artrit nedenlerini görüntüleme ve kan testleriyle elemek zorundadır.

Bu görüntüleme testleri eklemlerde ve diğer dokularda hasar arar:

• Röntgen. Bunlar, iltihaplanma ve kemik ve eklemlerdeki hasarları kontrol eder. Bu hasar, PsA’da diğer artrit tiplerinden daha farklıdır.
• MRI. Radyo dalgaları ve güçlü mıknatıslar vücudunuzun içini görüntüler. Bu görüntüler doktorunuza eklem, tendon veya ligament hasarını kontrol etmede yardımcı olabilir.
• Tomografi ve ultrasonlar. Bunlar doktorların PsA’nın ne kadar ilerlemiş olduğunu ve eklemlerin ne kadar etkilendiğini belirlemelerine yardımcı olabilir.

Bu maddeler için yapılan kan testleri, vücudunuzdaki herhangi bir iltihabı değerlendirmenize yardımcı olur:

• C-reaktif protein. Bu, vücudunuzda iltihap olduğunda karaciğerinizin ürettiği bir maddedir.
• Eritrosit sedimantasyon hızı. Bu vücudunuzda ne kadar iltihap olduğunu gösterir. Bununla birlikte, inflamasyonun PsA veya diğer olası nedenlerden olup olmadığını belirleyemez.
• Romatoid faktör (RF). Bu otomatik antikor, bağışıklık sisteminiz tarafından üretilir. Genellikle RA’da bulunur, ancak PsA’da negatiftir. Bir RF kan testi doktorunuz size PSA veya RA olup olmadığını göstermeye yardımcı olur.
• Eklem sıvısı. Bu kültür testi dizinizden veya diğer ekleminizden az miktarda sıvı çıkarır. Ürik asit kristalleri sıvıda ise, PsA yerine gut olabilir.
• Kırmızı kan hücresi. Düşük kırmızı kan hücresi sayımı anemi PsA’lı kişilerde sık görülür.

PsA olup olmadığını tek bir kan veya görüntüleme testi belirleyemez. Doktorunuz diğer olası nedenleri dışlamak için testlerin bir kombinasyonunu kullanır.

Aşağdaki durumşar varsa PsA olma olasılığınız daha yüksektir:

• Sedef hastalığı varsa
• Psa’lı bir ebeveyn, erkek kardeş veya kız kardeşiniz varsa
• 30 ve 50 yaşları arasındaysanız (çocuklar da olabilir)
• Streptokok boğaz ağrınız varsa
• HIV iseniz

PsA sizi aşağıdakileri içeren komplikasyonlar riskine sokar:

• Psoriatik artrit mutilans
• Konjonktivit veya üveit gibi göz problemleri
• Kalp-damar hastalığı

PsA alevlenmeleri durumu bir süre daha kötüleştirir. Bazı şeyler PsA fişeklerini tetikleyebilir. Herkesin tetikleyicileri farklıdır. Tetikleyicilerinizi öğrenmek için bir semptom günlüğü bulundurun. Her gün belirtilerinizi ve başladığında ne yaptığınızı yazın. Ayrıca, rutininizde herhangi bir şey değiştirip değiştirmediğinizi de not edin; örneğin, yeni bir ilaç almak.

Ortak PsA tetikleyicileri şunları içerir:

• Strep boğaz ve üst solunum yolu enfeksiyonu gibi enfeksiyonlar
• Kesim, kazıma veya güneş yanığı gibi yaralanmalar
• Kuru cilt
• Stres
• Soğuk, kuru hava
• Sigara içmek
• Ağır içki içmek
• Stres
• Fazla ağırlık
• Lityum, beta-blokerler ve antimalarial ilaçlar gibi ilaçlar

Bu tetikleyicilerin hepsinden kaçınamamanıza rağmen stresi yönetmeye, sigara içmeyi bırakmaya ve içmeyi azaltmaya çalışabilirsiniz.

PsA semptomlarını ortadan kaldırdığı bilinen herhangi bir ilacı alırsanız doktorunuza danışın. Eğer öyleyse, yeni bir ilaca geçmek isteyebilirsiniz.

Alevlenmeleri durdurmak her zaman mümkün değildir, ancak proaktif olabilir ve alevlenme riskini azaltmanın yollarını öğrenebilirsiniz.

• PsA ve RA, çeşitli artrit tiplerinden ikisidir. Ortak bir ad ve benzer semptomları paylaşabildikleri halde, farklı bir altta yatan faktörlerden kaynaklanırlar.
• PsA; psoriasisli, cilt yüzeyinde lezyonlara ve pullu lekelere neden olan bir cilt rahatsızlığı olan kişilerde görülür. RA ise bir otoimmün bozukluktur. Vücudunuz yanlışlıkla eklemlerinizi kaplayan dokulara saldırdığında ortaya çıkar. Bu şişlik ve nihayetinde ağrı ve eklem tahribatına neden olur.
• PsA erkeklerde ve kadınlarda neredeyse eşit olarak bulunur. Kadınların RA geliştirmesi daha olasıdır. PsA ilk olarak çoğu birey için 30 ve 50 yaşları arasında ortaya çıkar. RA biraz daha geç olarak 40 ila 60 yaş arasında gelişir.
• İlk aşamalarında hem PsA hem de RA birçok benzer semptomu paylaşırlar. Bunlar ağrı, şişme ve eklem sertliğini içerir. Koşullar ilerledikçe, hangi koşula sahip olduğunuz daha açık hale gelebilir. Neyse ki bir doktor, bir tanı koymak için artritin ilerlemesini beklemek zorunda değildir. Kan ve görüntüleme testleri, doktorunuzun ekleminizi etkileyen durumu belirlemeye yardımcı olabilir.

Herkesin tahmini farklıdır. Bazı insanlar zaman zaman sadece sorunlara neden olan çok hafif semptomlara sahiptir. Diğerleri daha şiddetli ve zayıflatıcı semptomlara sahiptir.

Semptomlarınız ne kadar şiddetliyse, PsA etrafta gezinme yeteneğinizi daha çok etkileyecektir. Çok fazla eklem hasarı olan insanlar yürümek, merdivenleri tırmanmak ve diğer günlük aktivitelerini yapmakta zorlanabilirler.

Görünümünüz aşağıdaki durumlarda etkilenecektir:

• Küçük yaşta PsA tanısı kondu ise
• Teşhis edildiğinde durumunuz çok ağır idiyse
• Cildinizin çoğu döküntüde kaplıysa
• Ailenizdeki birkaç kişinin PsA’sı varsa

Tahmininizi iyi yönde geliştirmek için, doktorunuzun reçetelediği tedavi rejimini takip edin. Sizin için en uygun olanı bulmak için birden fazla ilacı denemeniz gerekebilir.

Kaynak: Healthline