Reflü, mide asidinin yukarı çıkarak yemek borusunu yakması ile ortaya çıkan, çok yaygın görülen bir hastalıktır. Çoğu vaka doğru gıda seçimi ve sağlıklı yeme alışkanlıkları sayesinde yok olur.
Reflü Belirtileri
Reflünün temel belirtisi göğüs kemiğinin hemen altında hissedilen yanmadır. Bu yanma bazı kişilerde boğaza kadar yükselebilir. Genellikle yemeklerden sonra veya öne eğilince şiddetlenir. Aşağıdaki belirtiler de görülebilir:
- Tüketilen gıdaların boğaza yükselmesi veya ağıza gelmesi
- Dilin arkasında beliren ekşi-acı, rahatsız edici tat
- Nefeste kötü koku
- Şişkinlik ve çok fazla geğirme, hazımsızlık
- Yutkunma güçlüğü
- Ses kısıklığı, boğaz iltihabı; boğazda yumru varmış hissi
- Kalıcı ve kuru öksürükler, hırıltılı solunum
- Diş çürükleri, diş eti hastalıkları
Reflü solunum yolunu tahriş edebildiği için, astımı olan kişilerde hastalık belirtilerinin şiddetlenmesine yol açabilir.
Reflü Neden Olur?
1) Kilolu Olmak
Fazla kilolar karın içi basıncının artmasına neden olur. Aynı zamanda yemek borusunun alt kısmındaki kasların zayıflamasına yol açabilir. Bu iki etken mide asidinin yukarı yükselmesine ve reflüye neden olabilir.
2) Yağlı Yemekler
Midemiz, çok miktarda yağlı gıda tükettiğimiz zaman yağları sindiren mide asidinden kurtulmak için daha fazla zamana ihtiyaç duyar. Mide asidinin fazlası yukarı sızarak reflüye yol açar.
Sigara, Alkol, Kahve ve Çikolata: Bu ürünler yemek borusunun mideye bağlandığı bölgedeki kasların gevşemesine neden olur. Bu gevşeme reflüye yol açabilir.
Asitli İçecekler: Midede ortaya çıkardıkları kabarcıklar mide içi basıncının artmasına ve reflüye neden olabilir. Midenin asitliğini artırmaları da reflüye zemin hazırlar.
Aşağıdaki gıdalar da reflüye neden olabilir:
- Kızartmalar
- Soğan, sarımsak
- Baharatlı gıdalar
- Naneli ürünler
- Portakal, greyfurt gibi turunçgillerden meyvelerin suları
- Domates
3) Hamilelik
Hamilelikte hormon seviyeleri geçici olarak değişir. Ayrıca büyümekte olan fetüs, mideye daha fazla baskı yapmaya başlar. Bu iki etken mide asidinin taşmasına ve reflüye neden olabilir.
4) Bazı İlaçlar
Birçok farklı ilaç reflüye neden olabilir veya reflü belirtilerinin şiddetlenmesine yol açabilir. Bazı örnekleri şunlardır:
- Kalsiyum kanal blokerleri (bazı yüksek tansiyon ilaçları)
- Nitratlar (anjina ilaçları)
- Aspirin, ibuprofen gibi steroit olmayan iltihap gidericiler
- Antihistaminler (alerji ilaçları)
5) Mide Fıtığı ve Diğer Nedenler
Mide fıtığı, midenin bir kısmının diyafram kasını zorlayarak göğüs kafesine taşması durumudur. Midenin yemek borusuna bağlandığı bölgede açıklığa neden olarak reflüye yol açabilir.
6) Diğer Nedenler
Aşağıdaki etkenler de reflüye neden olabilir:
- Gastroparezi: Midenin kendini doğal yollarla veya beklenen sürede boşaltamamasıdır. Midenin yavaş çalışması anlamına gelir. Şişkinliğe, bulantıya veya reflüye neden olabilir. Aşağıdaki etkenler gastropareziye neden olabilir:
- Şeker hastalığı
- Kilo verdirme ameliyatları
- Midenin bir kısmının alınması
- Bazı (morfin gibi) opioid ağrı kesiciler, antidepresanlar
- Parkinson hastalığı
Reflü Tedavisi
1) Azar Azar, Sık Yiyin
Günlük hayatta alınabilecek ufak önlemler çoğu reflü vakasının hafiflemesini sağlar. Günde üç büyük öğün yerine, az ama sık yemek reflünün ortaya çıkmasını engeller. Aşağıdaki önerileri de göz önünde bulundurun:
- En büyük öğününüz akşam yemeğiniz olmasın.
- Yatmadan önceki son üç dört saatte yemek yemeyin, alkol tüketmeyin.
- Reflüyü tetikleyebilecek gıdaları azaltın veya hiç tüketmeyin.
- Dar kıyafetler giymeyin, midenize baskı yaparak reflüyü şiddetlendirebilir.
- Yatağınızın başını 10-12 cm kadar yükseltin. Başınızın altına birkaç yastık daha almak çözüm değildir, midede oluşan baskının artmasına yol açabilir.
- Gevşeyin. Stres reflüyü ağırlaştırır.
- İdeal kilonuzda kalın.
- Sigaradan uzak durun.
2) Aloe Vera Suyu İçin
Aloe vera bitkisinin dokuları yenileyici ve canlandırıcı etkisi vardır. Mideyi rahatlatıp yemek borusunda yanmayı azaltacak, reflüyü giderecektir. Ancak laksatif etkili olduğu için günde iki bardaktan fazla tüketmemeye çalışın.
Elma Sirkesi: Beklenmedik olmasına rağmen, midedeki asitlik derecesini artırarak yemek borusunun tam kapanması için sinyal gönderilmesini sağlayabilmektedir. Bir yemek kaşığı tüketin. Ancak başka tür sirke denemeyin, reflüyü kötüleştirebilir.
Elma: Kabuğundaki pektin, doğal bir antisasit etkisi göstermektedir.
Zencefil Çayı: İltihap giderici ve rahatlatıcı etkisi ile reflüyü giderecektir. Rezene çayı, papatya ve bazı diğer bitki çaylarını da deneyebilirsiniz.
3) İlaç Tedavisi
Eczanenizden şu etken maddelere sahip ilaçları alabilirsiniz:
Antiasitler: Mide asidi ile birleşerek etkisini yok eder.
Aljinatlar: Mide çeperini ve yemek borusunu kaplayan bir örtü oluştururlar. Bu kaplama, mide asidine karşı koruma sağlar.
Proton Pompa İnhibitörleri (Omeprazol): Yukarıdaki tedavilerin iyileştiremediği reflü vakalarında kullanılabilir. Bu ilaçlar midenin ürettiği asit miktarını azaltarak etkili bir çözüm sunarlar.
Ranitidin, simetidin gibi H2 reseptör antagonisti ilaçlar da benzer etki sağlar.
4) Cerrahi Müdahale
- Uzun dönemli ilaç kullanmak istemiyorsanız,
- İlaçlar etkili olmuyorsa, veya
- İlaçlar şiddetli yan etkiler doğuruyorsa
Cerrahi müdahaleleri değerlendirebilirsiniz.
Nissen Fundoplikasyonu: Reflüde kullanılan esas ameliyattır. Operasyon esnasında ufak bir kesikten mide ağzına girilerek yemek borusu tabanındaki kaslar gerdirilir.
- Ameliyat esnasında hasta genel anestezi altındadır.
- Sonrasında 2 günlük hastane yatışı önerilir.
- Ameliyat sonrasındaki ilk üç hafta patates püresi, çorba gibi yumuşak ve küçük parçalı gıdalar tüketilmelidir.
- Yutkunma güçlüğü, geğirme, şişkinlik gibi sıkıntılarla karşılaşılabilir, kısa zamanda düzelecektir.
Mide ağzının dolgu maddeleri ile daraltıldığı, mıknatıslı klipslerle yemek borusunun (yutkunulmayan zamanlarda) kapalı tutulduğu yeni cerrahi teknikler de vardır. Doktorunuzdan detaylı bilgi isteyiniz.
