Ayak Muayenesi Neden Önemlidir
⇒Düzgün ayak muayenesi şeker hastası olan kişilerin genel sağlığı için hayati öneme sahiptir. Joslin Şeker Hastalığı Merkezi’ne göre şeker hastalarının 4’te 1’i müdahale gerektiren ayak sorunlarına sahiptir.
⇒İlerleyen karmaşıklıklardan birisi nöropatidir. Bu sinir hasarı sonucu olan eller ve ayakları hissetmede zorlanma ya da hissedememeye yol açan bir hastalıktır.
Şeker hastalarında nöropati genel bir durumdur. Nedeni ise kan şekerinin sinir liflerine zarar vermesidir.
⇒Nöropati ile ilişkili ayak sorunları ayak hastalıklarına yol açar ve bunlar fark edilemez. Aile Uygulaması Dergisi’nin araştırmasına göre nöropati ile his kaybı yaşayan insanların yarısı bunu hissetmemektedir. Bu durum daha ileri sorunlara yol açmaktadır.
⇒Şeker hastalığı ile gelişebilen diğer ayak sorunları:
- Nasır
- Ülser
- Enfeksiyon
- Kemik ve eklem ağrısı
- Deformasyonlar
- Damar sorunları
- Cilt sorunları
- Deri sıcaklığında değişimler
⇒Ayak bakımınıza dikkat etmek ya da gelişen sorunlara müdahale etmek kötüleşmelere yol açabilir ve daha ciddi tedaviler gerektirir.
Kendinize Nasıl Ayak Muayenesi Uygularsınız
⇒Şeker hastası olan kişiler ayak sağlıkları için günlük olarak ayak muayenesi yapmalıdır. Ayak muayenesi için dikkat etmeniz gerekenler:
- Kesikler, çatlaklar, su toplaması ya da yara
- Enfeksiyon
- Nasır
- Ayak renginde değişim
- Ayak sıcaklığında değişim
- Kızarıklık, sertleşme ya da şişme
- Ayağınızın numarasında ya şeklinde değişim
⇒Eğer ayağınızı görmekte zorlanıyorsanız bir ayna kullanabilirsiniz ya da sevdiğiniz birisinden yardım isteyebilirsiniz. Günlük ayak muayeneniz ileri düzey karmaşıklıklar ya da sorunlar oluşması riskini azaltır.
Doktora Ne Zaman Gitmelisiniz
⇒Eğer ayağınızda herhangi bir değişiklik görürseniz doktorunuzla görüşün. Ayağınızdaki anormallikleri evde tedavi etmeye çalışmayın. Doktorunuz durumunuzu değerlendirip gerekli testleri yaparak sorunun kaynağını öğrenecektir. Erken teşhis karmaşıklık oluşmasını engeller.
⇒Şeker hastası olan kişiler ayrıca yıllık olarak profesyonel ayak muayenelerini yaptırmalıdırlar. Yıllık muayene sırasında doktorunuzun yapacakları:
- Geçmişinizi Öğrenmek
⇒Buna genel sağlığınız da dahildir. Ayrıca doktorunuz şeker hastalığınız hakkında soru soracaktır ve buna bağlı olarak karmaşıklıklar oluşup oluşmadığını öğrenmek isteyecektir.
⇒Doktorunuz sigara alışkanlığınızı soracaktır, çünkü sigara içmek daha fazla ayak sorununa yol açabilir. Örneğin; kan dolaşımı ve sinir sorunları.
- Fiziksel Muayene
⇒Ayağınızın belirli açılardan fiziksel muayenesidir.
- Deri
- Kas-iskelet bileşenleri
- Damar sistemi
- Sinirler
⇒Bu muayenenin sonuçları doktorunuzun oluşabilecek karmaşıklıkları öğrenmesini ve bir çözüm yolu üretmesini sağlayacaktır.
- Eğitim
⇒Ayak muayenesinin risklerini ve muhtemel sonuçlarını öğrenmek oluşabilecek karmaşıklıkları azaltacaktır. Aile Uygulaması Dergisi’nin bir araştırmasına göre ayak sorunlarının %90’ı kişilerin şeker hastalığını anlamamasından kaynaklanmaktadır.
Tedavi
⇒Şeker hastalığı nedeniyle oluşan sorunların ciddiyeti değişmektedir. Ayak sorunlarının en iyi savunması önüne geçmektir.
⇒Ayak sorunlarının erken teşhisi daha az agresif olan tedavilerin uygulanması anlamına gelmektedir. Doktorunuz en iyi tedavi planını belirlemek için sizi bir uzmana yönlendirebilir.
⇒Erken safhada bulunan kemik deformasyonları ya da ülser “kalıp” ile tedavi edilebilir. Kalıp ayaktaki basıncı dağıtmaya yaran bir tedavi yöntemidir. Kalıp yürürken tedavi olmanızı sağlar.
⇒Doktorunuz ayrıca bağlama ya da ayağınıza özel ayakkabılar kullanmanızı önerebilir.
Karmaşıklıklar
Şeker hastalığı nedeniyle meydana gelen ayak sorunları uzuv kesilmesini gerektirebilir.
Genel Görünüş
Şeker hastalığınızı kontrol altına almak ayak sorunları oluşması riskini azaltacaktır. Kendi başınıza yapabileceğiniz kontroller:
- Kan glikozunuzu kontrol etmek
- Diyetinizi yönetmek
- Gerekli ilaçları almak
- Günlük egzersiz yapmak
- Günlük ayak muayenesi yapmak
1990 yılından sonra ortaya çıkan ayak bakımındaki gelişmeler sayesinde uzuv kesilmesi %50 oranında azalmıştır.
Önlemek İçin İpuçları
- Günlük ayak kontrolü yapın ve değişimleri gözlemleyin
- Profesyonel ayak muayenesi için yıllık olarak doktorunuza başvurun
- İlaçlar, diyet, egzersiz ve glikoz testi ile şeker hastalığınızı kontrol altına alın
- Ayağınıza uyan, özel ve ortopedik ayakkabılar giyin
- Ayağınızdan nemi çeken çoraplar giyin
- Yalın ayak yürümekten kaçının
- Ayak tırnaklarınızı düzenli olarak çekin
- Aşındırıcı ayak ürünlerinde uzak durun
- Günlük egzersizler ile ayaktaki kan dolaşımınızı hızlandırın
- Sigara içmeyin
Ayağınızı günlük olarak kontrol etmek önelidir. Ayağınızda oluşan değişimler konusunda doktorunuzu acil olarak bilgilendirin.
Kaynak: Healthline
Bir cevap yazın