Çoğu ses kısıklığı, ses tellerinin aşırı ve kontrolsüz kullanımından veya nezle, grip gibi hastalıklardan kaynaklanır. Kısa sürede geçecektir, kolay yöntemlerle iyileşme süreci hızlandırılabilir.
Ses Kısıklığı Neden Olur?
Ses kısıklığı, çoğu zaman ses tellerindeki tahrişten kaynaklanır. Bazen gırtlak kaslarındaki sorunlardan ve nadiren daha ciddi problemlerden kaynaklanabilir.
1) Sesi Yanlış Kullanmak
Yüksek sesle konuşmak, kesintisiz uzun süre konuşmak veya bağırmak gırtlakta tahrişe ve ses kısıklığına yol açar. Bu nedenle ses sanatçılarında, konuşmacılarda ve öğretmenlerde ses kısılması ihtimali daha yüksektir.
2) Grip
Üst solunum yollarında iltihaba neden olan grip, nezle veya bahar alerjisi gibi hastalıklar ses kısıklığına yol açabilir.
3) Reflü
Mide asidinin yemek borusuna taşması hastalığı olan reflü, yutak iltihabına neden olabildiği gibi gırtlak iltihabına ve ses kısıklığına da yol açabilmektedir. Asitli içecekler ve aşırı alkol de mide asidine benzer etki gösterir.
4) Sigara
Sigara içmek; ses tellerinde küçük poliplerin oluşmasına, gırtlak dokularının kalınlaşmasına ve tahriş olmasına neden olur. Bu durum sesin çatallaşmasına veya ses kısıklığına yol açabilir. Aşağıdaki tahriş edici etkenler de ses kısıklığına yol açabilir:
- Toza maruz kalmak
- Egzoz gazları, mangal dumanı gibi zehirli maddeleri solumak
- Yoğun miktarda solunan parfüm vb. kimyasallar
5) Diğer Nedenler
Aşağıdaki etkenler de ses kısıklığına yol açabilir:
- Alerji
- Susuzluk, kuru iklimde yaşamak, ağız açık şekilde uyumak gibi boğazı kurutan etkenler
- Çok soğuk su içmek
- Sürekli öksürmek, boğaz temizlemek
- Tiroid sorunları, guatr
- Romatoid artrit
- Gırtlağa darbe almak
- Ses tellerinde görülen iyi huylu nodüller, kistler veya polipler
- Parkinson hastalığı veya felç gibi bazı sinir sistemi rahatsızlıkları
- Miyastenya gravis gibi bazı kas hastalıkları
- Gırtlak, tiroid, akciğer veya yemek borusu kanseri
Ses Kısıklığı Tedavisi
Ses kısıklığı genellikle ciddi bir hastalıktan kaynaklanmaz, kısa sürede kaybolacaktır. İki haftadan uzun sürerse doktora gitmenizi öneriyoruz. Ses kısıklığına iyi gelen yöntemler şunlardır:
1) Ses Tellerinizi Dinlendirin
Ses tellerinizi ne kadar az kullanırsanız o kadar hızlı iyileşir. Zorunlu durumlar haricinde konuşmayın. Fısıldamak çözüm değildir, âdem elmasında baskıya yol açar. Yanınızda kağıt kalem taşıyabilirsiniz.
2) Tuzlu Suyla Gargara Yapın
Bu sayede hem ses telleriniz yumuşar ve iyileşme süreci hızlanır, hem de ses kısılmasına neden olabilecek bakteriler ölür. Suyun çok sıcak olmamasına dikkat edin, gırtlak dokularınızdaki tahrişi artırmayın. Boğazınızı nemlendirmek için aşağıdakileri de uygulayabilirsiniz:
- Odanızı nemli tutun, gerekirse iklimlendirici cihazlar çalıştırın.
- Sıcak bir duş alabilirsiniz.
- Bir kap sıcak suyun üzerine eğilerek başınızın arkasına bir havlu alın, buharı soluyun.
- Ilık bitki çayları yudumlayın.
- Bol su için.
- Alkolden uzak durun, kurutucu etkisi vardır. Aynı zamanda sigaradan ve pasif içicilikten de uzak durmalısınız.
- Süt, boğazda oluşturduğu tabaka sayesinde ses tellerini yumuşatır. Ancak bu etki geçicidir. Balla birlikte tüketmek daha etkili olacaktır.
3) Reflüden Kurtulun
Reflü iyileşmediği sürece diğer tedaviler geçici etki gösterecektir. Reflüden kurtulmak için her şeyden önce sağlıklı bir beslenme şekliniz olmalı. Çay, kahve, asitli içecek, kızarmış ve işlenmiş gıda, domates ve portakal gibi asitli meyve ve sebzeleri az tüketmemelisiniz. Ayrıca;
- Azar azar, sık öğünlerle beslenin.
- Stresten kurtulun.
- İdeal kilonuzda kalın.
- Antiasit ilaçlar veya ihtiyaç halinde proton pompa inhibitörü ilaçlar kullanabilirsiniz.
4) Doğal Tedaviler
Ses kısılmasına iyi gelen bitkisel tedaviler şunlardır:
Karabiber ve Tereyağı: Bir tatlı kaşığı tereyağı eritin, yüzeyde kalan beyaz süt parçalarını temizleyin. Kalan saf tereyağına dörtte bir oranında karabiber ekleyin. Karışımı tek yudumda tüketin. Anında rahatlama sağlayacaktır.
Elma sirkesi: Bir çay bardağı ılık suya bir çorba kaşığı elma sirkesi ekleyin. Bu karışımı her yedi saatte bir hazırlayarak tüketin.
Limon, zencefil, bitki yağ özleri veya sarımsak: Bu besinlerin hepsi boğazı zararlı canlılardan temizler. Damak tadınıza uygun sağlıklı karışımlar hazırlayarak ayrı ayrı veya birlikte tüketebilirsiniz.
- Kavrulmuş nohut tüketebilirsiniz.
- Soğan suyu içmek faydalı olacaktır.
- Pastil alabilir veya yapay tükürük sıvıları kullanabilirsiniz.
5) Nefes ve Ses Egzersizleri
Rahat bir pozisyonda bağdaş kurarak oturun. Diyaframınızı kullanarak burnunuzdan derin nefesler alın, ağzınızdan yavaş yavaş verin (ağızdan nefes almak ses kısıklığını artıracaktır). Nefesinizi verirken yukarı doğru bakın, bir aslan gibi dilinizi ve boğazınızı gerdirerek açın, “aa” sesi ile kükreyin. Ancak bu sesin boğazınızdan değil, akciğerinizden geldiğine emin olun. Boğazınızda tahriş hissederseniz hemen bırakın.
