Sırtımız büyük kaslarla örülüdür. Omurgamız ise vücut ağırlığımızın çoğunu yüklenir. Kaslarda veya omurlarda meydana gelen gerilim veya hasarlar sırt ağrısına neden olabilir. Çoğu sırt ağrısı, uygun egzersizlerle hafifler.
Sırt Ağrısı Neden Olur?
Sırtta ağrı genellikle kaslarla ilgili bir soruna işaret eder ama bazen daha ciddi problemlerin habercisidir.
1) Kas Problemleri
Omurgayı destekleyen kas, tendon ve bağ doku gibi yumuşak dokularda meydana gelen gerilimler ve incinmeler sırt ağrısının en sık karşılaşılan nedenidir. Aşağıdaki etkenler böyle bir soruna yol açabilir:
Duruş bozukluğu: Kambur oturmak, omuzları öne sarkıtmak, dik yürümemek gibi duruş (postür) bozuklukları sırt kaslarına çok fazla yük binmesine ve sırt ağrısına neden olur.
Yanlış kaldırma: Zeminden bir şey kaldırırken bacaktan değil de belden destek almak sırt ağrısına neden olur. Ağır kaldırmak da sırt ağrısına neden olur.
Çok fazla kullanmak: Egzersiz veya beden gücü gerektiren iş gibi aktiviteler çok uzun sürerse kaslarda gerginliğe ve sırt ağrısına neden olabilirler. Hiç egzersiz yapmamak da kas zayıflığına ve sırt ağrısına neden olur.
2) Sırt Yaralanmaları
Araba kazası, sert düşüş gibi travma etkisi doğurabilen darbeler omur çatlaklarına, sinir ve doku hasarlarına yol açarak sırt ağrısına neden olabilir.
3) Bazı Omurga Sorunları
İltihaplı hastalıklar: Virüs veya bakteriler omurganın iki yanında derinlemesine yer alan kaslarda veya omurilik zarının dışında apselere neden olabilir. Bu apseler omurilik sinirlerine baskı yaparlarsa sırt ağrısına neden olurlar.
Kemik erimesi (osteoporoz): Bu hastalık nedeni ile omurlar zayıflarsa vücut ağırlığını taşımakta zorlanırlar. Bu zorlanma kaslarda, bağlarda, kemiklerde gerilime ve sırt ağrısına yol açar.
Omurga eğriliği (skolyoz): Omurganın sola veya sağa doğru eğilmesi durumudur. Sinirlerde baskıya ve sırt ağrısına yol açar.
Kamburluk ve diğer omurga sorunları: Aşağıdaki etkenlerle ortaya çıkarak sırt ağrısına neden olabilir:
- Omur hasarı, kemik erimesi
- Scheuerman hastalığı
- Marfan sendromu
- Paget hastalığı
- Spondilit (omur iltihabı)
- Doğuştan gelen omurga gelişimi sorunları
- Tümör veya kistler
- Multipl miyelom (kemik iliği kanseri), diğer bazı kanserler ve kanser tedavileri
Not: Sırt omurları, boyun ve bel omurlarına kıyasla daha hareketsiz olduğu için, sırt ağrısının nedeninin fıtık olma ihtimali düşüktür. Ancak bazı nadir vakaların nedeni fıtık olabilir.
4) Diğer Hastalıklar
Aşağıdaki hastalıklar omurga ile ilgileri olmamasına rağmen sırt ağrısına yol açabilirler:
- Akciğer kanseri
- Hazımsızlık
- Asit reflüsü
- Mide ülseri
- Anjina, aort anevrizması, kalp krizi gibi bazı kalp-damar rahatsızlıkları
- Fibromiyalji
- Böbrek taşı düşürmek
- Safra kesesi iltihabı
- Kaburga kırılması
- Zona hastalığı
- Bronşit
5) Aşırı Kilolu Olmak ve Diğer Nedenler
Fazla kilolar hem omurganın taşıması gereken yükü artırır hem de ağırlık merkezinin kaymasına yol açarak omurga üzerindeki gerilimin artmasına neden olur. Artan baskı sırt ağrısı ile sonuçlanabilir.
- Araştırmalar sigara içen kişilerde sırt ağrısı görülmesi riskinin iki katına çıktığını gösteriyor. Bunun nedeni kanın oksijen taşıma kapasitesinin düşmesi ve sırt kaslarının verimsiz çalışması olabilir.
- Hamilelikte az miktarda sırt ağrısı normaldir.
- Karın kaslarının çok zayıf olması da sırt ağrısına neden olabilir.
Sırt Ağrısı Tedavisi
Sırt ağrısına iyi gelen yöntemler şunlardır:
1) Alışkanlıklarınızı Gözden Geçirin
- Kaliteli beslenmeye özen göstererek ideal kilonuzu yakalayın ve koruyun.
- Egzersiz yaparak sırt kaslarınızı güçlendirin. Egzersiz esnasında düzenli aralıklarla mola vermeyi unutmayın.
- Duruşunuz (postürünüz) düzgün olsun. Omuzlarınız dik, sırtınız düz olmalı. Öne doğru kendinizi bırakarak oturmayın ve yürümeyin.
- Kilonuz ile uyumlu sertlikte, ortopedik yataklarda yatın.
- Kadınlar göğüslerini destekleyen ve ağırlığı vücuda yakın tutan sütyenler kullanmalıdır.
- Sırt çantası, kol çantası gibi eşyalar ağır olmamalıdır. Ürünler, ağırlığı vücuda yakın tutacak ve dengeli dağıtacak şekilde tasarlanmış olmalı.
2) D Vitamini Alın
D vitamini sırt ve bel ağrılarına genellikle iyi gelir. D vitaminini yüksek doz almaktan kaçının ama en az iki ay süreyle doktorunuzun önerdiği miktarlarda kullanmaya devam edin.
3) Egzersiz Yapın
Aşağıdaki egzersizler sırt kaslarınızı gevşeterek ve güçlendirerek sırt ağrısını hafifletecektir:
- Kapı ağzında ayakta iken ellerinizle kapı ağzının üstünden destek alın. Öne doğru esneyin, sırtınızdaki gerilimi hissedin.
- Sandalyede otururken ellerinizi başınızın arkasında birleştirin. Geriye doğru esneyerek tavana bakmaya çalışın.
- Sırtınızı bir duvara yaslayın. Dirsekleriniz ve bilekleriniz duvara temas edecek şekilde kollarınızı açın. Duvardan ayrılmadan kollarınızı olabildiğince yukarı kaldırıp indirin.
- Kürek kemiklerinizi birbirine yaklaşacak şekilde 5 saniye kasıp gevşetin.
- Yüz üstü uzanarak göğsünüzün altına bir yastık alın. Kollarınızı iki yana açın. Başparmağınızı tavana doğru dikin, bu pozisyonda iken kollarınızı yukarı kaldırıp indirin.
- Zemine oturun ve ayaklarınızı uzatın. Bacaklarınızı yandan tutun. Başınızı göbeğinize doğru eğin ve sırtınızdan öne doğru eğilmeye çalışın.
- Zeminde el ve dizlerinizin üzerinde durun. Karın kaslarınızı kasarak omurganızı düzleştirin. Karnınızı gevşetmeden sol kolunuzu öne doğru, sağ ayağınızı arkaya doğru uzatın. Sonra sağ kol ve sol ayakla aynı işlemi tekrarlayın.
- Spor salonunda kürek çekme egzersizleri yapabilirsiniz.
Kas spazmlarından kaynaklanan sırt ağrısında iltihap giderici ağrı kesiciler ve kas gevşetici haplar da kullanabilirsiniz.
Daha ciddi bir hastalıktan kaynaklandığını düşündüğünüz sırt ağrısı vakalarında zaman kaybetmeden doktora gitmelisiniz.
