Kalori enerjidir. Kalbimizin atmasından koşmaya kadar vücudun her fonksiyonu için ona ihtiyacımız var. Yediklerimizden faydalanabilmek için, aldığımız gıdalar bir dizi süreçten geçmeliler. Yiyeceklerin geçtiği bu süreçlere metabolizma diyoruz. Yani yiyeceklerin kullanılabilir enerjiye dönüşmesi. Peki, tam buğday ekmeği gibi tam tahıl ürünleri bu sürecin neresinde duruyor? Önce birkaç noktaya açıklık getirmemiz lazım.
Bazal Metabolizma Hızı
İnsan vücudunun harcadığı enerjinin %60-75’i bazal metabolizmaya aittir. Bazal metabolizma kan pompalamak, nefes almak, hormonları dengelemek ve hücreleri onarmak gibi normal vücut fonksiyonlarının gerçekleştirilmesinde kullanılan enerjidir. Peki, geriye kalan %25-40 civarındaki enerji nasıl yakılıyor.
Yiyeceklerin Termodinamik Etkisi ve Fiziksel Aktivite
Enerjinin %10’u yiyeceklerin termodinamik (ya da termik) etkisi denilen bir şeyle yakılıyor. Bu temel olarak yiyecek tüketimi karşılığında verilen vergi gibi bir şey. Yani, vücudunuz o yiyecekleri enerjiye dönüştürmek için bir miktar enerji harcamak zorunda. Yiyecekler sindirilirken, emilirken, taşınırken vücut enerji harcamak zorunda.
Yaktığınız geri kalan enerji ise fiziksel aktivite aracılığıyla oluyor. İster arabaya doğru yürümek olsun, isterse bisikletle dağa çıkmak.
Tam Tahıl Ürünleri Araştırması
Peki tam tahıl ürünleri bütün bu aşamalarda nasıl bir rol üstleniyor. “Journal of the American Dietetic Association” tarafından yapılan bir araştırmaya göre rafine (işlenmiş) ürünler yerine tam buğday ekmeği gibi tam tahıl ürünlerine yönelmenin %50 civarında daha fazla kalori yakmaya yardımcı oluyor. Çünkü tam tahıl ürünleri termojenezi (vücudun metabolik hızı arttırarak ekstra ısı enerjisi üretebilme reaksiyonu) artırarak, daha fazla enerji harcanmasına yardım ediyor.
Yani tam tahıl ürünlerinin termodinamik etkisi daha yüksek. Tam tahıl ürünlerini sindirebilmek ve enerjiye dönüştürmek için vücudunuz daha fazla çaba sarfediyor. Bu anlaşılabilir bir durum. Tam tahıl ürünlerini parçalamak için daha fazla işlem gerekiyor, çünkü daha yüksek besin değerleri yoğunluğuna sahipler. Bu besin değerleri lif, protein, B kompleks vitaminler, mineraller ve fitokimyasallar.
Daha fazla çaba sürecin de uzaması anlamına geliyor. Yani tam tahıl ürünlerinin sindirimi işlenmiş yiyeceklerden daha uzun sürüyor. Böylece kan şekerinde anlık yükselişler olmuyor (ki bunlar hemen yağa çevrilir), tokluk hissi uzun süre devam ediyor.
Tam tahıl ürünleri kalori yakımı konusunda avantaj sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda birçok hastalıkla savaşma fırsatı sunuyor. O zaman tam buğday ekmeği gibi tam tahıl ürünlerine geçiş yapmak için fazla beklemeyin. Farkı göreceksiniz.
