Tavuk zehirlenmesi, bakteriler nedeni ile kirlenmiş tavuk tüketildiğinde ortaya çıkar. Bu durum tavuğun tadından anlaşılmaz. Tavuk zehirlenmesinden şüpheleniyorsanız, bol miktarda su içmek gerekir.
Tavuk Zehirlenmesi Belirtileri
Tavuk zehirlenmesinin güçlü belirtilerinden biri, durduk yere ortaya çıkan ishal ve karın ağrısıdır.
Aşağıdaki belirtiler de ortaya çıkabilir:
- Kusma (nadiren kanlı)
- Kas ağrıları
- Dışkının katran gibi olması (dışkıda kan)
- Titremeler
- Halsizlik
Belirtiler 4-72 saat arasında ortaya çıkabilir. Tavuk zehirlenmesi nadiren reaktif artrit, sinir veya beyin problemleri gibi tehlikeli sonuçlara yol açabilir. Bazı şiddetli vakalar tedavi edilmezse ölümcül olabilir.
Tavuk Zehirlenmesi Neden Olur?
Tavuk zehirlenmesi, tüketilen tavuktaki bakteri miktarı fazla ise ortaya çıkar. Tavuk zehirlenmesine en çok neden olan iki bakteri Campylobacter ve Salmonella’dır. Her iki bakteri de kırmızı ette, pastörize edilmemiş sütte, tavukta ve yumurtada bulunabilir.
Aşağıdaki etkenler tavuktaki bakterilerin çoğalmasına neden olur:
1) Yanlış Saklama Koşulları
0 derecenin altındaki sıcaklık, bakterileri öldürmese de dondurduğu için çoğalmalarını yavaşlatır. Dolayısıyla dondurucuda saklanmayan tavuk, kısa sürede bakteri yuvasına dönüşür.
2) Yanlış Hazırlama Koşulları
Tavuk yemeğinin hazırlanması aşamasında dikkatsiz hareket etmek, bakterilerin tavuğu kirletmesine neden olarak tavuk zehirlenmesine yol açabilir:
- Çiğ tavuğun doğrandığı kesme tahtası üzerinde pişmiş tavuğun veya diğer yiyeceklerin doğranması
- Pişirmeden önce buzlarının tamamen çözülmesini beklememek (donan kısımlardaki bakterilerin pişirme esnasında ölmemelerine neden olabilir)
- Çiğ tavuğun başka gıdalarla temas etmesi
- Tavuğu pişirmeden önce yıkamak (temizlediğinizi düşünseniz de, bakterilerin tüm yüzeye ve diğer mutfak malzemeleri üzerine yayılmasına neden olursunuz)
- Çiğ tavuğun sularının pişmiş yemek içine damlaması
3) Yanlış Pişirme Koşulları
Tavuktaki bakterilerin ölmesi için en az 64 derece sıcaklık gereklidir. Ancak güvenlik amacı ile pişirme sıcaklığı 75 derece olmalıdır. Bu sıcaklıkta sadece 3 dakika pişirme, tavuktaki Salmonella bakterilerin %99,999999’unu öldürür. Ancak burada pişirilen tavuk diliminin inceliği önemlidir; 75 derece sıcaklığın kalın dilimlenmiş bir tavuğun iç katmanlarına erişebilmesi daha fazla zaman alabilir.
4) Tarihi Geçmiş Ürün Tüketmek
Tavuğun (derin dondurucuda saklansa bile) bir ömrü vardır. Satın aldığınız ürünlerin son kullanım tarihine dikkat ediniz. Ayrıca, görüldüğü üzere hassas bir saklama ve hazırlama süreci gerektiren et ve tavuk yemeklerini, güvenmediğiniz restoranlardan tüketmeyiniz.
Tavuk Zehirlenmesi Tedavisi
Tavuk zehirlenmesi çoğu zaman hastane tedavisi gerektirmeden evde iyileştirilebilir. Ancak kan kusma veya dışkıda kan; ya da çok şiddetli karın ağrısı gibi belirtiler ortaya çıkarsa hastaneye gitmeniz gerekir.
1) Yeme İçmeyi Bırakın
Tavuk zehirlenmesi belirtileri ortaya çıktıktan sonraki birkaç saat içinde herhangi bir şey yiyip içmeyin. Midenizin ve sindirim sisteminizin rahatlamasını bekleyin. Bu sayede bulantı ve kusma şiddetlenmemiş olur.
2) Sonrasında Su Yudumlayın
İki saat kadar sonra birkaç yudum su alın. Midenizin kabul ettiğini fark ederseniz, sık aralıklarla az miktarda su içmeye devam edin. Bu sayede kusma ve ishal ile kaybettiğiniz suyu geri kazanmış olursunuz. Tavuk zehirlenmesi yaşadığınız andan itibaren sonraki 24 saat içinde 8-16 bardak su içmelisiniz.
3) Hafif Gıdalar Tüketin
Açlığınız ortaya çıktığı anda yemek tercihinizi et, makarna, hamur işi gibi ağır gıdalardan yana kullanmayın. Az yağlı pilav, muz, kızarmış ekmek ve meyve gibi gıdaları tercih edin. Yemeklerinizi geniş bir zamana yayın. Bu sayede sindirim sisteminizin katı gıdaya hazır olmaması durumunda kusmak zorunda kalmazsınız.
4) Antibiyotik Tedavisi
Şiddetli vakalarda belirtilerin daha hızlı yatışması için doktorunuz antibiyotik önerebilir. İshal ve kusma nedeni ile tehlikeli oranda su kaybettiyseniz, serum almanız gerekli olabilir. Bazı vakalarda ise midenin yıkanması gerekli olmaktadır.
