Testis Kanseri Nedir? Kısırlığa Yol Açar Mı?

Testis kanserinin ilk belirtisi genellikle testislerde büyüme veya yumru-sertlik oluşumudur. Bu şişlik ağrısızdır, erken dönemde bir bezelye tanesi büyüklüğünde olur. Sonradan büyüyebilir. Aşağıda sıraladığımız diğer belirtiler genellikle testis kanseri diğer dokulara sıçradığı zaman görülür:

• Erbezi torbasında veya testislerde ağrı (şişkinlik olmadan da yaşanabilir),
• Testislerde ağırlık hissi
• Alt karında veya kasıkta hafif ağrı
• Göğüs hassasiyeti veya göğüslerde büyüme
• Nefes darlığı
• Bel ağrısı, göğüs ağrısı
• İlerleyen vakalarda tükürük veya balgamda kan
• Bir veya iki bacakta birden şişme
• Akciğer atardamarlarında kanın pıhtı atması. Bu durum genç erkeklerde görülen testis kanserinin ilk belirtisi olabilir

Yukarıda verilen belirtilerin çoğu, aşağıda verilen belirtilerin ise hepsi başka hastalıklardan da kaynaklanabilir:

• Varikosel (testis damar ağının şişmesi)
• Hidrosel (erbezinde su toplanması)
• Kasık fıtığı
• Orşit (testis iltihabı)
• Ağrı
• Testis torsiyonu (burulması)

Testis kanseri nedenlerinde kesin olarak bildiğimiz tek şey kalıtsal faktörlerin etkisidir. Ancak aşağıda sıraladığımız maddeler testis kanserine dolaylı etkilerle neden olmakta veya hastalık riskini artırmaktadır:

1) Kriptorşidi

Düşmemiş testis durumudur. Ana rahmindeki bebeğin testisleri önce alt karnında bulunur ve gelişir. Doğum esnasında veya doğumdan sonraki ilk birkaç yıl içinde testisler aşağıya, erbezi torbasına iner.

Normal anatomik seyrini tamamlamadığı için geç düşen testisler üç kat daha fazla testis kanserine neden olmaktadır. Ergenlik çağına girildiği halde yine düşmedi ise risk altı katına çıkar. Ancak testis kanseri çok nadir görülen bir vaka olduğu için risk hâlâ düşüktür.

2) Karsinom İn Situ

Testis hücrelerinde anormal oluşumdur. Testis kanserinin aksine iyi huyludur, yayılmaz. Çoğu zaman herhangi bir belirti göstermez. Çoğu vaka kısırlık testleri esnasında ortaya çıkmaktadır.
Tedavi edilmezse karsinom in situ’nun orta ve uzun vadede testis kanserine evirilme ihtimali %50’dir.

3) Sigara

Sigara içmek testis hücrelerinin yenilenme kabiliyetini azaltır, bağışıklık sistemini zayıflatarak testis dokularını hasara ve bozulmaya açık hale getirir. Sonucunda cinsel isteksizlik, sperm kalitesinde ve yoğunluğunda düşüş ile birlikte testis kanseri de görülebilir.

4) Kalıtsal Faktörler

Aileden gelen vücut kodlarındaki hatalar testis kanserine neden olabilmektedir. Araştırmalara göre babasında testis kanseri olan kişiler 4 kat, kardeşinde olanlar ise 8 kat daha büyük risk altındadır.

5) Diğer Nedenler

Aşağıdaki koşulları taşıyan kişilerde nadiren testis kanseri görülmektedir. Bu koşulların testis kanserine etkileri tüm boyutları ile açıklanamamış olsa da araştırma sonuçlarına göre testis kanseri ile aralarında yadsınamaz bir bağlantı söz konusudur:

• Sperm kalitesi ve yoğunluğunda düşüklük, kısırlık
• Diğer testiste görülen kanser
• Kasık fıtığı
• 20-34 yaş aralığında olmak
• Hipospadias (peniste görülen anormal idrar çıkış noktası, doğumda fark edilir)
• HIV
• Testislerde oluşan kalsiyum lekeleri
• Uzun boy
• Testis yaralanmaları

Testis kanseri öldürür mü? Testis kanseri ölüm oranı, testis kanseri yaşam süresi, Yumuşak Doku kanseri teşhis zamanına göre 3 tipe ayrılmaktadır:

1) Yerel (lokalize) testis kanseri

İlk evrede tümör bulunduğu yerde, testislerden başka bir yayılmadan teşhis edilirse bu adı alır. Tüm testis kanseri hastalarının yaklaşık %68’ine bu evrede teşhis konur. Ölüm riskinin en az olduğu evredir.

Yerel testis kanseri olarak teşhis edilen vakalarda 5 yıl hayatta kalma oranı %99’dur.

2) Bölgesel testis kanseri

İkinci evrede tümör bulunduğu yerden yayılmış ve etraftaki lenf bezleri ve dokularda da ilerlemeye başlamışsa bu adı alır.Tüm testis kanseri hastalarının yaklaşık %21’ine bu evrede teşhis konur.

Bölgesel testis kanseri olarak teşhis edilen vakalarda 5 yıl hayatta kalma oranı %96’dır.

3) İlerlemiş (metastatik) testis kanseri

Üçüncü evrede tümör bulunduğu yerden iyice yayılmış ve uzakta bulunan organlara da sıçramışsa bu adı alır.Tüm testis kanseri hastalarının yaklaşık %11’ine bu evrede teşhis konur. Testis kanserinin en ölümcül evresidir.

İlerlemiş testis kanseri olarak teşhis edilen vakalarda 5 yıl hayatta kalma oranı %73’tür.

1) Orşidektomi

Ameliyatla testisin alınması işlemine orşidektomi denir. Testis kanserinde testisin alınması zorunludur, sadece tümör alınırsa kanser yayılabilir. Tüm testis alındığında iyileşme ihtimali çok artmaktadır.

Erken dönemde teşhis edilmiş testis kanserinde orşidektomiden başka tedaviye ihtiyaç kalmayabilir.

Ameliyat esnasında hastaya genel anestezi yapılır, kasıktan açılan ufak bir delikten testis alınır. Hasta dilerse görüntü faydaları açısından silikondan üretilmiş yapay testis yerleştirilebilir.

Her iki testis de alınmadığı sürece kısırlık söz konusu olmaz. Her iki testisin de alınması gereken durumlar %1’dir.

Sperm Depolama: Her iki testisin de alınması gereken ameliyatlarda veya kalıcı kısırlıkla sonuçlanacak testis kanseri tedavilerinde hasta kişiden sperm alınarak depolanabilir. Bu sayede ileriki zamanlarda çocuk sahibi olmanın önü kapanmamış olur.

2) Testosteron Tedavisi

Her iki testisin de alındığı vakalarda vücut testosteron üretmez. Bu durum cinsel isteksizlik ve sertleşememe sorununa yol açar.

Her iki veya üç ayda bir şırınga edilecek yapay testosteron destekleri ile bu sorunun önüne geçilir. Nadiren bu tedavi aşağıdaki hayati tehlike içermeyen yan etkiler gösterir:

• Deride yağlanma, akne oluşumu
• Göğüslerde büyüme ve şişme
• Prostat bezinde büyüme, idrara çıkma sıklığında artış

3) Lenf Bezlerinin Alınması

İlerlemiş testis kanseri vakalarında kanser karındaki lenf bezlerine yayılmış olabilir. Bu durumda hastaya genel anestezi yapılarak ameliyatla lenf bezleri çıkarılır.

Ameliyat esnasında lenf bezi çevresindeki sinirlerin hasar görmesi ihtimali yüksektir. Bu durumda boşalma anında kişinin spermleri dışarı değil idrar torbasına akar. Yani erkek cinsel ilişki esnasında orgazm olsa bile baba olamaz. Dolayısıyla ameliyat öncesinde sperm depolama işlemi hesaba katılmalıdır.

4) RPLND ve LRPLND Ameliyatları

Ürologlarca sıkça kullanılmaya başlanan RPLND (nerve sparing retroperitoneal dissection) ameliyatı, lenf bezi çıkarma esnasında kısırlık riskini oldukça düşürmektedir. Daha küçük bir alanda uygulanır, sinir hasarının önüne geçilir.

LRPLND ise laparoskopik RPLND ameliyatıdır. Daha gelişmiş görüntüleme imkanları sunar, yeni bir teknik olduğu için eksikleri söz konusu olabilir.

5) Radyoterapi ve Kemoterapi

Radyoterpi, X ray ışınları kullanılarak yapılan radyasyon terapisidir. Bölgesel olarak uygulanarak testis kanserine yakalanmış doku ve hücreleri öldürür.

Testis kanseri kemoterapi:

Kemoterapide ise vücuda yayılmış testis kanserini yavaşlatmak ve geriletmek için ilaçlar kullanılır. Tedavi edilmiş testis kanserinin nüksetmesinin önüne geçer. Ağır yan etkileri vardır.

Radyoterapi, kemoterapi ve cerrahi müdahaleler farklı sıra ile iç içe kullanılarak maksimum tedavi verimi alınmaya çalışılır.

6) Diğer Tedaviler

E ve C vitamini, beta karoten, selenyum, eikosapentaeonik asit (omega 3’ün bir versiyonu) içeren gıdalar testis kanserinin belirtilerini hafifletebilir. Meyve-sebze, zerdeçal, yoğurt, balık, tahıl ve beyaz et tüketin.

Ağrılı vakalarda ağrı kesici kullanmak ve testisleri alttan destekleyip yukarı kaldıracak iç çamaşırları kullanmak ağrıyı hafifletecektir.