Testiste kist kanserli olmayan, içi sıvı dolu keseciktir. Su ile dolu olanlara epididim kisti, sperm ile dolu olanlara spermatosel denmektedir. Çoğu zaman tehlike arz etmez ancak çok büyürse veya ağrıya neden olursa cerrahi müdahale ile alınması gerekir.
Testiste Kist Belirtileri
İlk fark edilen belirti, testisin üst kısmında hissedilen bir yumrudur. Testiste kistin küçük olanları fark edilmeyebilir. Bazıları başka amaçlar için yapılan testlerle ortaya çıkmaktadır.
- Testiste kist, bir testis kadar büyüyebilir. Yüzeyi pürüzsüzdür.
- Testisten ayrılabilir hissi verir. Kanser nedeni ile ortaya çıkan şişkinlikler testisten ayrılmaz.
- Testiste ağırlık hissine neden olabilir.
Testiste kist çoğu zaman ağrıya veya kısırlığa neden olmaz.
Testiste Kist Neden Olur?
1) Darbe Almak
Testiste kist vakalarının neden ortaya çıktığı çoğu zaman tespit edilememektedir. Ancak darbe almak veya yaralanmak gibi testis kanallarında tıkanmalara yol açabilen travmatik etkenler testiste kiste yol açabilir.
2) Bulaşıcı Hastalıklar
Spermlerin kısa süreli olarak depolanıp boşaltıldığı testis dokusu olan epididimde görülen iltihapların testiste kiste yol açabileceği düşünülüyor. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, idrar yolu iltihapları ve kabakulak bu etkiye yol açabilir.
Not: Epididim spermlerin depolandığı yer olduğu için uzun süre boşalmamayı testiste kist ile ilişkilendiren çalışmalar vardır.
3) Varikosel
Testiste kist ile çok benzer belirtiler gösteren başka şişlikler ve yumrular da vardır. Varikosel bunlardan biridir, erbezi torbasındaki damarların şişmesi durumudur. Aşağıdaki sorunlar da söz konusu olabilir:
- Epididimit: Testiste sperm toplayan dokunun iltihap kapması
- Hidrosel: Erbezi torbasındaki sıvı toplanması
- Lipoma: Yağ yumrusu
- Testis torsiyonu: Spermatik kordonun hasar görmesi ile ortaya çıkan, şiddetli ağrıya neden olan hastalıktır. Acil tedavi gerektirir.
- Nadiren testis kanseri
Testiste Kist Tedavisi
Kist küçükse ve herhangi bir belirtiye neden olmuyorsa herhangi bir tedavi gerektirmeyebilir. Düzenli takip yeterli olacaktır. Ağrıya neden olursa tedavi edilmelidir.
Çocuklarda görülen testis kisti vakaları çoğu zaman kendi kendine kaybolur. Ancak zamanla küçülmezse veya ağrı gibi belirtilere yol açarsa cerrahi müdahale ile alınmalıdır.
1) Cerrahi Müdahale
Testis kisti büyükse veya ağrılı ise basit bir cerrahi müdahale ile alınabilir. Spermatoselin alındığı ameliyata spermatoselektomi denmektedir.
2) Ağrıdan Kurtulun
Aşağıdaki öneriler ameliyat yapılmayan vakalarda veya ameliyat sonrasında kişinin rahatlamasına yardımcı olacaktır:
Ibuprofen gibi ağrı kesiciler kullanılabilir.
- Testisleri destekleyen süspansuvar külotlar kullanılmalıdır. Sporcu iç çamaşırları da kullanılabilir.
- Uzanmak ağrıyı azaltacaktır. Bu esnada testislerin altına bir havlu yerleştirilebilir.
- Günde iki-üç kez 15-20 dakika boyunca testislere buz uygulanabilir. Soğuk yakmasından korunmak için araya bir parça bez konulmalıdır.
3) Sağlıklı Beslenin
Düşük yağ içeren bir beslenme programının spermatosel türü testiste kistin küçülmesine yardımcı olduğu düşünülüyor.
- Kabak tohumunu kaynatıp sıcakken tüketin, testiste kist oluşumunun önüne geçebilir.
- Domatesin içeriğindeki likopen isimli antioksidan kişiyi doku hasarından, iltihaptan ve kistten korur.
- İyot açısından zengin beslenilmelidir.
- Şekerci otu tüketilebilir.
4) Skleroterapi
Ameliyata alternatif bir tedavidir. Testiste kistin içine sklerozan isimli doku sertleştirici sıvı şırınga edilerek kistin küçülmesi ve yok olması amaçlanır. Ancak bu yöntem, testiste kistin geri dönme riski daha fazla olduğu için bugünlerde fazla uygulanmamaktadır.
5) Diğer Tedaviler
Düzenli mastürbasyon epididimde biriken spermlerin akmasını sağlar. Bu sayede spermatosel türü testiste kistin büyümesinin önlenebileceği düşünülüyor. Ancak aşırı mastürbasyon testiste kistin büyümesine yol açabilir.
- Dar iç çamaşırları ve pantolonlar giyilmemelidir.
- İdrar yolu enfeksiyonlarına dikkat edilmeli, bol bol su içilmelidir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklarına yakalanmamak için cinsel ilişkide korunmaya özen gösterilmelidir.
- İyot, magnezyum, krom klorit içeren cilt losyonları ve kremler kullanılabilir.
