Tip 2 Diyabet ve Ayaklarınızda Oluşan Sorunlar

Yaşanabilecek Sorunlar

Yaşanabilecek rahatsızlıkların arasında şu sorunlar bulunur:

Yaralar
Kesikler
Ülserler

→Düzgün bir şekilde kontrol altına alınamayan diyabette iyileşme yavaşlar. Bu yavaş iyileşen yaralar enfeksiyonlara yol açar. Nasır gibi ayakta görülen diğer sorunlar da diyabeti olanlarda yaygındır. Nasırlar çok endişe verici olmasalar da bakımı düzgün bir şekilde yapılmadığında ülsere ve açık yaralara neden olabilirler. Diyabeti olan kişilerde ağırlığı taşıyan eklemlerin yıpranmasından görülen Charcot eklemi riski artarak kemik erimesine ve kemiklerde bozulmalara yol açabilir.

→Sinir hasarından dolayı diyabeti olan kişiler ayaklarındaki sorunları anında fark edemeyebilirler. Zamanla, diyabetle görülen nöropati iyileştirilemeyecek ayak sorunlarına yol açar ve bu da uzvun kesilmesine neden olabilir.

→Amerika Birleşik Devletleri’nde diyabet, vücudun alt kısmındaki uzuvların kaybedilmesine neden olan sebepler arasında başı çekmektedir.

Diyabetle İlişkili Ayak Sorunlarının Görülme Nedenleri

→Kontrol altına alınmayan kandaki yüksek şeker ve kontrol altına alınmayan diyabet, ellerde ve ayaklarda oluşan sinir hasarından dolayı uyuşmaya ve his kaybına neden olan periferiknöropatiye neden olabilir. Diyabetik nöropatisi olan kişiler, dokunuşları ve baskıyı sinirlerinde hasar olmayan kişiler kadar yoğun bir şekilde hissedemezler. Ancak periferalnöropati genellikle yanmaya, karıncalanmaya ve ayakta acı verici diğer belirtilere neden olur.

Yara hemen iyileşmezse ilerlemesi engellenemeyebilir. Dolaşımın zayıflaması, vücudun bu yaraları iyileştirmesine engel olabilir. Enfeksiyon, çok ciddileşerek uzvun kesilmesini gerekli bir hâle getirebilir.

Ayaktaki anormallikleri kontrol etmek, diyabet bakımında çok önemlidir. Anormallik olarak sayılan durumların arasında şunlar bulunur:

Nasırlar
Yaralar
Kesikler
Ayakta kırmızı ya da şiş yerler
Dokunduğunda sıcak veya yanan yerlerin olması
Cilt renginde değişiklikler
Tırnakların batması ya da çok büyümesi
Derinin kuruması ya da çatlaması

→Bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz hemen doktora gittiğinizden emin olun. Önleyici bakımın diğer önemli noktası ise her muayenede ayaklarınızı doktorunuza kontrol ettirmeniz ve yılda bir kez dokunma hassasiyeti için test yaptırmanızdır.

→Diyabeti olan herkesin geleceği düşünerek buna göre önlem alması gerekir. Doktorunuza sorular sorun. Ayaklarınızın bakımı için doktorunuzla çalışarak genel kurallar geliştirin. Bunu yapmanız, komplikasyonların oluşmadan önlenmesine yardımcı olur.

Diyabetle İlişkili Ayak Sorunları Nasıl Önlenebilir?

→Kan şekeri seviyenizi hedeflenen seviyede tutmanın yanı sıra diyabeti olan kişilerin ayaklarıyla ilgili komplikasyonları önlemek için yapabilecekleri pek çok şey bulunur. Kan akışının alt uzuvlara gitmesi için geliştirilmesi, diyabeti olan kişilerin düzenli olarak yürümelerini gerektirir.

Yürüyüşe çıkarken seçilecek ayakkabıda şu özelliklerde olmalıdır:

Sağlam
Rahat
Kapalı uçlu

Egzersiz yapmak yüksek tansiyonu düşüreceğinden ve kiloyu azaltacağından son derece önemlidir.

Ayak sağlığınızı korumak için bu ipuçlarını uygulayın:

Ayaklarınızı, ayak parmaklarınızın araları da dâhil olmak üzere günlük olarak kontrol edin. Ayağınızı göremiyorsanız yardımcı olması için ayna kullanın.
Ayağınızda herhangi bir yara ya da anormallik fark ederseniz doktoru ziyaret edin.
Evin içinde bile çıplak ayakla yürümeyin. Küçük yaralar, büyük sorunlara yol açabilir. Çıplak ayakla yürümek, ayağınızda fark edemeyeceğiniz hasarlara neden olabilir.
Sigara kullanmayın. Sigara içmek damarların daralmasına neden olur ve dolaşımı zayıflatır.
Ayaklarınızı temiz ve kuru tutun. Ayaklarınızın ıslak kalmasına izin vermeyin. Ayaklarınıza hafifçe vurarak kurulayın, havluyu sürtmeyin.
Temizledikten sonra nemlendirici kullanın ancak nemlendiriciyi ayak parmaklarınızın arasında kullanmamaya özen gösterin.
Sıcak sudan uzak durun. Küvet kullanıyorsanız küvetin sıcaklığını ayağınızla değil elinizle kontrol edin.
Banyo yaptıktan sonra ayak tırnaklarınızı kesin. Ayak tırnaklarınızı düz bir şekilde kesin daha sonra uçlarını tırnak törpüsüyle yumuşatın. Tırnak kenarlarını kontrol edin ve asla tırnak etlerini kesmeyin.
Nasırlarınızı düzeltmek için ponza taşı kullanın. Nasırları asla kesmeyin ya da kimyasallar kullanarak nasırlardan kurtulmaya çalışmayın.
Tırnak ve nasırların bakımı için ayak hastalıkları uzmanına görünün.
Ayağınıza uyan ayakkabıları ve doğal liflerden oluşan yün veya pamuklu çorapları giyinin. Yeni ayakkabıları bir saatten uzun süre giymeyin. Ayakkabılarınızı çıkardıktan sonra ayaklarınızı dikkatli bir şekilde kontrol edin. Ayakkabıların içine taban koymadan önce ayakkabının içini kontrol edin.
Yüksek topuklu ve ucu açık ayakkabılardan uzak durun.
Ayaklarınız soğuksa çorap giyerek sıcak tutun.
Otururken bile ayaklarınızı ve ayak bileklerinizi oynatın.
Bacaklarınızı üst üste atmayın. Bunu yapmanız, kan dolaşımını azaltabilir.
Yaralanma yaşadıysanız ayaklarınızı yukarı kaldırın.

Long Island Yahudi Tıp Merkezi Diyabetik Ayak Merkezi’nin eş başkanı olan Dr. Harvey Katzeff, “Diyabeti olan herkes ayaklarına doğru bir şekilde bakım yapmayı bilmelidir. Aile hekimlerinde muayene olmanın yanı sıra hastalar damar uzmanına, endokrinoloğa ve ayak sağlığı uzmanına da görünmelidirler,” diyor.

→Diyabetiniz varsa kan şekeri seviyenizi sağlıklı seviyede tutmaya çalışırsanız ayaklarınızda oluşabilecek komplikasyonları önleyebilirsiniz. Ayaklarınızı günlük olarak kontrol etmeniz son derece önemlidir.

Kaynak: Healthline