Toplam Demir Bağlantı Kapasitesi (TDBK) Testi nedir?

♦♦Toplam demir bağlantı kapasitesi testi, kanda yeterince demir olup olmadığını ölçmemize yarayan bir testtir.

♦♦Demir vücut hücrelerimizin tümünde bulunan bir tür mineraldir. Besin yolu ile demir alınır. Demir vücuda girdikten sonra, transferrin ismi verilen bir protein sayesinde kan yolu ile taşınır.

♦♦Demir kanda hemoglobin oluşmasında yardımcı olur. Hemoglobin ise kırmızı kan hücrelerinin oksijen taşımasında önemli bir proteindir. Demir en önemli parçalarından birisidir hemoglobinlerin, çünkü demir olmadan çalışamazlar.

Demir bir sürü değişik besinde bulunur, örnekler:

• Koyu yeşil yapraklı bitkiler, örnek: Ispanak.
• Fasülye.
• Yumurta. 
• Kümes Hayvan etleri.
• Deniz ürünleri.
• Tahıllar.

Günlük Demir Tüketim Tavsiyeler:

Yiyecek ve beslenme uzmanlarına göre gündelik Demir tüketim oranları şöyle olmalıdır:

Bebek ve Çocuklar:

6 ay yada öncesi: Günde 0.27 Miligram (G/MG)

• 7 ay ve 1 yaş: 11 G/MG
• 1 yaştan 3 yaşa: 7  G/MG
• 4 yaştan 8 yaşa: 10 G/MG

Erkekler:

• 9 Yaştan 13 yaşa: 8 G/MG
• 14 yaştan 18 yaşa: 11 G/MG
• 19 yaş ve üzeri: 8 G/MG

Kadınlar:

• 9 Yaştan 13 yaşa: 8 G/MG
• 14 yaştan 18 yaşa: 15 G/MG
• 19 yaştan 50 yaşa: 18 G/MG
• 51 yaş ve ütü: 8 G/MG
• Çocuk emziran kadınlar için: 9 G/MG

Doktorların tavsiyesi ise Hamile kadınlara 30 G/MG’dir. Hamile ve Emziren kadınların gerekli demir miktarı değişkendir. Lütfen doktorunuza başvurun.

♦♦Doktorlar genel olarak TDBK testini anormal demir değerlerinden doğan hastalıkları teşhis etmek için yaptırtır.

♦♦Doktorunuz TDBK testini anemi semtomları gösteriyorsanız yada demir eksikliğinden kaynaklanan belirtiler gösteriyorsanız yaptırır. Amerika Birleşik Devletlerinde en yaygın olan demir eksikliğinin kaynağı düzensiz beslenmedir. Demir eksikliği genel olarak anemiden dolayı olabilir, fakat bazı durumlar hariç. Kadınların Adet dönemi, Hamilelik veya kronik enfeksiyonlar gibi.

Demir eksikliğinin belirtileri:

• Yorgun ve Zayıf hissetmek.
• Deri solgunluğu.
• Enfeksiyon artışı.
• Şişik dil.
• Okul vaya İşte dikkat dağınıklığı.
• Çocuklar için Mental gelişimini geç tamamlamak.

Eğer kanınızda çok fazla demir varsa TDBK testi aynı zamanda doktorunuz tarafından istenebilir. Kanda çok fazla demirin olması ise farklı sorunlara yol açabilir. Yaygın olanlarından bağzıları:

• Hemolitik Anemi
• Demir veya Kurşun zehirlenmesi
• Sık kan nakli
• Karaciğer hasarı.

Nadir durumlarda ise, kanda yüksek demir vitamin yada demir supplemanlarından kaynaklanabilir.

• Yüksek demir belirtileri:
• Yorgun ve zayıf hissetmek.
• Eklem ağrıları.
• Deri rengi bronz yada griye dönüşümü.
• Karın ağrısı.
• Hızlı kilo kaybı.
• Düşük cinsel arzu.
• Saç dökülmesi.
• Kalp atışındaki düzensizlikler.

Eğer yüksek yada düşük kan değerleri belirtilerini gösteriyorsanız derhal doktorunuz ile iletişime geçin. Eğer aksatırsanız ileride karşılaşabileceğiniz sıkıntıların bazıları:

• Karaciğer hastalıkları.
• Kalp Krizi.
• Kalp yetmezliği.
• Diyabet.
• Kemiksel problemler.
• Metabolizma sıkıntıları.
• Hormon dengesizlikleri.

En yüksek doğru oranı gösterdiği teste aç karınla gitmek gereklidir. Bu da 8 saat içinde hiç birşey yiyip içilmemesi gerektirir.

Bağzı ilaçlar da TDBK testini etkileyebilir. Bunları doktorunuza test öncesinde belirmelisiniz. Doktorunuz bu ilaçların bazılarını atlamanızı tavsiye edebilir. Fakat bunu doktorunuza danışmadan kesinlikle yapmayın.

Bu testi yanıltabilecek bazı ilaçlar:

• Adrenocorticotropic hormonu (ACTH)
• Doğum kontrol hapları.
• Chloramphenicol.
• Flüorür.

TDBK testi Serum demir testi ile birlikte yapılması istenebilir. İkisi birlikte kanınızdaki demir miktarında bir anormallik var mı ölçer.

1. Sağlık çalışanı ilk olarak kan alınacak bölümü temizler ve kolunuza bir elastik bant bağlar. Bu damarlardaki kanın kabarmasına yol açar.

2. Bir damar bulurlarsa iğneyi damara sokarlar. Hafif bir sızı hissedersiniz.

3. Sadece yeteri kadar kan çekerler.

4. Kan çektikten sonra iğnenin üzerine bir bandaj koyarak baskı uygularlar ve size baskıya birkaç dakika devam etmenizi söylerler.

5. Kan analiz için laboratuara gönderilir.

6. Doktorunuz sonuçları size bildirir.

Kan testleri genelde çok az risk taşır. Genelde kan veren kişiler iğnenin sokulduğu yerde bir süre acı ve morarma görülür. Fakat genelde bunlar birkaç günde geçer.

Kan testlerinde az da olsa komplikasyonlar olabilir. Bazıları:

• Aşırı kanama.
• Bayılma ve baş dönmesi.
• Deri altında kan toplanması veya hematoma.
• İğne girilen yerde enfeksiyon.

Olağan veriler TDBK testini yapan labratuvarlara göre değişebilir. Fakat, genel olarak Olağan verinin 240 ile 450 mikrogram oranda desilitredir (mcg/dL).

Eğer teste göre, 450 mcg/dL’den fazla demir varsa kanınızda, kanınızda demir eksikliği vardır. Bunun nedenleri Düzensiz beslenme, kadınların adet dönemi, hamilelik veya kronik enfeksiyonlar olabilir.

Eğer teste göre, Demir oranı 240 mcg/dL’den düşükse, kanınızda çok fazla demir vardır. Bunun nedenleri de şunlar olabilir:

• Karaciğer hasarı.
• Demir vaya Kurşun zehirlenmesi.
• Aşırı kan vermek.
• Hemolytic anemi, yani kırmızı kan hücrelerinin normalden hızlı ölmesi.
• Hemolytic anemi, yani kalıtımsal bir şekilde kırmızı kan hücrelerinin şekil değiştirmesi.
• Hemochromatosis, yani genetik olarak vücudunuzun aşırı oranda demir takviyesi.

Doktorunuz sizlere ne tür sonuç çıktığını açıklayacak ve sonraki adımların ne olduğunu belirtecektir.

Kaynak: Healthline