Travmatik Olaylar: Fiziksel, Duygusal, Ruhsal Sıkıntılar!

Travmatik olaylara örnekler:

• Aile üyesi, sevgili, arkadaş, öğretmen veya evcil hayvanın ölümü
• Boşanma
• Fiziksel ağrı veya yaralanma (örneğin ağır araba kazası)
• Ciddi hastalık
• Savaş
• Doğal afetler
• Terörizm
• Yeni bir yere taşınma
• Ebeveyn terk etmesi
• Ölüme tanık olmak
• Tecavüz
• Aile içi şiddet
• Hapishane kalışı

⇒İnsanlar travmatik olaylara farklı şekillerde tepki verir. Genellikle gözle görülür bir belirti yoktur, ancak insanlar ciddi duygusal tepkiler gösterebilir. Olaydan kısa bir süre sonra şok ve inkar normal bir tepkidir. Şok ve inkar genellikle olayın duygusal etkisinden kendini korumak için kullanılır. Kendinizi uyuşmuş veya kopuk hissedebilirsiniz. Olayın tam yoğunluğunu hemen hissetmeyebilirsiniz.

İlk şoku geçtikten sonra, travmatik bir olaya verilen tepkiler değişebilir. Yaygın cevaplar şunlardır:

• Sinirlilik
• Ani, dramatik ruh hali değişiklikleri
• Kaygı ve gerginlik
• Öfke
• İnkâr
• Depresyon
• Olayın tekrarlanan anıları
• Konsantrasyon zorluğu
• Değiştirilmiş uyku veya uykusuzluk
• İştahta değişiklikler
• Travmatik olayın, özellikle olayın yıldönümleri etrafında tekrarlanacağına dair yoğun korku
• Günlük aktivitelerden çekilme ve izolasyon
• Baş ağrısı ve mide bulantısı gibi stresin fiziksel belirtileri
• Mevcut bir tıbbi durumun kötüye gitmesi

⇒Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) olarak bilinen bir durum, hayatı tehdit edici bir olay yaşadıktan ya da ölüme tanık olduktan sonra ortaya çıkabilir. TSSB, stres hormonlarını etkileyen ve vücudun strese verdiği cevabı değiştiren bir tür anksiyete bozukluğudur. Bu bozukluğu olan insanlar için güçlü sosyal destek ve devam eden terapi gereklidir. Savaştan dönen pek çok gazi TSSB’den muzdaripdir.

⇒TSSB, olayın herhangi bir düşünce veya anısında yoğun bir fiziksel ve duygusal tepkiye neden olabilir. Travmayı izleyen aylar veya yıllar sürebilir. Uzmanlar, bazılarının travmatik bir olaydan sonra neden TSSB yaşadıklarını, bazılarının ise bilmediklerini bilmemektedir. Travma geçmişi diğer fiziksel, genetik, psikolojik ve sosyal faktörlerle birlikte TSSB’nin gelişiminde rol oynayabilir.

Travmatik bir olaydan sonra duygusal istikrarını sağlamaya yardımcı olmanın birkaç yolu vardır:

• Deneyimi aile ya da yakın arkadaşlarınızla ya da bir günlük ya da çevrimiçi dergide paylaşmak.
• Kendinize zaman ayırın ve her şeyi kontrol edemeyeceğinizi kabul edin.
• Sizi önemseyen insanlardan destek isteyin veya benzer deneyime sahip kişiler için yerel bir destek grubuna katılın.
• Tartışmayı kolaylaştırabilen eğitimli bir uzman tarafından yönetilen bir destek grubu bulun.
• Dengeli bir diyet yapın, egzersiz yapın, yeterli dinlenin ve alkol ve uyuşturucu kullanmaktan kaçının.
• Yapılandırılmış faaliyetlerle günlük bir rutinin sürdürün.
• Kariyer değiştirme veya olaydan hemen sonra hareket etme gibi önemli yaşam kararlarından kaçının.
• Hobi veya diğer ilgi alanlarını takip edin ama fazla abartmayın.
• İçe kapanık olmamak için başkalarıyla zaman geçirin, böyle yapmak istemiyor olsanız bile

⇒Belirtiler devam eder ve günlük aktiviteler, okul veya iş performansı veya kişisel ilişkileri engellerse profesyonel yardım almalısınız.

Bir çocuğun travmatik bir olayla başa çıkmak için profesyonel yardıma ihtiyacı olabileceğine dair işaretler şunlardır:

• Duygusal patlamalar
• Saldırgan davranış
• İçe kapanıklık
• Uykuda sürekli zorluk
• Travmatik olayla ilgili takıntının devam etmesi
• Okulda ciddi sorunlar

⇒Psikologlar ve zihin sağlığı uzmanları stresle başa çıkmanın yollarını bulmak için insanlarla çalışabilir. Hem çocukların hem de ebeveynlerinin, travmatik bir olayın duygusal etkisiyle nasıl başa çıkacaklarını anlamalarına yardımcı olabilirler.

Kaynak: Healthline