Vücut Kitle İndeksi Nedir?
Vücut kitle indeksi (VKİ) boy ve kiloya göre vücut yağının tahminidir. Doğrudan vücut yağını ölçmez, ancak buna yaklaşmak için bir denklem kullanır. VKİ, bir kişinin sağlıksız veya sağlıklı bir kiloda olup olmadığını belirlemeye yardımcı olabilir.Yüksek bir VKİ vücutta çok fazla yağ belirtisi olabilirken, düşük bir VKİ vücutta çok az yağ belirtisi olabilir. Bir kişinin VKİ değeri ne kadar yüksek olursa kalp hastalığı, yüksek tansiyon ve diyabet gibi belirli ciddi durumları geliştirme riskleri de artar. Çok düşük bir VKİ; kemik kaybı, azalmış bağışıklık fonksiyonu ve anemi gibi sağlık sorunlarına da neden olabilir.
Vücut Kitle İndeksi Kısaca?
Yaşam editörleri tarafından hazırlanan hastalık kartlari ilgili hastalığa ait en çok merak edilen sorulara kısaca yanıt verir.
- Dikkat
- Normal
Vücut Kitle İndeksi Nedir?
Vücut kitle indeksi (VKİ) boy ve kiloya göre vücut yağının tahminidir. Doğrudan vücut yağını ölçmez, ancak buna yaklaşmak için bir denklem kullanır.
Vücut Kitle İndeksi Formülü
Yetişkinler İçin Vücut Kitle İndeksi
20 yaş ve üstü yetişkinler BKİ’lerini aşağıdaki standart ağırlık durumu kategorilerine göre yorumlayabilir. Bunlar her yaş ve vücut tipindeki kadın ve erkek için aynıdır:
| VKİ | Ağırlık durumu |
|---|---|
| 18.5’ten az | Normalden hafif |
| 18,5 – 24,9 | Normal |
| 25.0 – 29.9 | Kilolu |
| 30.0 ve üzeri | Şişman |
Çocuklar İçin Vücut Kitle İndeksi
VKİ, 20 yaşın altındaki insanlar için farklı şekilde yorumlanır. Aynı formül, tüm yaş grupları için VKİ’nin belirlenmesinde kullanılırken, çocuklar ve ergenler için etkileri yaşa ve cinsiyete bağlı olarak değişebilir. Vücut yağ miktarı yaşla birlikte değişir. Aynı zamanda genç kız ve erkeklerde farklıdır. Kızlar genellikle daha fazla miktarda vücut yağı alır ve bunu erkeklerden daha erken geliştirir.
Çocuklar ve gençler için, CDC, VKİ’yi yüzdelik sıralaması olarak göstermek için yaş gelişim çizelgesini kullanır. Her bir yüzdelik, aynı yaş ve cinsiyetteki diğer çocuklara göre bir çocuğun VKİ’ni ifade eder. Örneğin, bir çocuğun 95. yüzde değerine veya üstüne düşen bir VKİ’si olması halinde obez olduğu düşünülecektir. Bu, aynı yaş ve cinsiyet kategorisindeki çocukların yüzde 95’inden daha fazla vücut yağına sahip oldukları anlamına gelir.
Aşağıdaki tablo, her ağırlık durumu için yüzde aralığını gösterir:
| Yüzde | Ağırlık durumu |
|---|---|
| 5’in altında | Normalden hafif |
| 5 ile 85 arasında | Normal veya sağlıklı kilo |
| 85-95 | Kilolu |
| 95 ve üstü | Şişman |
Vücut Kitle İndeksi ve Sağlık
Ulusal Sağlık Enstitüsü’ne göre her üç yetişkinden ikisi aşırı kilolu kabul edilir ve üç kişiden biri obez kabul edilir. Çocukların ve gençlerin yaklaşık yüzde 17’si (2 ila 19 yaş arası) obez olarak kabul edilir.
Enerji dengesizliği nedeniyle insanlar kilo alırlar. Vücudun çalışması için besinlerden belirli bir miktarda enerjiye ihtiyacı vardır. Bu enerji kalori şeklinde elde edilir. Vücudunuzun her gün kullandığı ya da “yaktığını” miktarda kalori aldığınızda genellikle kilonuz genellikle aynı kalır. Yaktığınızdan daha fazla kalori alırsanız, zamanla kilo alırsınız.
Enerji dengesizliği kesinlikle kilo almaya en büyük katkılardan biridir. Bununla birlikte ideal kilonuz öncelikle genetik, yediğiniz yiyeceklerin tipleri ve ne kadar egzersiz yaptığınızla belirlenir. Eğer yüksek bir VKİ’niz varsa, onu düşürmek önemlidir, böylece sağlıklı bir kilo durumunuz olur. Yüksek bir VKİ, aşağıdakiler gibi ciddi sağlık koşullarının gelişme riskinin daha yüksek olması ile ilgilidir:
- Kalp hastalığı
- Yüksek tansiyon
- Karaciğer hastalığı
- Osteoartrit
- Şeker hastalığı
- İnme
- Safra kesesi taşları
- Meme, kolon ve böbrek kanserleri dahil olmak üzere bazı kanserler
Ancak yeni bir çalışma VKİ’nin değil, vücut yağının yukarıdaki sağlık riskleri ile ilişkili olduğunu göstermektedir. Vücut yağını azaltabilir ve haftada en az üç kez egzersiz yaparak daha sağlıklı bir kiloya sahip olabilirsiniz. Ayrıca yalnızca açken yemek yemek, dikkatli yemek yemek ve tamamen işlenmemiş yiyecekler açısından zengin bir diyet seçmek gibi bazı diyet alışkanlıklarını da takip etmelisiniz. Ayrıca beslenme danışmanlığından da yararlanabilirsiniz. Bir diyetisyen size hangi yiyecekleri yiyeceğinizi ve kilo verebilmek için ne kadar yiyecek yemeniz gerektiğini öğretebilir.
Tıpkı yüksek bir VKİ’nin sağlık sorunlarına neden olabileceği gibi, çok düşük bir VKİ olabilir. Yeterli vücut yağ eksikliği, aşağıdakilere yol açabilir:
- Kemik kaybı
- Azalmış bağışıklık fonksiyonu
- Kalp sorunları
- Demir eksikliği anemisi
VKİ’niz düşükse, kilonuzu doktorunuzla görüşün. Her gün yediğiniz yiyecek miktarını artırmak veya egzersiz miktarını azaltmak, kilo almanıza yardımcı olabilir. Bir diyetisyen de sağlıklı bir şekilde kilo almayı öğrenmenize yardımcı olabilir.
Kaynak: Healthline
Yorumlar (0)