Yağlı egzama, saç derisi başta olmak üzere yağlı cilt bölgelerinde kaşıntı ve kızarıklığa neden olabilen bir cilt hastalığıdır. Bulaşıcı değildir. Krem tedavileri ile büyük oranda iyileştirilebilir.
Yağlı Egzama Belirtileri
Hafif vakalarda: Tek belirti, yağlı egzaması olan cildin kepek üretmesi olabilir. En çok saçlı deride görülür. Bir miktar kaşıntı söz konusu olabilir. Ciltte hafifçe pullanma söz konusu olabilir.
İlerlemiş vakalarda: Kızarık, yağlı, pullanmış yuvarlak cilt lekeleri oluşur. Çoğu lekenin çapı birkaç santimetre civarındadır. Lekelerin tepesi sarı-kahverengi renkte kabuk bağlayabilir. Çoğu zaman kaşıntılıdır, yanma hissi de oluşabilir.
Şiddetli vakalarda: Yağlı egzamanın boyutu büyüktür. Bazen bulunduğu organın tamamını kaplayabilir. Nadiren karşılaşılır.
Yağlı egzama cildin en çok şu bölümlerinde görülür:
- Saçlı deri
- Alın
- Yüz (özellikle kaş çevresi ve burun kenarları, bıyık çevresi)
- Göğüs
- Koltuk altları
- Kasıklar
- Kulakların arkası veya içi
Yağlı Egzama Neden Olur?
1) Yağlı Cilt
Yağlı egzamanın neden ortaya çıktığı henüz tam olarak netleşmemiştir. Ancak cildin ağır yağ (sebum) salgılanan bölgelerinde çok daha sık ortaya çıkan bir hastalıktır. Dolayısıyla salgı bezleri ve yağ üretimi ile ilgisinin olduğu düşünülmekte, yağlı bir cildin yağlı egzamaya zemin hazırlayabileceği üzerinde durulmaktadır.
2) Bazı Hastalıklar
Çoğu yağlı egzama hastasının başka bir sağlık problemi bulunmamaktadır. Ancak yağlı egzama Parkinson gibi bir merkezi sinir sistemi hastalığı olan kişilerde daha sık görülmektedir. Ayrıca HIV (AIDS)’in de yağlı egzama riskini artırabileceği saptanmıştır.
3) Cilt Mantarları
Cilt mantarı olan hastalarda yağlı egzama ihtimali de artmaktadır. Bu yüzden mantar ilaçları yağlı egzamaya iyi gelebilir.
4) Tetikleyici Etkenler
Aşağıdaki faktörlerin yağlı egzamayı tetikleyebileceği veya belirtilerin artmasına yol açabileceği öngörülüyor:
- Stres, depresyon
- Hamilelik, adet olma gibi hormon değişikliklerine yol açan durumlar
- Hastalıklar
- Ağır kimyasal içeren temizlik ürünleri-banyo ürünleri ile temas
- Kuru ve soğuk havaya maruz kalmak
- Bağışıklık sisteminin zayıflaması
- Obezite
- Kalp hastalıkları
- Cilt yaralanmaları
5) Genetik
Yağlı egzama, ailesinde yağlı egzama veya sedef hastalığı olanlarda daha sık görülüyor.
Not: Tüketilen gıdalarla yağlı egzama arasında bir bağlantı bulunamamıştır.
Yağlı Egzama Tedavisi
Yağlı egzama büyük oranda iyileştirilebilir. Ancak kesin tedavisi henüz yoktur. Aşağıdaki tedaviler düzenli olarak uygulandıklarında belirtilerin kaybolmasını sağlayabilir:
1) Yıkayın
Yağlı egzaması olan cilt bölgesini günde en az iki kez yıkayın. Fazla yağdan ve ölü deri hücrelerinden kurtulmanızı sağlar. Bu sayede ciltteki tıkanmalar ve kabuk oluşumları önlenir.
- Ağır kimyasal içermeyen sabunlar kullanın. Yağlı egzama göz çevrenizde ise bebek şampuanı kullanabilirsiniz.
- Alkol içeren ürünler kullanarak tahrişe neden olmayın.
- Yağ içermeyen nemlendirici kremler sürün. Ürünün komedojenik olmamasına da dikkat edin.
2) Medikal Şampuan Kullanın
Saç için üretilmiş olsalar da herhangi bir cilt bölgesi için kullanılabilirler. Aşağıdaki ürünleri deneyebilirsiniz:
- Çinko pritiyon (pyrithione zinc) veya selenyum içerikli olanlar
- Mantar önleyici (antifungal) şampuanlar (bu ürünler haftada iki kereden daha sık kullanılmamalıdır)
- Katran içerenler (ciltte tahrişe neden olabilir, sadece yağlı egzaması olan cilt bölgesine uygulanmalıdır)
- Salisilik asit içerenler (günlük olarak kullanılabilir)
Deneyerek size en faydalı olanını tercih edebilirsiniz. Hamile iseniz veya emziriyorsanız kullanmadan önce durumunuzu eczacınıza bildiriniz.
3) İlaç Tedavisi
İltihap Gidericiler: Doktor tavsiyesi ile hidrokortizon kremler, fluocinolone veya desonide gibi iltihap gidericiler kullanılabilir. Bu kremlerin kullanım süreleri kısıtlı olmaktadır. Aksi takdirde cildin incelmesi gibi yan etkiler doğabilir.
Antibakteriyel Kremler: En yaygın kullanılanlardan biri metronidazoldür. Jel veya krem şeklinde versiyonları vardır.
Mantar Ve Maya İlaçları: Doktorunuz mantar gibi zararlı canlıların iyileşmeyi engellediğini düşünürse oral antifungal ilaçlar verebilir.
Nadiren tacrolimus veya pimecrolimus gibi bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar da reçetelendirilebilir.
4) Işın Tedavisi
Bu tedavide önce psoralen kremler kullanılarak cilt ışığa duyarlı hale getirilir. Sonrasında cilde ultraviyole ışınlar gönderilir. Şiddetli vakalar için önerilen, yan etki gösterme riski yüksek olan bir yöntemdir. Çocuklar için uygun olmayabilir.
5) Diğer Tedaviler
- Kabuklanmayı gidermek için zeytinyağı ile masaj yaparak pamukla temizleyebilirsiniz.
- Göz çevresindeki yağlı egzamaya sıcak uygulama iyi gelecektir.
- Antihistamin krem gibi kaşıntı gidericiler deneyebilirsiniz.
- Stressiz bir hayat belirtilerin en azından hafiflemesini sağlayacaktır.
