Yanığa Ne İyi Gelir? Evde Tedavi Edilebilir Mi?

1.Derece Yanıklar: Kırmızı ve su toplamayan yanıklar

Bu yanıklar deride minimum hasarı oluştururlar. Diğer bir adı ise yüzeysel yanıklardır. Bu yanıklarda oluşan etkiler:

• Kızarıklık
• Hafif iltihap ve şişme
• Acı
• Yara iyileşirken kuru ve soyulan deri

Bu yanıklar yüzeysel olduğu için etkileri deri soyulduktan sonra geçer. İyileşme süreleri ise 7-10 gündür. Yüzeysel yanığın boyutu 7 cm’den fazla ise ya da

• Diz
• Bilek
• Ayak
• Omurga
• Omuz
• Dirsek
• Ön kol

Gibi kritik yerlerde ise doktora başvurunuz.

2.Derece Yanıklar: Su toplanmasına ve deride kalınlaşmaya yol açar

2. Derece yanıklar derinin su toplamasına ve deride oluşan kızarıklıkların daha şiddetli olmasına sebep olurlar. Bu yanıkların iyileşmesi genellikle 2-3 hafta sürer fakat bazı durumlarda 3 haftadan daha uzun da sürebilir. İyileşme sürecinin ardından derinin renginde değişme olabilir. Yanığın iyileşmesi için deri değişimi gerekiyorsa doktorlar zarar görmemiş bir bölgeden deri alarak yanmış olan bölüme yerleştirebilir. 2. derece yanıklara ilk müdahale olarak

• Soğuk suyun altında 10-15 dakika tutmak
• Yanığa antibiyotik yanık kremi ile müdahale edilir
• Ağrı kesici ilaç alınır

Eğer yanık yüzünüzde, ellerinizde, ayaklarınızda, kasıklarınızda ya da kalçanızda ise tıbbi yardım almanız hayati önem taşımaktadır.

3.Derece Yanıklar: Geniş alanlara yayılan beyaz yoğunlaşmalar

Bu kategoriye 4. Derece yanıklar da eklenebilir. Bu iki derece derinin sadece üst katmanının değil bütün katmanlarının etkilendiği vakalardır. 3. ve 4. Derece yanıkların en acılı olanlar olduğu söylenir fakat sinir hasarı oluşmuş ise yaralı kişi acıyı hissetmeyebilir. Bu noktada yapılacak en iyi şey doğrudan hastaneye gitmek olacaktır. Erken müdahale ile hastanın yaşama ve iyileşme şansı büyük oranda artacaktır. Kesin bir iyileşme süresi yoktur.

4.Derece Yanıklar

3. Derece ile aynı özellikleri gösterir ve aynı zaman yanıklar derinin altına işleyerek kemiğe kadar uzanabilir.

• Yemek yaparken çocukları mutfaktan uzak tutun
• Yemek yaptığınız kapın sapını kendinize doğru çevirmeyin
• Mutfağınızın yakınında yangın söndürme tüpü bulundurun
• Yangın alarmlarınızı her ay kontrol edin
• Termostatınızın sıcaklık ayarını 49 derecenin altında tutun
• Banyo suyunuzun sıcaklığını kullanmadan önce kontrol edin
• Çakmak ve kibritleri saklayın
• Prizlerinize koruyucu taktırın
• Güneş yanıklarından korunmak için güneş kremi kullanın
• Evinizde yangın merdiveni bulunsun ve her ay ailenizde birlikte bir defa tatbikat yapın. Yangın durumunda emekleme pozisyonunda ilerleyerek duman seviyesinin altında kalmanız duman zehirlenmesini azaltacaktır.

• Ameliyat
• Fiziksel terapi
• Rehabilitasyon
• Ömür boyu yardım
• Yanıklara müdahale için ilaç
• Silvadene
• Lidocaine
• Bactine
• Silver sulfadiazine
• Bactine
• Dermoplast
• Nupercainel

1.Soba Yanığı

Buhar ve soba yanıkları evlerde en çok karşılaşılan yanık türleridir. Bu yanık çeşidini tedavi etmek için yapacağınız ilk iş elinizi 20 dakika soğuk suyun altında tutmaktır. Elinize kesinlikle buz koymayın ya da kullandığınız su aşırı soğuk olmasın. Suyun çok soğuk olması durumunda ya da elinize buz koymanız durumunda yanığın iyileşmesi uzun sürecektir. Soğuk su uygulamasının en önemli noktalarından biri ardından havlu kullanmamaktır. Yanık bölgenin kendiliğinden kurumasını bekleyin. Ayrıca evinizde yanık merhemi/kremi mevcut ise derinize fazla temas etmeden bunu kullanın. Yanan bölgelere soğuk su tedavisini uyguladıktan sonra etkilenen bölge avuç içinizden büyük ise bir doktora başvurun.

2.Kaynar Su Yanığı

Kaynar su yanıklarda evlerde oluşan en ciddi yanıklardandır. Herhangi bir yerinizi kaynar su ile yakacak olursanız yapacağınız ilk iş bölgeyi soğu ile soğutmaktır. Eğer yanığınızın bir kaba sığdırmanızın mümkün olmadığı ya da musluğun altına tutamayacağınız noktada ise banyonuzu kullanabilirsiniz. Banyoda soğutma işlemini uygularken duş başlığı kullanıyor iseniz suyu çok açmamanız tavsiye edilir. Soğutma işleminden sonra hastanın hissettiği acı fazla ve yanık bölgesi ciddi görünüyor ise en yakın hastanenin acil servisine başvurmanız hayati öneme sahiptir.

3.Yağ yanıkları

Her yanıkta olduğu gibi yağ yanıklarında da ilk yöntem su ile soğutmaktır. Yağ yanıkları kişinin acı çekmesine neden olabilir bu nedenle dolabınızda aloe vera bulundurmanız ve yanık oluşan bölgeye su ile soğutma yönteminden sonra bunu uygulamanız acıyı azaltacaktır.

• Yanık oluşan bölgeyi soğuk suya tutun ve ardından kendiliğinden kurumasını bekleyin
• Yanığın üzerine yapışmayan bandaj sarın ve üzerini gazlı bez ile tekrar sarın
• Derinin su toplaması durumunda kendiliğinden patlamasını bekleyin ve ardından ölü deriyi kesin. Eğer kendiniz yapamıyorsanız ölü derinin alınması için doktora başvurun.

3. derece yanıklar için bir şey önermiyorum. Buna doktor gözetimi gerekir. Diğerleri için ise yarım litre su ile 2-3 tane patatesi ağzı kapalı bir şekilde çatlayana kadar haşlayın. Suyunu ise fazla azalmaması için içerisinde 1 bardak su kalacak düzeyde tutun. Patatesi ya da kabuklarını tüketmenize gerek yok. Suyunu içmeniz yeterlidir. Bu derinin yenilenmesine yardımcı olacaktır.

İbrahim Saraçoğlu

Profesör Doktor

1.Aloe Vera

Aloe vera merhemleri yanık vakalarında yaranın enfeksiyon kapmasını engeller ve iyileşme hızını arttırır. Aynı zamanda içerdiği enzimler sayesinde kızarıkların ve su toplamalarının da önüne geçebilir. Aloe Vera’nın nasıl kullanılacağını eczanenizden öğrenebilirsiniz.

2.Gotu Kola (Centella asiatica)

Ebegümeci familyasından olan bu bitki yanık izlerinin geçmesine ve derinin kendini yenilemesine yardım etmektedir. Yaraya uygulayabilmek için bu bitkinin tozunu aloe vera merhemi ile karıştırın.

3.Lavanta

Lavanta bitkisi yaraların iyileşmesine ve yara izlerinin geçmesine yardım eder. Aynı zamanda iyileşme sürecini de hızlandırır.