Yemek borusu iltihabı genellikle mide reflüsü nedeniyle ortaya çıkar. Yemek borusu iltihabı, kendisine neden olan etkenlerle birlikte tedavi edilmelidir. İlaç tedavisinin yanında beslenmeye de dikkat edilmelidir.
Yemek Borusu İltihabı Belirtileri
Aşağıda sıralanan yemek borusu iltihabı belirtileri sigara kullanımı, alkol tüketimi veya yağlı beslenme gibi etkenlerle şiddetlenir:
- Yutkunurken ağrı, yutkunma güçlüğü
- Mide yanması
- Karında ağrı
- Lokmaların mideye inmemesi
- İştah kaybı
- Bulantı, bazen kusma
- Öksürme
- Ağız yaraları
- Bebeklerde beslenme güçlüğü
Yemek Borusu İltihabı Neden Olur?
1) Reflü
Mide reflüsü veya asit reflüsü olarak da bilinen bu durum çoğu yemek borusu iltihabının nedenidir. Aşağıdaki nedenlerle ortaya çıkabilir:
- Sigara içmek veya pasif içici olmak
- Bazı ilaçlar: Astım ve alerji ilaçları, ağrı kesiciler, yatıştırıcılar, antidepresanlar, tansiyon ilaçları
- Çok miktarda yağlı besin tüketmek
- Hamilelik
- Stres
- Kahve ve çikolata tüketmek
2) Bulaşıcı Hastalıklar
Bakteri, virüs veya mantarlar yemek borusu iltihabına neden olabilir. Kandida mantarı ve herpes virüsü (uçuğa da neden olan virüs) yaygın görülen örneklerdir. Bu bulaşıcı hastalıklar şeker hastalığı veya kemoterapi tedavisi almak gibi nedenlerle bağışıklık sistemi zayıflayan kişilerde daha sık görülür.
3) Kusmak
Kusma esnasında mide asidi yemek borusunu yakarak iltihaba neden olabilir. Güçlü çıkarmalar veya sürekli kusmak bu riski artırır.
4) Mide Fıtığı
Mide fıtığı midenin bir kısmının göğüs kafesine taşması durumudur. Fazla kilolu olmak, ani hapşırma, hamilelik gibi karın içi basıncını artıran faktörlerle ortaya çıkar. Asit reflüsüne ve yemek borusu iltihabına neden olabilir.
5) Diğer Nedenler
Aşağıdaki etkenler de yemek borusu iltihabına neden olabilir:
- Akalazya: Yemek borusunun mideye bağlandığı yerdeki kapakçığın aşırı kasılması. Tüketilen gıdaların yemek borusunda tıkalı kalmasına neden olabilir
- Aşırı miktarda alkol tüketmek
- Yabancı madde yutmak
- Alerji (genellikle gıdalarla tetiklenir)
- Potasyum eksikliği için kullanılan ilaçlar, bazı antibiyotikler, kemik erimesi ilaçları
- Radyasyon tedavisi almak
- Obezite tedavisinde uygulanan bazı cerrahi müdahaleler
- Yemek borusunun çok dar olması
Yemek Borusu İltihabı Tedavisi
1) Az Yağlı Yiyin
Beslenmeye dikkat etmek çoğu yemek borusu iltihabı belirtisinin kaybolmasını ve hastalığın daha çabuk iyileşmesini sağlar.
- Yağ oranı düşük, proteince zengin gıdalar tüketin.
- Baharatlı ve asidik gıdalardan uzak durun. Domates, asitli içecekler ve turunçgiller yemek borusu iltihabını artırabilir.
- Bir süre çikolata, soğan, sarımsak ve nane tüketmeyin.
- Azar azar, sık yiyin.
- Mideniz tam dolmadan yemeyi bırakın.
2) Yemekten Sonra Uyumayın
Yemek yedikten sonraki en az iki üç saat uyanık kalmak reflüyü engeller ve yemek borusu iltihabının daha çabuk iyileşmesini sağlar. Aşağıdaki yaşam tarzı değişiklikleri de hastalığın iyileşmesini ve tekrarlamamasını sağlar:
- Sigaradan uzak durun.
- Yemeğinizi ufak lokmalar halinde çiğneyin
- Yatağınızın baş kısmını bir miktar yükseltin
- Aşırı kilolarınızdan kurtulun
- Bir süre aspirin veya ibuprofen kullanmayın
3) İlaç Tedavisi
Antibiyotikler: Bakteri kaynaklı yemek borusu iltihabında gerekli olur.
Antiasitler: Reflü kaynaklı vakalarda ani rahatlama sağlar. İltihap kaybolana kadar kullanılması gerekebilir.
Proton pompa inhibitörleri: Mide asidinin daha az salgılanmasını sağlayarak reflüyü azaltır. Uzun vadeli çözümdür.
Kortikosteroitler: Alerji kaynaklı vakalarda kullanılırlar. Oral yoldan alınırlar.
Asiklovir, famsiklovir, valasiklovir: Virüs kaynaklı yemek borusu iltihabı vakalarında kullanılabilirler.
4) Cerrahi Müdahale
Mide fıtığı veya iyileşmeyen reflü vakalarında fundoplikasyon ameliyatı önerilebilir. Operasyon esnasında mide kapakçığı civarı güçlendirilerek midenin ve mide asidinin yukarı çıkması önlenir.
Yemek boruları çok dar olan kişilerde genişletmek için de ameliyat gerekebilir.
