Yumurta alerjisi çok da kötü bir şey değil, tek yapmanız gereken kahvaltıyı atlamak, değil mi? Yanlış. Yumurta çok daha fazla yiyecekte kullanılır (Ve biliyoruz ki kahvaltıyı atlamak zaten iyi bir fikir değil).
Yumurta alerjisiyle yaşamak yediklerinize çok dikkat etmenizi ve yiyeceklerin ambalajlarınızı okumanızı gerektirir. Çaba gerektirir, ama buna değer.
Yumurta Alerjisinde Ne Olur?
Yumurtalar kötü değildir. Fakat yumurtaya alerjiniz varsa, vücudunuz bunları kötü algılar. Bağışıklık sistemi normal olarak enfeksiyonlara karşı savaşır. Ama bireyin bir yiyeceğe alerjisi olduğunda (yumurta gibi) bağışıklık sistemi yiyecekteki proteinlere karşı aşırı tepki verir.
Yumurta alerjisi olanların çoğu yumurta akındaki proteinlere tepki gösterir, bazıları sarısındaki proteinlere de alerjiktirler. Kişi yumurta yediği zaman, vücut bu proteinleri tehlike olarak algılar. Bağışıklık sistemi bu “tehlikeleri” uzaklaştırmak için büyük çaba sarfeder. Bu da alerjik reaksiyona ve histamin gibi kimyasalların salgılanmasına sebep olur.
Yumurta Alerjisi Belirtileri
Yumurta alerjisi histamin gibi kimyasalların salgılanması sonucu ortaya çıkar. Bu kimyasalların salgılanması aşağıdaki problemlere yol açabilir:
- Hırıltı
- Nefes alıp vermede zorlanma
- Öksürme
- Ses kısılması
- Boğaz daralması
- Karın ağrısı
- Kusma
- İshal
- Gözlerde kaşıntı, sulanma ve şişme
- Kurdeşen
- Kırmızı noktalar
- Şişkinlik
- Kan basıncında düşüş
Anafilaksi
Yumurta alerjisi şiddetli bir reaksiyon olan anafilaksiye sebep olabilir. Anafilakside aynı belirtilerin biraz daha az şiddetlisi görülür, ama hızlıca kötüleşir. Kişi solunumda zorluk çekebilir, sersemlemiş hissedebilir veya bayılabilir. Eğer tedavi edilmezse, anafilaksi ölümcül olabilir.
Yumurta Alerjisi Ne Zaman Ortaya Çıkar?
Yumurta alerjisi kendini genellikle çok küçük yaşlarda gösterir. Çoğu çocukta alerji 5 yaşına kadar geçer, ama bazılarında geçmez.
Doktorlar Yumurta Alerjisini Nasıl Belirler?
Eğer doktorunuz yumurta alerjinizin olabileceğini düşünüyorsa, bazı testler yaptırmak için sizi bir alerji uzmanına yönlendirebilir. Alerji uzmanı — alerjik reaksiyonu ne kadar sıklıkta gördüğünüz, belli bir yiyeceği yedikten ne kadar sonra belirtilerin başladığı, ailenizde egzama ve astım gibi hastalıkların olup olmadığı- gibi bir takım sorular soracaktır.
Alerji uzmanı bir cilt testi yapabilir. Bu testte kişinin kolunun ön tarafına veya sırtına yumurta proteini enjekte edilir, cildin küçük bir parçası iğnelenir, ve kızarma, kırmızı noktalanma var mı diye bakılır. Eğer bunlar olursa, bu kişide bir alerjik reaksiyon olduğunun göstergesidir.
Cilt testinden 5-7 gün öncesinden belirli ilaçları almayı bırakmanız gerekir. Antihistaminler ve soğuk algınlığı ilaçları gibi ilaçlar test sonuçlarını etkileyebilir. Alerji uzmanınıza hangi ilaçları ne kadar süre almayacağınızı sorun.
Bazı durumlarda, doktor kan örneğinizi alıp laboratuvara yollayabilir. Kan burada bazı şüphelenilen alerjenlerle karıştırılır ve alerjiye neden olan immunoglobulin E (IgE) antikoru var mı diye kontrol edilir
Bazı durumlarda, pozitif çıkan cilt ve kan testleri kişinin belirtilerinin kesinlikle yumurtadan kaynaklandığını göstermeye yetmez. Bu yüzden doktorlar alerji teşhisi koymak için besin yükleme denen uygulamayı kullanabilirler.
Besin yüklemesiyle, kişi doktor gözetiminde sadece yumurta içeren yiyecekler tüketir. Yumurta ürünlerini yedikten sonra belirtiler görülüyorsa, kişide yumurta alerjisi vardır.
Yumurta Alerjisi Tedavisi
Yumurta alerjisi tedavisi yumurta yemeyi bırakmanız anlamına gelir. Ama bir çok yiyecekte yumurta ve yumurta ürünleri olduğu için hangilerini yiyebileceğinize karar vermek zor olabilir. Yumurta ürünleri yemezken ihtiyacınız olan besinleri alabilmek için neler yemeniz gerektiği konusunda bir diyestisyenle görüşüp yeme planı oluşturmak iyi bir fikirdir.
Adrenalin İğnesi
Yumurta alerjiniz olması durumunda, doktorunuz acil durumlar için adrenalin iğnesi taşımanızı isteyebilir. Adrenalin iğnesi büyük keçeli kalem boyutundadır. Kullanımı kolaydır, doktorunuz size nasıl yapılacağını gösterecektir.
Eğer kazara yumurtalı bir şey yerseniz ve, ağız içinde şişme, göğüs ağrısı, veya solunum zorluğu çekerseniz, hemen sonrasında bir adrenalin iğnesi yapabilirsiniz. Adrenalin aldıktan hemen sonra acil servisi arayın. Okulunuzda ve hatta yakınlarınızda kullanabileceğiniz adrenalin iğnesi bulunmasına dikkat edin.
Antihistamin İlaçlar
Şiddetli bir yumurta alerjiniz varken sürekli el altında adrenalin iğnesi bulundurmak işin sadece bir parçasıdır. Bazı insanlar için atak sırasında kullanılacak antihistaminler bulundurmak da iyi bir fikirdir. Antihistaminler adrenalinin yerine değil, onunla birlikte kullanılmalıdır.
Eğer bir alerjik reaksiyondan dolayı adrenalin iğnesi yapmak zorunda kalmışsanız mümkün olduğunca hızlı bir şekilde en yakın hastaneye veya sağlık kurumuna baş vurmanız gereklidir. Burada eğer ihtiyacınız varsa diğer tedaviler uygulanacaktır. Anafilatik reaksiyonun üçüncüsüne kadar, ataktan sonraki bir kaç saat içerisinde belirtiler yeniden gözlenebilir. Bu nedenle, reaksiyon sonrasında 4-8 kadar hastanede tutulmanız gerekebilir.
Yumurta Alerjisiyle Yaşamak
Bir yiyeceğin yumurtasız olduğunu anlamanın en iyi yolu etiketi okumaktır. Gıda üreticileri, ürünün içeriğinde yaygın olan bir alerjik madde varsa, bunu etiketlerinde belirtirler. Bu da etikette şu gibi açıklamaları bulmanız gerektiği anlamına gelir: “yumurta bulundurur” “yumurta malzemeleri kullanarak üretilmiştir” veya “yumurtaların da üretildiği bir tesiste üretilmiştir”
Yediklerinizin içerisinde yumurtadan elde edilen ürünlerin bulunup bulunmadığını kontrol etmek için etikete bakmak, emin olmanıza yardımcı olur. Bu aynı zamanda restaurantta veya arkadaşınızda yerken de bir takım sorular sormanız gerektiği anlamına gelir.
İçindekiler kısmında “yumurta” kelimesini bulmak kolaydır. “Katı yumurta”, “kurutulmuş yumurta” gibi yazılar görürseniz bu yiyecekten uzak durmanız gerektiğini anlarsınız.
Fakat bazen etiketler çok açık olmayabilir. Aşağıda yumurtanın etikette nasıl yazılabileceğini görebilirsiniz:
- albumin
- globulin
- livetin
- lizozim
- ovalbumin
- ovoglobülin
- ovomusin
- ovomükoid
- ovotransferrin
- ovovitella
- ovovitellin
- silici albüminat
- vitellin
- Simplesse
Bir restaurantta veya arkadaşınızın evinde yediğinizde, yemeğin nasıl yapıldığını ve içinde neler olduğunu öğrenin. Bazı durumlarda kendi yemeğinizi kendiniz getirmek isteyebilirsiniz. Alışveriş yaparken, makarna gibi genelde yumurta içeren yiyecekler yerine, yumurtasız alternatiflere bakın.
Marketlerin sağlıklı gıda bölümlerinde en çok seçeneği bulabilirsiniz. Burada yumurta ve yumurta ürünleri içermeyen vegan yiyecekler vardır.
Bazı Aşı ve İlaçlara Dikkat
Grip aşısı virüsleri, tavuk yumurtalarında gelişir. Eğer yumurtaya alerjiniz varsa, aşıyı olmadan önce doktorunuza danışın. Çoğu zaman, eğer alerji hafifse aşıyı olmaktan zarar gelmez -ama burun spreyinde durum böyle değildir. (Hafif reaksiyon, kurdeşen dışında başka bir belirti görülmemesi durumudur) Ayrıca, eğer yumurta alerjiniz varsa aşıyı doktorun ofisinde olun. Eczanede veya başka bir yerde olmayın.
Yumurta Yerine Ne Yiyebilirsiniz?
Kendi yemeğinizi hazırlarken aşağıdaki yumurta alternatiflerini kullanabilirsiniz. Bunların her biri bir yumurtaya karşılık gelir (üçten fazla yumurta gerektiren tariflerde işe yaramayabilir):
- 1 çay kaşığı kabartma tozu + 1 yemek kaşığı sıvı + 1 yemek kaşığı sirke
- ¼ bardak su içince çözünmüş 1 çay kaşığı maya
- 1½ çay kaşığı su + 1½ çay kaşığı yağ + 1 çay kaşığı kabartma tozu
- 1 paket jelatin + 2 yemek kaşığı ılık su (kullanmaya hazır olana kadar karıştırmayın)
- 1 yemek kaşığı meyve püresi (kayısı ve muz gibi)
- 1 yemek kaşığı öğütülmüş keten tohumu + 3 yemek kaşığı su
Evde yemek yaparken, mutfak aletlerini, daha önce için yumurtalı bir şey yapılmış olabileceğinden iyice ovarak yıkayın.
Yemek alerjisine sahip insanların oranı düşük olsa da, her gün giderek büyüyen bir farkındalık söz konusudur. Bu da herkesin (restaurant çalışanlarından yemek üreticilerine kadar) daha anlayışlı olduğu ve kişinin yemek ihtiyaçlarına uyum sağlamaya daha istekli olduğu anlamına geliyor.
Yani, yumurta alerjisiyle yaşamak büyük bir yük olmak zorunda değil. Sadece biraz ayarlama gerektiriyor.
