Yumuşak Doku Zedelenmesi Belirtileri ve Tedavisi

Belirtiler sorunun yaşandığı bölgeye göre değişkenlik gösterir. Genel belirtiler şunlardır:

• Ağrı
• Şişme
• Hareket ve fonksiyon kısıtlanması
• Katılık, tutukluk

Vaka şiddetine göre sınıflandırmak gerekirse;

Hafif zedelenmeler: Bazı lifler yırtılmış olabilir. Bölge şişer ve ağrı duyulur. Çoğu zaman fonksiyon veya kuvvet kaybı görülmez.

Orta şiddetli zedelenmeler: Birçok lif yırtılmış olabilir. Ağrı ve şişkinliğin yanında fonksiyon kaybı da görülür.

Şiddetli zedelenmeler: Yumuşak doku tamamen yırtılmış veya hasar görmüştür. Genellikle cerrahi müdahale gerektirir.

Yumuşak doku zedelenmesinin iki temel nedeni vardır:

Dış (dolaylı) etkenler: Kesici veya ağır yabancı cisimlerin vücutta travmaya yol açması

Direk etken: Organların kapasitelerini aşacak hareketlerle kontrolsüz esnemeleri ve dinlenme olmaksızın sürekli kullanılmaları

Bu kapsamda en sık karşılaşılan yumuşak doku zedelenmesi nedenleri şunlardır:

• Spor yaralanmaları: Bazen hastalık adı yerine bu ifade kullanılır. Aşırı kilo, ısınmamak ve eğitimsiz egzersiz yapmak bu ihtimali artırır.
• Motorlu araç kazaları
• Yüksekten düşmek, ani dönüşler, kontrolsüz hızlanmalar, çarpışma
• Uzun mesafeli koşu gibi süreklilik içeren egzersizler

Çoğu vaka özel bir tedavi gerektirmeden üç hafta içerisinde iyileşir. Ancak aşağıdaki uygulamalar tedavi sürecini kısaltacak ve yumuşak doku zedelenmesi belirtilerini yatıştıracaktır:

1)  Dinlenin

Dinlenmek tedavinin önemli bir parçasıdır. Ancak etkilenen bölgenin hafif hareketlere devam etmesi önemlidir. Bu sayede o bölgenin kaskatı kesilmesinin önüne geçilir ve hareket kısıtlanması yaşanmaz.

Ağır hareketlerden kaçınılmalıdır. Örneğin kolda yumuşak doku zedelenmesi varsa ağır cisim taşınmamalı, ev işi yapılmamalıdır. Bacakta yaşanan sorunlarda ağrısız bir şekilde yürüyene kadar koşu ve zıplama gibi aktiviteler yapılmamalıdır.

2)  Buz Uygulayın

Yumuşak doku zedelenmesinden sonraki ilk kırk sekiz saat içerisinde en geç iki saate bir on dakika boyunca buz uygulanmalıdır. Bu sayede;

• Ağrı diner.
• Egzersiz ve hareket kolaylaşır.
• Olası şişmelerin önüne geçilir.

Daha sık aralıklarla buz uygulamak daha güzel sonuç verecektir.

3)  Ağrı Kesici Kullanın

Gerekli durumlarda reçetesiz satılan ağrı kesiciler kullanabilirsiniz. Parasetamol veya ibuprofen içerikli ilaçlar ağrıyı dindirdiği gibi yangının iyileşmesi için de yardımcı olur.

4)  Yüksekte Tutun

Yumuşak doku zedelenmesine uğrayan vücut bölgesi olabildiğince yüksekte tutulmalıdır. Kalp seviyesinden yukarıda tutulduğunda şişmenin önüne geçilecektir.

Ayrıca;

• Burkulmalarda sargı bezi kullanmanın tedavi sürecini kısalttığına dair bilimsel bir veri yoktur. Ancak şişmeyi azaltabilir.
• Egzersizi bitirmeden önce ısınma için harcadığınız sürenin iki katı boyunca düşük tempoya inin.
• Egzersiz esnasında susuz kalmayın.
• Sıcak uygulama yapmak kasları gevşetip kan dolaşımını iyileştirir.
• Egzersiz temposunu ve ağırlığını günden güne aşamalı olarak artırın.
• Şiddetli vakalarda cerrahi müdahale gerekli hale gelebilir.