Yutkunmada Zorluğunun (Disfaji) Olası Nedenleri

Ulusal Sağırlık ve Diğer İletişim Bozuklukları Enstitüsü’ne göre, yutmanıza yardımcı olmak için 50 çift kas ve sinir var. Başka bir deyişle, yanlış gidebilecek ve yutkunma problemlerine yol açabilecek pek çok şey vardır.

Ulusal Sağırlık ve Diğer İletişim Bozuklukları Enstitüsü

Bazıları şunlardır:

1 Asit Reflü

Asit reflü semptomları, mide içeriğinin mideden özofagusa geri akması, mide ekşimesi, mide ağrısı ve geğirme gibi semptomlara neden olmasıyla ortaya çıkar. Asit reflü nedenleri, semptomları ve tedavisini öğrenin.

2 Mide Ekşimesi

Mide yanması, göğsünüzde genellikle boğazınızda veya ağrınızdaki acı tada sahip bir yanma hissidir. Mide ekşimesinin nasıl fark edildiğini, nasıl tedavi edildiğini ve önleneceğini öğrenin.

3 Epiglottitis

Epiglottit, epiglotisinizdeki iltihaplı doku ile karakterizedir. Bu potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir durum. Kimin aldığını, nedenini ve nasıl tedavi edildiğini öğrenin. Bu durum acil bir tıbbi durumdur olarak kabul edilir. Acil bakım gerekebilir.

4 Guatr

Tiroidiniz, Adem elmasının hemen altında boynunuzda bulunan bir bezdir. Tiroidinizin boyutunu artıran bir duruma guatr denir. Guatrın nedenleri ve semptomları hakkında daha fazla bilgi edinin.

5 Özofajit

Özofajit, asit reflü veya bazı ilaçların neden olabileceği özofagus iltihabıdır. Özofajit tipleri ve tedavileri hakkında daha fazla bilgi edinin.

6 Özofagus Kanseri

Özofagus kanseri, yemek borusunun iç yüzeyinde malign (kanserli) bir tümör oluştuğunda oluşur ve bu durum yutma güçlüğüne neden olabilir. Özofagus kanseri, nedenleri, tanı ve tedavisi hakkında daha fazla bilgi edinin.

7 Mide Kanseri (Gastrik Adenokarsinom)

Mide hücresinde kanserli hücreler oluştuğunda mide kanseri oluşur. Tespit edilmesi zor olduğu için, daha gelişmiş olana kadar sıklıkla teşhis konulmaz. Mide kanserinin semptomları, tanı, tedavi ve prognozu hakkında bilgi edinin.

8 Herpes Özofajit

Herpes özofajit, herpes simpleks virüsü tip 1’den (HSV-1) kaynaklanır. Enfeksiyon bazen göğüs ağrısına ve yutma güçlüğüne neden olabilir. Herpes özofajitinin nasıl teşhis edildiği ve tedavi edildiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

9 Tekrarlayan Herpes Simplex Labialis

Oral veya orolabial herpes olarak da bilinen tekrarlayan herpes simpleks labialis, herpes simpleks virüsünün neden olduğu ağız bölgesinin bir enfeksiyondur. Bu enfeksiyonun semptomları, tedavisi ve önlenmesi hakkında bilgi edinin.

10 Tiroid Nodülü

Tiroid nodülü tiroid bezinde gelişebilen bir yumrudur. Katı olabilir veya sıvı ile doldurulabilir. Tek bir nodül veya bir nodül kümeniz olabilir. Tiroid nodüllerine neyin sebep olduğunu ve nasıl tedavi edildiğini öğrenin.

11 Enfeksiyöz Mononükleoz

 Enfeksiyöz mononükleoz veya mono, genellikle Epstein-Barr virüsünün (EBV) neden olduğu bir grup semptomu ifade eder. Enfeksiyöz mononükleoz belirtileri ve tedavileri hakkında bilgi edinin.

12 Yılan Isırıkları

Zehirli bir yılandan bir ısırık her zaman tıbbi bir acil durum olarak ele alınmalıdır. Zararsız bir yılandan bir ısırık bile alerjik reaksiyona veya enfeksiyona yol açabilir. Bir yılan ısırığı durumunda ne yapılması gerektiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Yutma dört fazda gerçekleşir: oral preparasyon, oral, faringeal ve özofageal. Yutma zorluğu iki kategoriye ayrılabilir: orofaringeal (ilk üç fazı içerir) ve yemek borusu.

1 Orofarengeal

Orofaringeal disfaji, boğazdaki sinir ve kas rahatsızlıklarından kaynaklanır. Bu bozukluklar kasları zayıflatır, bir kişinin boğulmadan veya öğürmeden yapmadan yutmasını zorlaştırır.

Orofaringeal disfajinin nedenleri, esas olarak aşağıdaki gibi sinir sistemini etkileyen durumlardır:

• Çoklu skleroz
• Parkinson hastalığı
• Cerrahi veya radyasyon terapisinden kaynaklanan sinir hasarı
• Polio sonrası sendromu

Orofaringeal disfaji de özofagus kanseri ve baş veya boyun kanserinden kaynaklanabilir. Üst gırtlak, farinks veya yiyecek toplayan farengeal poşetlerde bir tıkanıklıktan kaynaklanabilir.

2 Özofaegal

Özofaegal disfaji, boğazınızda bir şeyin sıkışmış olduğu hissidir.

Bu durum şunlardan kaynaklanır:

• Diffüz spazmlar veya özofagus sfinkterinin gevşememesi gibi alt yemek borusunda sorunlar
• Özofagus halkasının aralıklı daralmasına bağlı alt yemek borusunda sıkışma
• Özofagusun büyümeden veya skarlaşmadan dolayı daralması
• Özofagus veya boğazda yabancı cisimler
• Özofagusun iltihap veya GERD’den şişmesi veya daralması
• Kronik inflamasyon veya post-radyasyon tedavisine bağlı yemek borusunda skar dokusu

Disfaji olabileceğini düşünüyorsanız, yutma güçlüğü ile birlikte ortaya çıkabilecek bazı semptomlar vardır.

Bunlar:

• Salya akıtma
• Çatallanmış ses
• Boğazda bir şey olduğu hissi
• Kusma
• Beklenmeyen kilo kaybı
• Mide ekşimesi
• Yutkunurken öksürme veya boğulma
• Ağrılı yutkunma
• Katı gıdaları çiğneme zorluğu

Bu tür hisler kişinin yemekten kaçınmasına, yemek yememesine veya iştahını kaybetmesine neden olabilir.

Yerken yutma güçlüğü çeken çocuklar aşağıdakileri yapabilir:

• Bazı yiyecekleri yemeyi reddetmek
• Ağızlarından yiyecek veya sıvı sızması
• Yemeği geri çıkarmak
• Yemek yerken nefes almakta zorlanmak
• İstemsiz kilo vermek

Semptomlarınız hakkında ve başladığında doktorunuzla konuşun. Doktorunuz anormalliği veya şişliği kontrol etmek için fiziki muayene yapacak ve ağız boşluğunuza bakacaktır.

Tam sebebi bulmak için daha özel testler gerekebilir.

1 Baryum Röntgen

Bir baryum röntgeni sıklıkla yemek borusunun iç kısmını anormallik veya tıkanıklık açısından kontrol etmek için kullanılır. Bu muayene sırasında, size abdominal röntgende görünen bir tür boya içeren sıvı veya hap şeklinde bir ilaç verilecektir. Doktor, yemek borusunun nasıl çalıştığını görmek için sıvı ya da hapı yuturken X-ışını görüntüsüne bakacaktır. Bu, herhangi bir zayıflık veya anormalliğin belirlemenmesine yardımcı olacaktır.

Bir videofluorsik yutma değerlendirmesi floroskopi denilen bir tür X-ışını kullanan bir radyolojik muayenedir. Bu test konuşma dili patoloğu tarafından yapılır. Yutkunmanın oral, farengeal ve özofageal fazlarını gösterir. Bu inceleme sırasında, pürelerden katılara ve ince ve kalınlaşmış sıvıya kadar çeşitli kıvamları yutmanız istenir. Bu, doktorun trakeaya yiyecek ve sıvı alımını tespit etmesine yardımcı olacaktır. Kas zayıflığını ve işlev bozukluğunu teşhis etmek için bu bilgileri kullanabilirler.

2 Endoskopi

Özofagusunuzun tüm bölgelerini kontrol etmek için endoskopi kullanılabilir. Bu muayene sırasında, doktor ucunda kamera bulunan çok ince esnek bir tüpü yemek borusuna yerleştirecektir. Bu, doktorun yemek borusunu ayrıntılı olarak görmesini sağlar.

3 Manometri

Manometri, boğazınızın iç kısmını kontrol etmek için kullanılabilecek başka bir invaziv testtir. Daha spesifik olarak, bu test yutkunurken boğazınızdaki kasların basıncını kontrol eder. Doktor, kaslarınızdaki basıncı ölçmek için özofagusunuza bir tüp yerleştirir.

Bazı yutma güçlükleri önlenemez ve disfaji tedavisi gereklidir. Bir konuşma dili patoloğu, disfajinizi teşhis etmek için yutma değerlendirmesi yapacaktır.

Değerlendirme tamamlandığında, konuşma patoloğu şunları önerebilir:

• Diyet değişikliği
• Kasları güçlendirmek için orofaringeal yutma egzersizleri
• Telafi edici yutma stratejileri
• Yemek yerken duruşunuzda değişiklik yapmak

Bununla birlikte, yutma problemleri devam eder ise, özellikle çok genç ve yaşlı erişkinlerde yetersiz beslenme ve dehidrasyona neden olabilirler. Tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonları ve aspirasyon pnömonisi de olasıdır. Tüm bu komplikasyonlar ciddi ve yaşamı tehdit eder ve kesinlikle tedavi edilmelidir.

Yutma probleminiz daralmış bir yemek borusundan kaynaklanıyorsa, özofagusun genişlemesi için özofagus dilatasyonu denen bir prosedür kullanılabilir. Bu işlem sırasında, genişlemek için yemek borusuna küçük bir balon yerleştirilir. Balon daha sonra çıkarılır.

Özofagusta anormal bir büyüme varsa, bunları kaldırmak için cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi müdahale ayrıca skar dokusunu çıkarmak için de kullanılabilir.

Eğer asit reflüsü veya ülseriniz varsa, bunları tedavi etmek için reçeteli ilaçlar verilebilir ve reflü diyetini takip etmeniz önerilir.

Şiddetli vakalarda, hastaneye yatırılabilir ve bir beslenme tüpü yoluyla yemek verilebilir. Bu özel tüp mideye gider ve yemek borusunu atlar. Yutma zorluğu düzelene kadar modifiye diyetler de gerekli olabilir. Bu dehidrasyon ve yetersiz beslenmeyi önler.

Kaynak: Healthline